Page 10 - kpiebook62011

การตรากฎหมายเวนคืนอสังหาริมทรัพย์โดยระบุเจาะจงอสังหาริมทรัพย์หรือเจ้าของอสังหาริมทรัพย์ที่

ถูกเวนคืนตามความจำเป็น มิให้ถือว่าเป็นการขัดต่อมาตรา 26 วรรคสอง”

สาระสำคัญของบทบัญญัติภายใต้มาตรา 37 แห่งร่างรัฐธรรมนูญฯ นี้แบ่งออกเป็น 3 ประเด็น

ประเด็นแรก คือ การคุ้มครองสิทธิในทรัพย์สินของเอกชน ประเด็นที่สอง คือ การรับรองการใช้อำนาจรัฐในการ
เวนคืนอสังหาริมทรัพย์เพื่อประโยชน์สาธารณะ และประเด็นสุดท้าย คือ การรักษาสมดุลโดยกำหนดให้รัฐชดใช้

ค่าทดแทน

เนื้อหาในส่วนนี้จะศึกษาเปรียบเทียบเนื้อหาที่เกี่ยวข้องกับการเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ตามบทบัญญัติ
ภายใต้รัฐธรรมนูญฉบับที่ผ่านๆ มานับตั้งแต่มีการเปลี่ยนแปลงการปกครองในปี 2475 โดยแบ่งออกเป็น 3 ด้าน

เช่นเดียวกันกับร่างรัฐธรรมนูญฯ ที่กล่าวมาข้างต้น ได้แก่ การคุ้มครองสิทธิในทรัพย์สินของเอกชน การรับรอง
การใช้อำนาจรัฐในการเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ และการกำหนดให้รัฐชดใช้ค่าทดแทน

1. การคุ้มครองสิทธิในทรัพย์สินของเอกชน

การคุ้มครองสิทธิในทรัพย์สินของเอกชนปรากฏอยู่ในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรสยาม พุทธศักราช
2475 ซึ่งถือว่าเป็นรัฐธรรมนูญฉบับแรกของประเทศไทย รัฐธรรมนูญฉบับนี้กล่าวถึงสิทธิเสรีภาพต่างๆ รวมไว้

ในมาตราเดียว คือ มาตรา 14 ซึ่งบัญญัติว่า

“ภายใต้บังคับแห่งกฎหมาย บุคคลย่อมมีเสรีภาพบริบูรณ์ในร่างกาย เคหสถาน ทรัพย์สิน การพูด

การเขียน การโฆษณา การศึกษาอบรม การประชุมโดยเปิดเผย การตั้งสมาคม การอาชีพ”

บทบัญญัติดังกล่าวเปลี่ยนไปเพียงเล็กน้อยภายใต้รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2489
และรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (ฉบับชั่วคราว) พุทธศักราช 2490 ต่อมา รัฐธรรมนูญแห่ง

ราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2492 นับเป็นรัฐธรรมนูญฉบับแรกที่แยกเรื่องการรับรองสิทธิของบุคคล
ในทรัพย์สินออกจากสิทธิอื่นๆ ตามมาตรา 34 ดังนี้

“สิทธิของบุคคลในทรัพย์สินย่อมได้รับความคุ้มครอง ขอบเขตและการจำกัดสิทธิเช่นว่านี้ย่อมเป็นไปตาม
บทบัญญัติแห่งกฎหมาย”

ทั้งนี้ ภายใต้รัฐธรรมนูญฉบับต่อๆ มาจนกระทั่งในร่างรัฐธรรมนูญฉบับล่าสุด บทบัญญัติที่คุ้มครองสิทธิ
ในทรัพย์สินของเอกชนดังกล่าวเปลี่ยนไปเพียงเล็กน้อยเท่านั้น

2. การรับรองการใช้อำนาจรัฐในการเวนคืนอสังหาริมทรัพย์

นอกจากรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2492 จะเป็นรัฐธรรมนูญฉบับแรกที่แยกเรื่อง

การรับรองสิทธิของบุคคลในทรัพย์สินออกจากสิทธิอื่นๆ แล้ว ยังเป็นรัฐธรรมนูญฉบับแรกที่รับรองการใช้อำนาจ
รัฐในการเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ ตามมาตรา 34 ดังนี้

พระราชบัญญัติว่าด้วยการเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ พ.ศ. 2530