Page 13 - kpi15428

ชุมชนกับสิทธิ ในทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

โรงแต่งแร่ กรณีโรงไฟฟ้าชีวมวลที่ทำให้เกิดปัญหาฝุ่นละอองอันเป็นสาเหตุ

ของโรคภูมิแพ้ เป็นต้น ซึ่งเป็นผลกระทบจากโครงการของรัฐและโครงการ
ที่รัฐอนุญาตให้ดำเนินการ

เพราะเหตุนี้ จึงทำให้เกิดความเคลื่อนไหวให้เห็น และมักเป็นภาพ
ความขัดแย้งระหว่างหน่วยงานของรัฐกับชุมชน หรือชุมชนกับชุมชนเอง
ความขัดแย้งที่เกิดขึ้นทำให้เกิดคำถามว่า แท้จริงแล้วสิทธิชุมชน

ในทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมของไทยมีความเป็นมาอย่างไร
หน่วยงานของภาครัฐมีการดำเนินการอย่างไรบ้าง ชุมชนทำอย่างไรเมื่อเกิด
นโยบายที่ไปกระทบสิทธิในทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม คำตอบ
เหล่านี้จะช่วยให้เกิดการสร้างสรรค์ข้อเสนอทางออกที่อยู่บนพื้นฐานรากเหง้า

ของปัญหา
เนื้อหาในหนังสือเล่มนี้ถูกนำเสนอเพื่อตอบคำถามเหล่านั้น โดยแบ่ง

เนื้อหาได้เป็น 5 บท บทแรก ใจความว่าด้วยเรื่อง “สิทธิ” กับ “ชุมชน”
เป็นความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับสิทธิและชุมชน ตลอดจนการบริหารจัดการ
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมของชุมชน ซึ่งเป็นการปรับความเข้าใจ

เบื้องต้นก่อนเข้าสู่เนื้อหาอื่นๆ ของเล่ม บทที่สอง กรณีชุมชนกับการใช้
สิทธิในประเทศบอตสวานา อินเดีย ฟิลิปปินส์ และออสเตรเลีย
เป็นตัวอย่างการใช้สิทธิของชุมชนในการจัดการทรัพยากร ซึ่งแต่ละประเทศ
มีจุดเริ่มต้นและพัฒนาการที่แตกต่างกันไป และในหนังสือเล่มนี้ได้พยายาม
นำเสนอตัวอย่างการจัดการของแต่ละประเทศโดยเลือกดึงลักษณะเด่น

ของทรัพยากรธรรมชาติของแต่ละประเทศมานำเสนอ บทที่สาม
นโยบาย
และกฎหมายเกี่ยวกับสิทธิชุมชนในการจัดการสิ่งแวดล้อมของประเทศไทย
เป็นเนื้อหาว่าด้วยนโยบายและกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับกลุ่มคำหลัก 3 คำ คือ

สิทธิ ชุมชน และทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ซึ่งทำให้เห็นที่มาที่ไป
และเข้าใจภาพรวมว่าเหตุใด สิทธิชุมชน จึงไม่ได้เป็นกระแสหลักของ
นโยบายสาธารณะของไทย บทที่สี่ สถานการณ์และสภาพแวดล้อมกับ