Page 132 - kpiebook65024
P. 132
131
ผูกพันอยู่กับสถานการณ์หนึ่งสถานการณ์ใดเท่านั้น หากแต่แนวนโยบายแห่งรัฐนั้น
เป็นหน้าที่พื้นฐานที่รัฐต้องกระท�าอย่างต่อเนื่องเพื่อธ�ารงรักษาไว้ซึ่งสถาบันของประเทศ
ระบบการเมืองการปกครอง เศรษฐกิจ สังคม บริการสาธารณะที่จ�าเป็นพื้นฐาน
การพัฒนาประชาธิปไตย การปกครองท้องถิ่น การบ�ารุงรักษาศิลปวัฒนธรรม และ
ทรัพยากรที่ส�าคัญของประเทศ ทั้งนี้โดยได้มีการตัดบทบัญญัติที่ไม่ได้มีความส�าคัญ
ในระดับที่เป็นแนวนโยบายอันมีลักษณะเป็น “พื้นฐาน”อย่างแท้จริงหลายประการ
เช่น การส่งเสริมการกีฬาการท่องเที่ยวและนันทนาการ การสงวนอาชีพบางประเภท
แก่คนไทย เนื่องจากผู้ร่างรัฐธรรมนูญอาจเล็งเห็นว่ารัฐบาลหรือพรรคการเมืองต่าง ๆ
สามารถก�าหนดเป็นนโยบายทั่วไปได้อยู่แล้ว นอกจากนี้การบัญญัติแนวนโยบายแห่งรัฐ
ไว้ในรัฐธรรมนูญไทยแต่ละฉบับยังสามารถสะท้อนให้เห็นถึงสภาพแวดล้อมทางการเมือง
และสังคมในประเทศไทย รวมทั้งเจตนารมณ์ของผู้ร่างรัฐธรรมนูญในขณะนั้น ๆ ได้
อย่างชัดเจน เช่น แนวนโยบายแห่งรัฐในรัฐธรรมนูญฉบับ พ.ศ. 2492 และรัฐธรรมนูญ
ฉบับ พ.ศ. 2517 ให้ความส�าคัญอย่างชัดเจนถึงการใช้ก�าลังทหารโดยกล่าวถึง
อย่างละเอียดไว้ถึงสามสี่มาตรา ขณะที่แนวนโยบายพื้นฐานแห่งรัฐก�าหนดไว้ในมาตรา 72
เพียงมาตราเดียว ย่อมแสดงถึงความไม่มีเสถียรภาพทางการปกครองอันเนื่องมาจาก
การใช้ก�าลังทหารในช่วงเวลานั้น ๆ เป็นต้น
บทบัญญัติแนวนโยบายพื้นฐานแห่งรัฐในรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2550 มีความ
แตกต่างจากรัฐธรรมนูญในอดีต 2 ประการ คือ ประการแรก ก�าหนดให้บทบัญญัติ
แนวนโยบายพื้นฐานแห่งรัฐเป็นเจตจ�านงเพื่อให้มีสภาพบังคับให้รัฐบาลต้องด�าเนินการ
ตรากฎหมายหรือก�าหนดนโยบายให้เป็นไปตามที่ก�าหนดไว้ซึ่งแตกต่างจากรัฐธรรมนูญ
ในอดีตที่ก�าหนดให้เป็นเพียงแนวทางในการด�าเนินการ ประการที่สองก�าหนดให้มี
สภาพบังคับคือ ก�าหนดหน้าที่ของคณะรัฐมนตรีต้องชี้แจงในการแถลงนโยบายต่อรัฐสภา
