Page 291 - kpi20858
P. 291
248
นอกเหนือจากเทพและเทวีในคติพราหมณ์-ฮินดู ยังปรากฏพระโพธิสัตว์ตามคติพุทธ ทั้ง
เถรวาทและมหายาน ซึ่งพระโพธิสัตว์คือ ผู้บ าเพ็ญบารมีบริบูรณ์ครบถ้วน ส าเร็จเป็นพระธยานิโพธิ
สัตว์หรือพระโพธิสัตว์ในสมาธิ โดยยับยั้งไว้ยังไม่เสด็จเข้าสู่พุทธภูมิเพื่อโปรดสรรพสัตว์ต่อไป
ผนังตอนล่าง (ค) ระหว่างประตู และหน้าต่างแสดงภาพเกี่ยวกับพุทธประวัติ เมื่อพิจารณา
วนไปด้านขวาตามหลักทักษิวรรต เฉกเช่นเดียวกันกับจิตรกรรมฝาผนังตามขนบนิยมของไทย ดังที่
เคยท ากันแต่กาลก่อน พบว่ามีการล าดับเนื้อหาที่มิได้เรียงอย่างเคร่งครัดนัก ดังนั้นเพื่อให้ง่ายต่อ
การอธิบายภาพจึงเริ่มจากผนังด้านซ้ายของพระประธาน ซึ่งสามารถสรุปรวมรวมการก าหนดฉาก
ตอนของแต่ละผนังตามตาราง ดังนี้
ผนังตอนล่าง ด้านซ้ายของพระประธาน
ล าดับที่ ภาพ ฉากตอน
การบ าเพ็ญทุกรกิริยา ทรมานร่างกาย โดยทรง
1ค เชื่อว่าอาจเป็นหนทางน าไปสู่การดับทุกข์
นางสุชาดาได้ถวายข้าวมธุปายาส เมื่อเสวย
2ค เสร็จแล้วทรงลอยถาดทองในแม่น ้าเนรัญชรา
