Page 23 - kpiebook62011

19

การเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ของประชาชนมีผลกระทบต่อสภาพความเป็นอยู่อย่างปกติของประชาชน

ในสิทธิที่จะใช้ประโยชน์จากอสังหาริมทรัพย์ของตน ซึ่งรัฐได้ตระหนักถึงผลกระทบ ปัญหาอุปสรรคต่างๆ ที่เกิด
ขึ้นจากการเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ รัฐจึงได้ตรากฎหมายขึ้นฉบับหนึ่ง ได้แก่ พระราชบัญญัติว่าด้วยการเวนคืน

อสังหาริมทรัพย์ พ.ศ. 2530 เพื่อกำหนดความหมาย วัตถุประสงค์ ขั้นตอนหรือวิธีการในการเวนคืน
การกำหนดค่าตอบแทน การอุทธรณ์เงินค่าทดแทน ตลอดจนการฟ้องคดีต่อศาล เป็นกฎหมายกลางที่สร้าง
ความเป็นธรรมให้แก่ผู้ถูกเวนคืนอสังหาริมทรัพย์เพื่อกิจการสาธารณะอื่นๆ โดยมีสาระสำคัญดังนี้

3.1 ที่มาของพระราชบัญญัติว่าด้วยการเวนคืนอสังหาริมทรัพย์

พ.ศ. 2530

พระราชบัญญัติว่าด้วยการเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ พ.ศ. 2530 เป็นกฎหมายว่าด้วยการเวนคืน

อสังหาริมทรัพย์ที่ประกาศใช้แทนพระราชบัญญัติว่าด้วยการเวนคืนสังหาริมทรัพย์ พ.ศ. 2497 โดยมีหลักการ
สำคัญสี่ประการ ได้แก่

ประการแรก คณะรัฐมนตรีมีอำนาจประกาศในราชกิจจานุเบกษา กำหนดให้การเวนคืนเป็นกรณีที่มี
ความจำเป็นโดยเร่งด่วนได้ ผลแห่งการประกาศดังกล่าว ทำให้เจ้าหน้าที่เวนคืนมีอำนาจเข้าครอบครองหรือใช้

อสังหาริมทรัพย์นั้นได้ก่อนที่จะมีการ (ออกพระราชบัญญัติ) เวนคืน

ประการที่สอง เพิ่มหลักเกณฑ์การกำหนดเงินค่าทดแทนให้เป็นธรรมมากขึ้น

ประการที่สาม เปลี่ยนแปลงผู้แต่งตั้งคณะกรรมการกำหนดราคาอสังหาริมทรัพย์ จากรัฐบาล

เป็นรัฐมนตรีผู้รักษาการตามพระราชกฤษฎีกา หรือ พระราชบัญญัติ แล้วแต่กรณี และ

ประการสุดท้าย ยกเลิกการตั้งอนุญาโตตุลาการ เป็นวิธีอุทธรณ์ต่อรัฐมนตรีผู้รักษาการตาม

พระราชบัญญัติเวนคืน

อย่างไรก็ตาม พระราชบัญญัติว่าด้วยการเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ พ.ศ. 2530 มีบทเฉพาะกาลใน

มาตรา 36 ที่ยังคงให้การเวนคืนและการปฏิบัติตามพระราชบัญญัติว่าด้วยการเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ที่ได้
ปฏิบัติไปแล้วก่อนวันที่ 20 สิงหาคม 2530 เป็นอันใช้ได้ แต่การดำเนินการต่อไป ให้ดำเนินการตาม

พระราชบัญญัติว่าด้วยการเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ พ.ศ. 2530 และถ้าได้มีการตั้งอนุญาโตตุลาการขึ้นแล้ว
แต่อนุญาโตตุลาการยังมิได้ชี้ขาดก็ให้เป็นอันยกเลิกอนุญาโตตุลาการ และให้คู่กรณีมีสิทธิยื่นอุทธรณ์ตามมาตรา
25 ได้ภายใน 180 วัน นับแต่พระราชบัญญัตินี้ใช้บังคับ

พระราชบัญญัติว่าด้วยการเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ พ.ศ. 2530 นี้มีการแก้ไขเพิ่มเติมในปี 2534 ตาม
ประกาศคณะรักษาความสงบเรียบร้อยแห่งชาติ ฉบับที่ 44 โดยแก้ไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติ จากเดิมที่บัญญัติ
ว่า “การกำหนดราคาเบื้องต้นสำหรับที่ดินให้ถือตามราคาของอสังหาริมทรัพย์ที่มีการตีราคาไว้เพื่อ

ประโยชน์แก่การเสียภาษีบำรุงท้องที่ หรือราคาประเมินทุนทรัพย์เพื่อเรียกเก็บค่าธรรมเนียมในการ

พระราชบัญญัติว่าด้วยการเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ พ.ศ. 2530