Page 244 - kpi17527
P. 244
ประชาธิปไตยไทยในทศวรรษใหม่
2559
คงอยู่กับระบบประชาธิปไตยทำให้เกิดการแพร่หลายของระบบเจ้าขุนมูลนายและ
อุปถัมภ์ที่นักการเมืองแบ่งปันทรัพยากรของรัฐกับเครือข่ายผู้ที่สนับสนุนทาง
การเมืองของตน (รวมถึงเอกชน และภาคส่วนต่างๆ ที่มาร่วมกัน) ในสังคม
ลักษณะนี้แต่ละคนจะเข้าสู่การเมืองไม่ใช่เพื่อดำเนินการตามวิสัยทัศน์เพื่อสิ่งดีของ
สาธารณชนแต่เป็นไปเพื่อประโยชน์พวกตน การบังคับจึงเป็นศูนย์กลางของ
อำนาจของรัฐที่ว่าทำไมอำนาจรัฐมักทำให้เกิดความกลัวและความเกลียดชัง
การกดขี่ก็เป็นเรื่องของการบังคับซึ่งต่างจากการแบ่งปันสมบัติสาธารณะเพื่อ
ประโยชน์ของสาธารณชนและดูแลความสนใจของสาธารณชน ความแตกต่างนี้
อาจทำให้เราบอกได้ว่ารัฐที่ดีกับรัฐที่ไม่ดีมีความแตกต่างกันอย่างไร รัฐที่ดีจะเป็น
รัฐที่อำนวยความสะดวกให้กับประชาชนขณะที่รัฐที่ไม่ดีจะใช้อำนาจซึ่งในความ
เป็นจริงเป็นเรื่องของการบังคับมากกว่า ในรัฐที่ประสบความสำเร็จจะปรับเรื่อง
ของอำนาจเป็นอำนาจหน้าที่เพื่อทำให้เกิดการปฏิบัติตามอย่างสมัครใจมากกว่า
บังคับ และอาจมีรูปแบบของการปกครองสมัยใหม่ที่เน้นหลักธรรมาภิบาลเพื่อให้
2 2 ประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมมากขึ้นโดยที่พลเมืองมีความเชื่อว่าจะทำให้การกระทำ
ของรัฐเป็นเรื่องที่ชอบธรรม แต่ไม่ใช่ว่าพลเมืองทุกคนตกลงใจที่จะเชื่อฟังและ
เคารพกฏหมาย เพราะการทำให้ประชาธิปไตยเกิดความชอบธรรมเพราะกฎหมาย
อาจจะออกมาในลักษณะเป็นไปเพื่อเอื้อประโยชน์กับคนบางกลุ่มและทำให้คนบาง
กลุ่มเสียประโยชน์หรือไม่เห็นความสำคัญของคนกลุ่มน้อย ดังนั้นจึงมีความ
ต้องการที่จะดูแลการใช้อำนาจในการบังคับใช้กฎหมายและต้องยอมรับกันว่าเป็น
เรื่องยากที่จะควบคุมการทุจริตเช่นการเก็บภาษีจะเก็บได้ยากถ้าไม่มีคนที่ไม่ปฏิบัติ
ตามกฏหมายแล้วถูกลงโทษ ดังนั้นการบังคับใช้กฎหมายไม่ได้เกิดขึ้นง่ายๆ
ไม่เพียงแค่ออกกฏหมายและประกาศใช้ แต่ต้องมีการลงทุนทางด้านกำลังคน
มีการอบรมการสร้างกฎของสถาบันที่ควบคุมการทำงานของผู้คุมกฏเหล่านั้น
ดังนั้นประชาธิปไตยจึงต้องตามมาด้วยสิ่งที่ต้องช่วยในการสร้างประชาธิปไตย
เพื่อขับเคลื่อนประชาธิปไตย จึงควรให้ความสำคัญกับเสาหลักสามเสาที่ยึด
โยงสถาบันที่เกิด ระเบียบการเมือง นั่นคือการมีหลักเกณฑ์ของการยึดโยง
ประชาธิปไตย (Fukuyama, 2014 : 3-15) เป็นเรื่องที่ก่อให้เกิดสังคมที่ทุกคน
ยอมรับร่วมกัน เกิดความชอบธรรมมากขึ้น อันประกอบไปด้วยนิติธรรม สำนึก
รับผิดชอบและรัฐเพื่อที่จะยึดโยงให้ประชาธิปไตยนำไปสู่การมีส่วนร่วมของ
สถาบันพระปกเกล้า
