Page 142 - kpi17527
P. 142
ประชาธิปไตยไทยในทศวรรษใหม่
2559
ป ระชาธิปไตยทางตรง : การวิเคราะห์
กลไกขับเคลือนสู่ชุมชนท้องถินและ
องค์กรปกครองส่วนท้องถิน
ผู้เขียนเห็นว่า ประชาธิปไตยทางตรงเป็นการแสดงออกของประชาชนที่มี
ฐานะเป็นพลเมือง นั่นก็คือ เป็นผู้ที่เห็นความสำคัญและใส่ใจในกิจการสาธารณะ
ของชุมชนท้องถิ่น รู้จักสิทธิหน้าที่ของตน มีความสนใจในกิจการของเมือง สนใจที่
จะมีส่วนร่วมในกิจการของชุมชนท้องถิ่น ตลอดจนมีความหวงแหนทรัพยากร
และรู้สึกเป็นเจ้าของ ที่สำคัญที่สุด พลเมืองมีความพร้อมที่จะกำหนดทิศทาง
การจัดการตนเองของชุมชนท้องถิ่น
จึงเห็นว่า “พลเมือง” เป็นกลไกสำคัญที่จะขับเคลื่อนนำพา และมีส่วนร่วม
ในชุมชนท้องถิ่นไปในทิศทางที่พึงประสงค์ การรวมตัวของพลเมืองที่เป็นกลุ่มก้อน
1 0 จึงเป็นพลังของชุมชนท้องถิ่น (Empowerment) ซึ่งกลุ่มก้อนที่ว่านี้จะมี
หลากหลายลักษณะ เป็นต้นว่า “สภาเมือง” “สภาองค์กรชุมชน” “สภาผู้นำ”
เป็นต้น ซึ่งกลุ่มองค์กรชุมชนเหล่านี้ก็เป็นกลไกหนึ่งเช่นกันในการขับเคลื่อน
ยุทธศาสตร์การพัฒนาชุมชนท้องถิ่นในลักษณะ “แผนแม่บทชุมชน”
นอกจากนี้ หลายๆ ชุมชนท้องถิ่นยังมีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ พัฒนา
กลไกอื่นๆ นอกเหนือจากที่กล่าวมาแล้ว ทั้งในรูปของกลไกตามบริบททาง
วัฒนธรรมชุมชน เช่น เวทีลานความคิด “ข่วงกำกึ๊ด” หรือ “ลานบ้านลานเมือง”
และในรูปของความคิดใหม่ที่เป็นนวัตกรรมท้องถิ่น เช่น การจัดตั้งศูนย์เรียนรู้
ในลักษณะต่างๆ ในชุมชนท้องถิ่น อาทิ ศูนย์ศึกษาและพัฒนาชุมชนไม้เรียง
ศูนย์ค้ำคูน เป็นต้น
องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) ซึ่งเป็นสถาบันการบริหารจัดการท้องถิ่น
ในระดับชุมชนท้องถิ่น พบว่าหลายๆ อปท.ได้ใช้กลไกดังที่กล่าวมาแล้วข้างต้น
ไปขับเคลื่อนยุทธศาสตร์การพัฒนาท้องถิ่น และขับเคลื่อนแผนพัฒนาท้องถิ่น
ตลอดจนการก่อให้เกิดโครงการและกิจกรรมต่างๆ เกิดเป็นนวัตกรรมท้องถิ่น
ที่ตอบโจทย์การแก้ปัญหาในชุมชน และเป็นประโยชน์ต่อประชาชนในชุมชน
ท้องถิ่นจำนวนมากเช่นกัน
สถาบันพระปกเกล้า
