Page 103 - kpi15428
P. 103
ชุมชนกับสิทธิ ในทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
ทรัพยากร ภูมิปัญญาในท้องถิ่นซึ่งสอดคล้องตามความหลากหลายของ
ชุมชนในแต่ละพื้นที่ ซึ่งสมาชิกสภาองค์กรชุมชนประกอบด้วยสมาชิกที่มา
จากการคัดเลือกของคนในชุมชนและไม่ยุ่งเกี่ยวกับการเมือง สมาชิกมีหน้าที่
หลักคือทำงานกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเพื่อให้ชุมชนเข้มแข็ง มีการจัด
เวทีความคิดเห็นต่อโครงการของรัฐที่อาจมีผลกระทบต่อสุขภาพและสิ่ง
แวดล้อม
อาจกล่าวได้ว่า ประเภทกฎหมายที่ยังคงเดิมและคล้ายคลึงกับ
กฎหมายที่ออกมาในช่วง พ.ศ.2540 – 2549 คือ กฎหมายที่เกี่ยวกับ
การสงวนและอนุรักษ์ การพัฒนาที่ดิน การส่งเสริมการรวมตัวในรูปของ
สภาเกษตรกร ขณะที่กฎหมายที่เพิ่มเติมเข้ามา ได้แก่ กฎหมายที่เกี่ยวกับ
การท่องเที่ยวและพลังงาน ซึ่งโดยสาระสำคัญแล้วกฎหมายเหล่านี้ไม่ได้มี
บทบัญญัติที่คำนึงถึงมิติชุมชนอย่างชัดเจน เพียงแต่มีข้อกำหนดในการใช้
พลังงานเนื่องจากทรัพยากรพลังงานมีอยู่อย่างจำกัด อย่างไรก็ดี ในการ
ส่งเสริมการท่องเที่ยวและการพัฒนาพลังงานโดยทั่วไปแล้วย่อมมีผลกระทบ
ต่อชุมชนในพื้นที่ที่รัฐตัดสินใจดำเนินการ ดังนั้น สิทธิชุมชนในการบริหาร
จัดการทรัพยากรดังกล่าวควรได้รับการกล่าวถึงในเชิงนโยบาย เพราะชุมชน
ถือเป็นองค์ประกอบหนึ่งของโครงสร้างทางสังคมและวัฒนธรรมของรัฐ
ซึ่งผลกระทบต่อชุมชนย่อมก่อให้เกิดผลกระทบต่อการดำเนินการของรัฐ
ในอนาคต อย่างน้อยที่สุด สิทธิในการรับรู้ข้อมูลข่าวสารถือเป็นประเด็นแรก
ที่ชุมชนควรได้รับการยอมรับเสียก่อน
สำหรับภาพรวมนโยบาย กฎหมาย และสถานการณ์เกี่ยวกับสิทธิ
ชุมชนในประเทศไทยตั้งแต่ พ.ศ.2475 – 2555 สรุปได้ดังตารางต่อไปนี้
9