Page 171 - kpi15428
P. 171
ชุมชนกับสิทธิ ในทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
เข้าร่วมตรวจสอบได้ การปรึกษาหารือเกี่ยวกับกระบวนการวิเคราะห์
ผลกระทบสิ่งแวดล้อมเพื่อกำหนดหลักเกณฑ์ในการมีส่วนร่วมของชุมชน
โดยเป็นระบบที่ชุมชนสามารถร่วมติดตามตรวจสอบการดำเนินการของ
โครงการตั้งแต่เริ่มต้น และในท้ายที่สุดการปรึกษาหารือจะนำไปสู่การจัดตั้ง
กองทุนในการเยียวยาความเสียหายด้านสิ่งแวดล้อมและสุขภาพที่มีความ
รับผิดชอบต่อสิทธิชุมชน โดยให้ประชาชนและชุมชนที่ได้รับผลกระทบ
เข้ามามีส่วนร่วมในการบริหารจัดการกองทุนในสัดส่วนที่เหมาะสมกับ
ภาครัฐหรือภาคส่วนอื่นๆ ซึ่งต้องมีการเปิดเผยข้อมูลการบริหารจัดการ
กองทุนต่อสาธารณะด้วย (สำนักข่าวอิศรา, 2555)
ข้อดี ชุมชนได้รับรู้เกี่ยวกับการดำเนินโครงการใดๆในพื้นที่ ทำให้
สามารถร่วมตรวจสอบและจัดการสิ่งแวดล้อมได้
ข้อด้อย การสร้างกระบวนการปรึกษาหารือในประเด็นสิ่งแวดล้อม
บางประเด็นไม่ใช่เรื่องที่เกี่ยวกับภูมิปัญญาของชุมชนมากนัก
เช่น ความรู้เรื่องสารเคมี การวิเคราะห์ผลกระทบด้าน
สิ่งแวดล้อม การทำผังเมือง ฯลฯ ซึ่งเป็นองค์ความรู้ที่ชุมชน
จำเป็นต้องเรียนรู้หากจะเข้าไปมีส่วนร่วมในพื้นที่ดังกล่าว
ซึ่งในปัจจุบันชุมชนส่วนใหญ่ค่อนข้างขาดองค์ความรู้ในเชิง
เทคนิคหรือข้อกฎหมาย จึงอาจเป็นอุปสรรคต่อการมีส่วนร่วม
ของชุมชนแม้กระทั่งการเข้าไปสังเกตการณ์ก็ตาม และยัง
ทำให้ชุมชนเองเกิดความเบื่อหน่ายเพราะจะมองว่าการใช้สิทธิ
ในประเด็นสิ่งแวดล้อมเป็นเรื่องยุ่งยาก
2. นโยบายและการปฏิรูปกฎหมาย ข้อเสนอด้านนโยบายและ
กฎหมายแบ่งเป็นการกำหนดนโยบายที่ให้ความสำคัญกับสิทธิชุมชน และ
การออกกฎหมายที่เกี่ยวข้อง โดยการกำหนดนโยบายการพัฒนาประเทศ
ที่ครอบคลุมและเน้นความสำคัญกับมิติชุมชน เช่น การกำหนดตัวชี้วัด
การพัฒนาที่มากไปกว่าผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศหรือตัวเลขทาง
1
