Page 72 - kpi17527

ประชาธิปไตยไทยในทศวรรษใหม่
2559

4 สรุป : การสร้างเสริมความเป็นพลเมือง
ในระบอบประชาธิปไตย

การเสริมสร้าง “ความเป็นพลเมืองในระบอบประชาธิปไตย” เป็นวิธีการ

ที่ดีที่สุดของการจรรโลงระบอบประชาธิปไตยในความเห็นของข้าพเจ้า แต่ต้อง
ทำให้ความเป็นพลเมืองนี้สอดคล้องและฝังลึกอยู่ใน “วัฒนธรรมไทย” สอดคล้อง
และต่อเนื่องกับข้อเสนอของสายชล สัตยานุรักษ์ที่ยกตัวอย่างมาก่อนหน้า สายชล
มองว่า “ความเป็นพลเมืองในสังคมไทยที่ส่งเสริมความเป็นประชาธิปไตย”
หรือ

“ความเป็นพลเมืองในระบอบประชาธิปไตยของไทย” ต้องสอดคล้องกับ
“วัฒนธรรมของสังคมไทย” เพราะถ้าไม่สอดคล้องกันแล้ว “ความเป็นพลเมือง”
จะไร้ความหมายและขาดการยอมรับของคนในสังคม ด้วยเหตุนี้ การสร้าง

“ความเป็นพลเมืองในระบอบประชาธิปไตยของไทย” ต้องทำควบคู่กับการสร้าง
“วัฒนธรรมไทย” ที่สอดรับกับ “ความเป็นพลเมืองในระบอบประชาธิปไตยของ
44
0 ไทย” อย่างไรก็ดี การปลูกฝังความเป็นพลเมืองในระบอบประชาธิปไตยด้วย
กลยุทธ์ต่างๆ เช่น การฝึกอบรม การทำสื่อประชาสัมพันธ์ การสอนในห้องเรียน
ฯลฯ ที่ทำมาโดยตลอดแม้จะจำเป็นแต่จะได้ผลน้อยมากถ้าปราศจากวัฒนธรรมที่
เอื้อให้เกิด “ความเป็นพลเมืองในระบอบประชาธิปไตย” และการปลูกฝังที่มี

ประสิทธิภาพและประสิทธิผลก็ต้องอาศัยระบบการศึกษาที่มีความเป็น
ประชาธิปไตยด้วย

Bernard Click (2557) อดีตศาสตราจารย์ด้านการเมืองแห่ง Birkbeck
College University of London เสนอว่าการสร้างความเป็นพลเมืองในระบบ
ประชาธิปไตยในสังคมตะวันตกและสหราชอาณาจักรมีมาอย่างยาวนานผ่าน

การเรียนการสอนความเป็นพลเมืองในสถาบันการศึกษา แต่ก็มีความสงสัยว่า
รัฐบาลจะตระหนักถึงผลกระทบในการดำเนินงานดังกล่าวที่เกิดขึ้นอย่างช้าๆ
ที่จะเห็นผล ในวิถีปฏิบัติหรือไม่ อีกทั้ง การปลูกฝังความเป็นพลเมือง “ที่ดี”

ต้องมาจากการสร้างเสริมให้เกิดพลเมือง “ผู้แข็งขัน” (active citizen) และ

44 สายชล สัตยานุรักษ์, “โครงการการวิจัยเพื่อสร้างองค์ความรู้ใหม่ : ประวัติศาสตร์
สังคมไทย,” น. 1196-97.

สถาบันพระปกเกล้า