Page 4 - kpiebook65020
P. 4
ข
บทคัดย่อ
ตามที่มาตรา 77 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 ได้ก าหนดให้มีการตรวจสอบ
ความจ าเป็นและวิเคราะห์ผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นจากกฎหมาย อันมีที่มาจากแนวคิดเรื่องการประเมินผลกระทบ
ของกฎหมาย (Regulatory Impact Assessment หรือ RIA) โดยมีการประกาศใช้พระราชบัญญัติหลักเกณฑ์การ
จัดท าร่างกฎหมายและการประเมินผลสัมฤทธิ์ของกฎหมาย พ.ศ. 2562 ซึ่งก าหนดหลักเกณฑ์การตรวจสอบความ
จ าเป็นในการตรากฎหมาย การรับฟังความคิดเห็นของผู้เกี่ยวข้อง และการวิเคราะห์ผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นจาก
กฎหมายเพื่อประกอบการจัดท าร่างกฎหมาย เพื่อให้เป็นไปตามเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญที่ต้องการให้มีกฎหมาย
เพียงเท่าที่จ าเป็นและไม่สร้างภาระให้กับประชาชนเกินความจ าเป็น
การเกิดขึ้นของมาตรา 77 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 ท าให้เกิดผล
กระทบเชิงบวกต่อการตรากฎหมายในระบบของประเทศไทยในวงกว้าง อย่างไรก็ตาม การตรวจสอบความ
จ าเป็นและวิเคราะห์ผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นจากกฎหมายถือเป็นเรื่องใหม่ส าหรับประเทศไทย เจ้าหน้าที่ของรัฐ
เกี่ยวข้องในกระบวนการนิติบัญญัติ หน่วยงานของรัฐและภาคเอกชนที่ยังไม่มีความรู้และเข้าใจในเรื่องนี้อย่าง
เพียงพอ ด้วยเหตุนี้ จึงเป็นต้องจัดท าองค์ความรู้และเครื่องมือส าหรับการตรวจสอบความจ าเป็นในการตรา
กฎหมาย โดยคณะผู้วิจัยได้ด าเนินการ 3 ประการ ได้แก่ ประการแรก ส ารวจองค์ความรู้และทบทวนบทเรียน
การด าเนินการตรวจสอบความจ าเป็นและวิเคราะห์ผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นจากกฎหมายของประเทศต่าง ๆ โดย
ครอบคลุมประเด็นเรื่องแนวคิดทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับการออกกฎหมาย แนวคิดนิติเศรษฐศาสตร์ หลักเกณฑ์
ตรวจสอบความจ าเป็นในการตรากฎหมายตามพระราชบัญญัติหลักเกณฑ์การจัดท าร่างกฎหมายและการ
ประเมินผลสัมฤทธิ์ของกฎหมาย พ.ศ. 2562 การวิเคราะห์ผลกระทบทางเศรษฐศาสตร์และทางสังคม การจัดท า
รายงานวิเคราะห์ผลกระทบ และการตรวจสอบเนื้อหาในการตรากฎหมาย ประการที่สอง การน าองค์ความรู้ที่ได้
นั้นมาจัดท าเป็นกรณีศึกษาและสื่อการเรียนการสอน และประการที่สาม การจัดท าคู่มือส าหรับการตรวจสอบ
ความจ าเป็นในการตรากฎหมาย การศึกษาวิจัยดังกล่าวนี้เป็นรวบรวมและพัฒนาองค์ความรู้ในเรื่องดังกล่าว
อย่างเป็นระบบเพื่อประโยชน์ต่อการศึกษาค้นคว้าและวิจัยเพื่อต่อยอดความรู้ในเรื่องดังกล่าวต่อไปในอนาคต
นอกจากนี้ ยังเป็นการสร้างเครื่องมือให้กับผู้ปฏิบัติงานในกระบวนการนิติบัญญัติ หน่วยงานของรัฐ และภาค
ประชาชนในการตรวจสอบความจ าเป็นในการตรากฎหมาย อันเป็นกลไกส าคัญในการด าเนินการเพื่อให้บรรลุ
เจตนารมณ์ของมาตรา 77 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560
