Page 162 - kpi20756
P. 162
1 2 การประชุมวิชาการ
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 21
ลดช่องว่างความเหลื่อมล้ำ สร้างคุณภาพประชาธิปไตย
กล่าวโดยสรุปแล้ว การแก้ไขปัญหาความเหลื่อมล้ำทางสังคมให้ได้นั้น ผู้คนในสังคมต้องมี
วัฒนธรรมทางการเมืองแบบใหม่หรือวัฒนธรรมแบบพลเมือง นอกจากคุณสมบัติของพลเมือง
ดังที่ได้กล่าวมาแล้ว ผู้คนที่มีวัฒนธรรมแบบพลเมืองยังต้องมีความคิดความเชื่อในเบื้องต้นว่า
“การแก้ไขปัญหาความเหลื่อมล้ำทางสังคมเป็นหน้าที่ของคนทุกคนที่ต้องเอาใจใส่ และมีความ
รับผิดชอบร่วมกันที่จะต้องเข้าไปดำเนินการ จะหลีกเลี่ยงหรือปฏิเสธความรับผิดชอบของตน
หาได้ไม่” จะเห็นได้ว่าถึงที่สุดแล้ว การแก้ไขปัญหาความเหลื่อมล้ำทางสังคมให้สำเร็จได้นั้น
ต้องเริ่มต้นจากการพัฒนาให้ประชาชนมีจิตสำนึกของความเป็นพลเมืองเสียก่อน ทว่าจิตสำนึก
ของความเป็นพลเมืองที่แท้จริงต้องสะท้อนออกมาในตัวคน ดังต่อไปนี้
ประการแรก คือการมองสังคมอย่างที่ตนเป็นเจ้าของ มีความรู้สึกร้อนหนาวกับปัญหาของ
สังคมและประเทศชาติที่เกิดขึ้น รวมถึงการมองเห็นปัญหาความเหลื่อมล้ำทางสังคมของประเทศ
ชาติที่เกิดขึ้นว่า เป็นภัยร้ายแรงของประเทศชาติและเป็นปัญหาของตัวเราเองด้วยที่จะต้องเข้าไปมี
ส่วนร่วมแก้ไข
ประการที่สอง ต้องเชื่อว่าตนเองมีความสามารถในการเปลี่ยนแปลงสิ่งต่างๆ ให้เป็นไปใน
ทิศทางที่ดีขึ้นได้ และต้องเข้าไปมีส่วนร่วมในการพัฒนา แก้ไขปรับปรุงเปลี่ยนแปลงปัญหาความ
เหลื่อมล้ำทางสังคมและปัญหาอื่นๆ ของประเทศชาติที่เกิดขึ้นเหล่านั้นอย่างจริงจัง ถ้าปฏิบัติได้
71
ตามนี้ก็จะมีพลังทางสังคมในการแก้ไขปัญหาความเหลื่อมล้ำได้
5. บทสรุป
ในบทความนี้ได้นำเสนอให้เห็นว่า ปัญหาความเหลื่อมล้ำของสังคมไทยมีความสัมพันธ์กับ
ประชาธิปไตยที่มีเสถียรภาพ หากปัญหาดังกล่าวไม่ได้รับการแก้ไขปัญหาที่ถูกต้อง อาจนำไปสู่
การเกิดความไม่พอใจ และเกิดแรงต้านจากประชาชน ในท้ายที่สุดอาจทำให้เกิดความขัดแย้ง
ทางการเมืองขึ้นได้ ปัญหาความเหลื่อมล้ำของสังคมไทยมีหลายมิติ เช่น มิติความเหลื่อมล้ำด้าน
การกระจายรายได้ ความเหลื่อมล้ำด้านทรัพย์สินทางการเงิน ความเหลื่อมล้ำด้านการถือครอง
ที่ดิน ความเหลื่อมด้านการศึกษาและการให้บริการสาธารณสุข เป็นต้น มิติของปัญหาเหล่านี้
ยังเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดปัญหาอื่นๆ ตามมาอีก
สาเหตุหลักของการเกิดปัญหาความเหลื่อมล้ำมาจากสองประการ คือ หนึ่ง เกิดจากปัญหา
เชิงโครงสร้างของสังคมไทย และสอง ปัญหาพื้นฐานทางด้านวัฒนธรรมทางการเมืองและ
พฤติกรรมของคนในสังคม โดยเฉพาะพื้นฐานวัฒนธรรมทางการเมืองที่ส่งผลให้เกิดความ
เอกสารประกอบการสัมมนากลุ่มย่อยที่ 2 มูลนาย มีการจัดลำดับฐานะสูงต่ำในความสัมพันธ์ระหว่างบุคคล ยอมรับความไม่เท่าเทียมกัน
เหลื่อมล้ำทางสังคม เช่น วัฒนธรรมทางการเมืองแบบอำนาจนิยม วัฒนธรรมทางการเมืองที่ผู้คน
เฉื่อยชา ไม่สนใจกิจกรรมทางการเมืองและเรื่องประโยชน์สาธารณะ วัฒนธรรมแบบเจ้าขุน
และไม่ชอบการรวมกลุ่มแก้ไขปัญหาด้วยกัน แนวทางแก้ไขปัญหาคือ การปลูกฝังวัฒนธรรม
71
พรอัมรินทร์ พรหมเกิด. (2557). “การพัฒนาประชาธิปไตยกับการสร้างวัฒนธรรมทางการเมืองแบบ
ประชาธิปไตย” รัฐสภาสาร. 62,7 (กรกฎาคม).หน้า 9 - 44.
