Page 11 - kpi20686
P. 11
บทที่ 1
บทน ำ
ควำมส ำคัญและที่มำของปัญหำกำรวิจัย
หลักการจัดโครงสร้างของสถาบันทางการเมืองที่น าเอาอ านาจอธิปไตยของประชาชนไปใช้
ในรูปแบบต่าง ๆ ในระบบการเมืองแบบประชาธิปไตย โดยเฉพาะโครงสร้างองค์กรที่ป้องกันและ
ปราบปรามการทุจริต รวมถึงตรวจสอบการท างานของรัฐนั้น ต้องอาศัยหลักการที่ส าคัญ 3 ประการ
คือ หนึ่ง ความเป็นอิสระ (Independence) ของคณะกรรมการหรือองค์กรนั้น สอง คณะกรรมการ
หรือองค์กรนั้น จะต้องมีการรายงานผลการปฏิบัตงานขององค์กรที่มีความชัดเจน (Clear Reporting
Hierarchy) มีเจ้าหน้าที่ที่มีความรู้ความสามารถ และมีการตรวจสอบกันเองภายในองค์กร และ 3
ภาครัฐโดยเฉพาะรัฐบาลต้องมีความมุ่งมั่นในการที่จะให้เกิดการน าการปฏิรูปไปปฏิบัติจริง ซึ่งต้อง
อาศัยความกล้าหาญทางการเมือง ซึ่งการที่จะเป็นไปตามหลักการเหล่านี้ในทางปฏิบัตินั้นอาจเป็นไป
โดยตรงหรือโดยอ้อมก็ได้ ดังนั้น องค์กรที่เข้ามาท าหน้าที่และใช้อ านาจตามระบอบประชาธิปไตยแทน
ประชาชนโดยพื้นฐานที่สุดจึงได้แก่ องค์กรหลัก ๆ ทั้งองค์กรฝ่ายนิติบัญญัติ บริหาร และตุลาการ
ในขณะที่องค์กรอื่น ๆ ในระดับแยกย่อยลงมา เช่น หน่วยราชการต่าง ๆ ภาพความเชื่อมโยงกับ
ประชาชนจะค่อย ๆ คลายความชัดเจนลงไป (Heilbrunn, 2004)
เจตนารมณ์หลักประการหนึ่งของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560
คือ ก าหนดกลไกเพื่อจัดระเบียบและสร้างความเข้มแข็งแก่องค์กรป้องกันและปราบรามการทุจริต
และตรวจสอบการประพฤติผิดของข้าราชการและนักการเมือง และปกป้องคุ้มครองสิทธิของ
ประชาชน จึงท าให้เกิดองค์กรอิสระต่างเหล่านี้ การปกครองประเทศขึ้นใหม่ด้วยการให้องค์กรอิสระ
ต่าง ๆ ซึ่งประกอบด้วย คณะกรรมการการเลือกตั้ง ผู้ตรวจการแผ่นดิน คณะกรรมการป้องกันและ
ปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ คณะกรรมการตรวจเงินแผ่นดิน และคณะกรรมการสิทธิมนุษยชน
แห่งชาติ มีหน้าที่ตรวจสอบการใช้อ านาจรัฐ เพื่อให้องค์กรผู้ใช้อ านาจโดยเฉพาะในฝ่ายนิติบัญญัติ
บริหาร และตุลาการสามารถปฏิบัติหน้าที่ได้อย่างมีประสิทธิภาพ สุจริต เที่ยงธรรมและมีส่วนในการ
ป้องกันหรือแก้ไขวิกฤติของประเทศตามความจ าเป็นและความเหมาะสม การรับรอง ปกป้อง และ
คุ้มครองสิทธิเสรีภาพของปวงชนชาวไทยให้ชัดเจนและครอบคลุมอย่างกว้างขวางยิ่งขึ้น
รัฐธรรมนูญตั้งแต่ฉบับพุทธศักราช 2540 เป็นต้นมา ได้วางหลักการใหม่ ๆ โดยมี
จุดมุ่งหมายให้การปฏิบัติหน้าที่และการใช้อ านาจขององค์กรอิสระเป็นไปโดยสุจริต เที่ยงธรรม กล้า
หาญ และปราศจากอคติทั้งปวงในการใช้ดุลพินิจ อาทิ การปรับปรุงกระบวนการสรรหากรรมการใน
องค์กรอิสระต่าง ๆ เพื่อให้ได้บุคคลที่มีคุณสมบัติเหมาะสมและไม่มีลักษณะต้องห้ามเข้ามาปฏิบัติ
หน้าที่ การก าหนดมาตรฐานทางจริยธรรมขึ้นใช้บังคับแก่ผู้ด ารงต าแหน่งในองค์กรอิสระ รวมทั้งผู้ว่า
การตรวจเงินแผ่นดินและหัวหน้าหน่วยงานธุรการขององค์กรอิสระ การก าหนดมาตรการให้องค์กร
อิสระร่วมมือและช่วยเหลือกันเพื่อให้บรรลุเป้าหมายในการปฏิบัติหน้าที่ของแต่ละองค์กร ตลอดจน
การออกแบบกลไกการตรวจสอบการท างานขององค์กรอิสระที่มีประสิทธิภาพและประชาชนมีส่วน
