Page 149 - b29259_Fulltext
P. 149
(1) พลเมืองเกิดขึ้นมาพร้อมกับ “ชุมชนการเมือง” หรือที่เรียกว่า Polis
ในภาษากรีก หรือในยุคปัจจุบันเรียกว่า “รัฐ” นั่นเอง (2) พลเมือง
ภายในนครรัฐเอเธนส์จะต้องมีสิทธิ ภาระหน้าที่ และความรับผิดชอบ
ในการมีส่วนร่วมในกิจการสาธารณะต่าง ๆ เช่น เข้าร่วมประชุมเพื่อกำาหนด
นโยบายและโครงการ การเลือกผู้แทนเข้าไปทำางานในด้านนิติบัญญัติและ
การบริหาร การเสียภาษี การเป็นทหารป้องกันประเทศ เป็นต้น (3) พลเมือง
ที่สมบูรณ์ของนครรัฐเอเธนส์นั้นจะต้องเป็นบุคคลซึ่งเปี่ยมไปด้วย “คุณธรรม”
และมีความขยันมุ่งมั่นทำาเพื่อส่วนร่วม โดยในประเด็นเหล่านี้จำาเป็นต้อง
ได้รับการฝึกฝนหรือได้รับการศึกษา ไม่ใช่สิ่งที่เกิดขึ้นโดยอัตโนมัติ และ
(4) การเป็นพลเมืองที่สมบูรณ์นั้นจำาเป็นต้องรู้ทั้งวิธีการเป็น “ผู้ปกครอง”
และ “เป็นผู้ถูกปกครอง” อันเนื่องด้วยในสังคมเอเธนส์ไม่มีผู้ใดยึดถือครอง
ตำาแหน่งใดตำาแหน่งหนึ่งได้ไปตลอด หากแต่ต้องมีการผลัดเปลี่ยนให้ทุกคน
ได้เข้ามาดำารงตำาแหน่งทางการเมือง
อย่างไรก็ตาม แนวคิดเรื่องพลเมืองก็ได้มีการเปลี่ยนแปลงไปตาม
บริบทสังคมและการเมืองในเวลาต่อมา เช่น ในยุคของจักรวรรดิโรมันแห่ง
กรุงโรมเรืองอำานาจ พลเมืองได้จำากัดไม่ให้มีส่วนร่วมในกิจการต่าง ๆ ลง
หรือแม้กระทั่งภายหลังการล่มลสายของจักรวรรดิโรมันลง สิทธิของพลเมือง
ก็ถูกลดความสำาคัญลงไปอีกครั้งอย่างสิ้นเชิง โดยในยุคนี้เห็นว่าพลเมือง
ไม่ควรยุ่งเกี่ยวกับเรื่องทางโลก แต่ควรอุทิศตนให้กับพระผู้เป็นเจ้าเพียง
เท่านั้น แต่กระนั้นก็ดี เมื่อเข้าสู่ยุคฟื้นฟูศิลปวิทยาการตั้งแต่ศตวรรษที่ 12
สังคมเริ่มมีการขยายตัวขึ้น มีระบบการค้าขาย มีพ่อค้า กลุ่มทุน ในยุคนี้เอง
สิทธิในการมีส่วนร่วมทางการเมืองของพลเมืองได้ค่อย ๆ กลับคืนมา
อีกครั้งหนึ่ง จนกระทั่งเข้าสู่ศตวรรษที่ 16-18 ที่มีการเกิดขึ้นของรัฐใหม่ ๆ
149
หลักสูตรเตรียมความพร้อมส�าหรับการเมืองระดับชาติ 149
