Page 6 - kpi15476
P. 6
คำนำ
“ธรรมราชา” หรือพระมหากษัตริย์ผู้ทำให้ประชาชนสุขใจโดยธรรม
เน้นปกครองโดยอาศัย “ธรรมะ” หรือความดีใน 3 ระดับ คือ ประการแรก
พระมหากษัตริย์และผู้ปกครองต้องประพฤติธรรม อาทิ ทศพิธราชธรรม ฯลฯ
ประการที่สอง พระมหากษัตริย์ต้องชักนำให้ราษฎรประพฤติธรรม และประการ
ที่สาม การเอาชนะประเทศต่างๆ ต้องชนะด้วย “ธรรม” หรือ “ธรรมวิชัย”
ไม่ใช่ชนะด้วยอาวุธ หรือ “ยุทธวิชัย” ซึ่งพระมหากษัตริย์ไทยก็ได้ยึดและเป็น
หลักธรรมาภิบาลในการปกครองประเทศมาตั้งแต่สุโขทัยจนถึงปัจจุบัน
คติธรรมราชาของพระพุทธศาสนานี้ อาจเทียบเคียงได้กับคติราชาปราชญ์
ในอุดมคติของตะวันตก ซึ่งเพลโตได้อธิบายว่าเป็น “ผู้ปกครองซึ่งใช้ความรู้
ในการปกครองด้วยความเป็นธรรม” ราชาปราชญ์จึงเป็นการปกครองโดยผู้ที่มี
ความรู้ความสามารถและมีคุณธรรม อย่างไรก็ตามคติธรรมราชาและคุณธรรม
ในการปกครองของพระมหากษัตริย์ในตะวันตกย่อมมีความแตกต่างกับ
พระมหากษัตริย์ในประเทศตะวันออกไปตามสภาพบริบทของสังคม แต่ที่เป็นจุด
ร่วมกันคือ “การปกครองเพื่อประโยชน์สุขของพสกนิกร”
ในวโรกาสที่จะครบรอบ 120 ปี พระบรมราชสมภพพระบาทสมเด็จ
พระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ในวันที่ 8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2556 และได้รับยกย่องให้
ทรงเป็น “บุคคลสำคัญของโลก” โดยองค์การการศึกษาวิทยาศาสตร์และ
วัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (UNESCO) สถาบันพระปกเกล้าจึงจะจัดประชุม
วิชาการสถาบันครั้งที่ 15 (KPI Congress XV) โดยหวังเป็นอย่างยิ่งว่าจะได้
ข้อเสนอแนะจากทุกภาคส่วนในการร่วมกันกำหนดและส่งเสริมคุณธรรมสำหรับ
ผู้ปกครองและผู้นำที่สอดคล้องกับบริบทของสังคมต่อไป
