Page 69 - innovation6402

68 นวัตกรรมประชาธิปไตยศึกษา ปีที่ 2 เล่มที่ 1 (มกราคม - มีนาคม 2563) 69 69

ไม่ได้ คว�มเป็นช�ติก็อ�จไม่มีก�รยึดโยงใด ๆ กับสถ�บันกษัตริย์ด้วยซำ้� ของก�รเมืองแบบเสรีนิยม และ 2) ก�รที่ชนชั้นกล�งพวกนี้หันไปสนับสนุน
อ�จยึดโยงกับช�ติพันธุ์ม�กกว่� เช่น คนข�วเป็นใหญ่กว่�คนผิวสี (White ก�รทำ�รัฐประห�ร ซึ่งส่วนนี้นักเสรีนิยมตะวันตกอ�จไม่รู้จะอธิบ�ยยังไง

Supremacy) ศ�สน�อย่�งศ�สน�คริสต์นิก�ยค�ทอลิกก็แลดูมีอิทธิพล เพร�ะดูขัดกับหลักเสรีนิยมทั่วไป ไมเคิล คอนเนอร์พูดถูกว่�เร�ต้องเข้�ใจ
ถึงทุกวันนี้ อีกทั้งในประเทศอย่�งสหร�ชอ�ณ�จักร คนบ�งกลุ่มอ�จเป็น ว่�เสรีนิยมแบบไทยมันคือ เสรีนิยมแบบที่ยังไม่ mature คือ ยังไม่เป็น
อนุรักษ์นิยมเพียงด้วยเหตุผล ว่�ก�รเมืองที่ดีคือก�รรู้จักประนีประนอม เสรีนิยมเต็มตัว เป็นเสรีนิยมที่ยังระแวงประช�ธิปไตย เลยไปจับมือกับ

เน้นก�รปฏิรูปแทนก�รปฏิวัติแบบที่ Edmund Burke เน้นยำ้�อยู่ตลอด ขั้วอำ�น�จที่ไม่มีคว�มเป็นเสรีนิยม (หรือประช�ธิปไตย) โดยหวัง (แบบผิด ๆ)
ช่วงเกิดก�รปฏิวัติในฝรั่งเศส เร�ไม่ควรเชื่อมั่นในอน�คตม�กกว่�อดีต ว่�นี่เป็นก�ร compromise ในระยะสั้นเพื่อรักษ�หนท�งระยะย�วสู่

ก�รเป็นเสรีนิยมอย่�งเต็มตัวในวันที่ไม่มีภัยอย่�งทักษิณ
เมื่อพิจ�รณ�ถึงเสรีนิยมในไทย เร�จะเห็นว่�มันเป็นเสรีนิยม
แบบกระฎุมพี (bourgeois liberalism) ซึ่งเคยรุ่งเรืองในโลกตะวันตก แล้วฝั่งเสื้อแดงมีคว�มเป็นซ้�ยแบบตะวันตกหรือไม่ ขอยก

ช่วงต้นศตวรรษที่ 20 ก่อนเกิด Great Depression ตอนนี้เสรีนิยมของ ตัวอย่�งกรณีทักษิณ เร�ปฏิเสธไม่ได้ว่�ทักษิณดึงทุกอย่�งที่มันได้เปรียบ
เข�พัฒน�ไปไกลกว่�นั้นม�ก มีแตกออกเป็นหล�ยส�ย ไม่ว่�จะเป็น กับตัวเองซึ่งมีทั้งส่วนที่เป็นซ้�ยและส่วนที่เป็นขว� แต่มันมีโวห�รที่ไม่ได้
social liberalism, ordo-liberalism และ liberalism อีกม�กม�ย เป็นโวห�รของฝ่�ยขว� ในง�นของ เคล�ดิโอ โซปร�นเซ็ตติ เขียนว่�ทักษิณ

ที่เร�คงไม่เคยได้ยิน บ้�งก็พย�ย�มให้คว�มสำ�คัญกับระบบสวัสดิก�ร เป็นคนที่พูดทำ�นองว่�หน้�ที่ของข้�ร�ชก�รคือ ก�รรับใช้ประช�ชน ไม่ใช่
ม�กขึ้น บ้�งก็เน้นประเด็นคว�มหล�กหล�ยเชิงอัตลักษณ์ แต่ในไทย ว่�ประช�ชนต้องไปขอให้เข�ช่วย วิธีคิดว่�เร�เป็นหนี้บุญคุณข้�ร�ชก�ร

คือจิตสำ�นึกแบบเสรีนิยมเพิ่งก่อตัวได้ไม่น�น เสรีนิยมของไทยไม่ได้เกิด คือ วิธีคิดแบบระบบอุปถัมภ์ แน่นอนว่�ตัวทักษิณเองก็เป็นน�ยทุนที่มี
ช่วง 14 ตุล� หรือ 6 ตุล� แต่เกิดจริง ๆ คือ หลัง 6 ตุล� หรือก็คือ ไทย ไปอุปถัมภ์ช�วบ้�นด้วย แต่ประเด็นที่น่�สนใจคือ วิธีคิดแบบข้�ร�ชก�ร
เพิ่งเกิดเสรีนิยมชนชั้นกล�งที่ในยุโรปเกิดขึ้นตั้งแต่ปล�ยศตวรรษที่ 19 ต้องรับใช้ประช�ชนผมว่�อันนี้มันเป็นอะไรที่โคตรซ้�ยเลย เพร�ะมันเป็น

ส่วนเร�เพิ่งเกิดปล�ยศตวรรษที่ 20 เร�ล้�หลังกว่�เข� 100 ปี ไม่ต้อง ก�ร empower คนตัวเล็ก ๆ ผ่�นก�รสร้�งจิตสำ�นึกที่วันหนึ่งอ�จทำ�ให้
พูดถึงเสรีนิยมแบบค�นท์ แบบรอลว์มันอีกน�นกว่�จะพูดได้! แล้วอะไร เข�กล้�ท้�ท�ยอำ�น�จระดับประเทศ ทักษิณเองก็เคยอ้�งว่� รุสโซ คือ

คือคว�มเป็นไทยใน bourgeois liberalism? คือ 1) ก�รมองว่� ร.9 คือ หนึ่งในแรงบันด�ลใจของเข� ซึ่งเมื่อนึกถึง รุสโซ ก็จะนึกถึงวลีเด็ดของเข�
กษัตริย์ชนชั้นกฎุมพี (citizen king) และเป็นองค์ประกอบสำ�คัญอันหนึ่ง “man is born free but everywhere he is in chains” ผมเลย