Page 4 - kpi20858
P. 4
ปวีณา สุธีรางกูร: ศิลปกรรมในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว 402 หน้า
ค าส าคัญ: ศิลปกรรม, จิตรกรรม, ประติมากรรม, พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว
บทคัดย่อ
ผลงานศิลปกรรมในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว มีความส าคัญเชิง
ประวัติศาสตร์ เป็นภาพสะท้อนค่านิยมเชิงสุนทรียะแห่งยุค การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ
รวบรวมผลงาน ตลอดจนวิเคราะห์ภูมิหลังและรูปแบบของผลงานศิลปกรรมในรัชสมัยพระบาท
สมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ด้วยวิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยศึกษาจากผลงานจิตรกรรมและ
ประติมากรรมของศิลปินไทยที่ได้รับอิทธิพลจากศิลปะตะวันตก ซึ่งสร้างขึ้นระหว่างปี พ.ศ.2468-
2477 ประกอบกับศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลจากเอกสาร และข้อมูลที่ได้จากการสัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญ
เชิงลึก จากการศึกษาพบว่า
1. ผลงานศิลปกรรมที่ได้ท าการรวบรวมประกอบด้วย จิตรกรรมฝาผนัง จิตรกรรมภาพ
เหมือนบุคคล จิตรกรรมภาพทิวทัศน์ ภาพลายเส้นและภาพประกอบ ด้านประติมากรรม ประกอบ
ด้วยอนุสาวรีย์ ประติมากรรมรูปเหมือนบุคคล และเหรียญ
2. ศิลปกรรมส่วนใหญ่ถูกสร้างขึ้นเพื่อตอบสนองต่อสถาบันกษัตริย์เป็นหลัก โดยมีผลงาน
ส่วนตัวของศิลปินเป็นส่วนน้อย ศิลปกรรมในสมัยนี้อยู่ภายใต้อิทธิพลของศิลปะตะวันตก แบ่งออก
เป็น 2 ลักษณะคือ ศิลปกรรมไทยแนวตะวันตก และศิลปกรรมแบบตะวันตก ผลงานทุกรายการ
ผสานความเหมือนจริงทั้งในด้านกายวิภาค ทัศนียวิทยา และการลงสี แสง-เงา ทว่ามีอิทธิพล
ดังกล่าวในสัดส่วนที่แตกต่างกัน รูปแบบหลักของผลงานศิลปกรรมในรัชกาลที่ 7 นี้ยังคงสืบทอด
แนวทางจากรัชกาลที่ 6 โดยแสดงความเหมือนจริงผสานความงามเชิงอุดมคติอันสูงส่งของพระ
มหากษัตริย์ อย่างไรก็ตามภายหลังจากการเปลี่ยนแปลงการปกครอง ในปี พ.ศ.2475 ทั้งรูปแบบ
และการสื่อนัยความหมายของศิลปกรรม ได้เปลี่ยนไปสู่ความเหมือนจริงที่แสดงความสามัญมาก
ยิ่งขึ้น
ค