Page 85 - kpi21595

บทที่ 4

ผลการศึกษา

  

งานวิจัยชิ้นนี้มีโจทย์การวิจัยที่สำคัญคือโครงการปฏิบัติการเสริมสร้างพลังพลเมืองสามารถสร้างความ

เปลี่ยนแปลงความเป็นพลเมืองตระหนักรู้และพลเมืองกระตือรือร้นได้หรือไม่ นำไปสู่การกำหนดวัตถุประสงค์
การวิจัย 2 ประการ คือ 1) เพื่อศึกษาความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นกับพลเมืองที่เข้าร่วมโครงการปฏิบัติการ

เสริมสร้างพลังพลเมืองในพื้นที่บูรณาการ 2) เพื่อศึกษาเงื่อนไขปัจจัยที่ส่งเสริมหรือขัดขวางต่อการสร้างความ

เป็นพลเมืองในระดับพื้นที่ เพื่อตอบวัตถุประสงค์การวิจัยข้างต้น ผู้วิจัยเลือกใช้การศึกษาแบบผสมผสาน
ระหว่างการศึกษาเชิงปริมาณ (quantitative method) และ การศึกษาเชิงคุณภาพ (qualitative method)

ประกอบกัน โดยดำเนินการกับกลุ่มตัวอย่างจาก 10 อำเภอนำร่องในจังหวัดร้อยเอ็ดภายใต้โครงการปฏิบัติการ
เสริมสร้างพลังพลเมือง ซึ่งประกอบด้วย อำเภอเมืองร้อยเอ็ด อำเภอธวัชบุรี อำเภอปทุมรัตต์ อำเภอสุวรรณภูมิ

อำเภอโพนทอง อำเภอเสลภูมิ อำเภอจังหาร อำเภอหนองพอก อำเภอพนมไพร และ อำเภอเกษตรวิสัย

ผ่านเครืองมือในการเก็บข้อมูลที่หลากหลาย ประกอบด้วย การเก็บแบบสอบถาม (questionnaire)
การสัมภาษณ์แบบกึ่งมีโครงสร้าง (semi structured interview) การจัดสนทนากลุ่ม (focus group) และการ

สำรวจเอกสารที่เกี่ยวข้อง (documentary review) โดยในบทนี้ผู้วิจัยจะนำเสนอว่าผลการศึกษาที่ได้สามารถ

ตอบวัตถุประสงค์ในการวิจัยทั้ง 2 ประการได้อย่างไรบ้างตามลำดับ

การเปลี่ยนแปลงความเป็นพลเมืองตระหนักรู้และพลเมืองกระตือรือร้น
ความเปลี่ยนแปลงความเป็นพลเมืองสำหรับรายงานฉบับนี้ ประกอบด้วยการเปลี่ยนแปลงความเป็น

พลเมืองใน 2 สองมิติใหญ่ๆ คือ 1) การเปลี่ยนแปลงความเป็นพลเมืองตามนิยามของพลเมืองตระหนักรู้
(concerned citizen) ในเรื่องของความรู้ความเข้าใจต่อบทบาทและหน้าที่ของพลเมืองในระบอบ

ประชาธิปไตย มีความสนใจต่อการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและการเมืองมากขึ้น ตลอดจน ตระหนักถึง

ความสำคัญของหลักการประชาธิปไตยและตระหนักในศักยภาพของตนเองในการเข้าไปมีส่วนร่วมทางการ
เมืองในระบอบประชาธิปไตยมากขึ้น 2) การเปลี่ยนแปลงความเป็นพลเมืองตามนิยามของพลเมือง

กระตือรือร้น (active citizen) ในที่นี้คือการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมความเป็นพลเมือง อาทิ มีการแสดงออก
ในการเข้าไปมีส่วนร่วมกับกิจกรรมทางสังคมและการเมืองมากขึ้น กล้าแสดงความคิดเห็น เข้าร่วมกิจกรรมกับ

กลุ่มต่างๆในชุมชนหรือมีการติดตามตรวจสอบผลการดำเนินงานของผู้นำท้องที่ท้องถิ่นมากขึ้น เป็นต้น

การวัดความเปลี่ยนแปลงความเป็นพลเมืองนั้น ใช้การศึกษาเชิงปริมาณ (quantitative research)
และการศึกษาเชิงคุณภาพ (qualitative research) ประกอบกัน โดยมุ่งหวังให้ผลการศึกษาเชิงปริมาณ

ชี้ให้เห็นแนวโน้มความเปลี่ยนแปลงความเป็นพลเมืองที่เกิดขึ้นกับกลุ่มตัวอย่างใน 10 อำเภอนำร่อง จังหวัด

ร้อยเอ็ด ภายหลังมีโครงการปฏิบัติการเสริมสร้างพลังพลังเมือง โดยเปรียบเทียบคะแนนความเป็นพลเมืองของ
กลุ่มตัวอย่างก่อนและหลังดำเนินโครงการดังกล่าว ส่วนการศึกษาเชิงคุณภาพนั้นมุ่งหวังให้เป็นการตรวจสอบ

74