Page 165 - kpi21595

performance indictor) เท่านั้น เพื่อให้เกิดความยืดหยุ่นแม่นยำและตรงกับข้อเท็จจริงมากขึ้น อันจะเป็น

ผลดีต่อการกำหนดนโยบายได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้นด้วย ซึ่งการประเมินความเป็นพลเมืองตาม

พัฒนาการนั้น ส่วนหนึ่งอาจทำได้โดยการมุ่งประเมินไปที่กระบวนการมีส่วนร่วมให้มากขึ้นแทนการมุ่งพิจารณา

ไปที่ผลผลิต (output) ที่จะได้จากการทำโครงการ เป็นต้น

2) ข้อเสนอแนะเชิงวิชาการ

2.1) การวิจัยเพื่อพัฒนาตัวชี้วัดความเป็นพลเมืองแบบเป็นพัฒนาการ (evolution

assessment)

สืบเนื่องจากข้อเสนอเรื่องการประเมินความเป็นพลเมืองตามพัฒนาการ (evolution assessment)

ในข้อ 1.3 ผู้วิจัยมองว่าเรื่องดังกล่าวจำเป็นต้องดำเนินการควบคู่กันไปกับงานวิจัยเพื่อค้นหาตัวชี้วัดความเป็น

พลเมืองที่เน้นการประเมินการเปลี่ยนแปลงพัฒนาการ (evolution assessment) ของกลุ่มเป้าหมายให้มาก

ขึ้น โดยอาจนำกรอบการวิจัยวัดความเป็นพลเมืองในพื้นที่บูรณาการฉบับนี้มาเป็นตัวตั้งของการวิจัยเนื่องจาก
กรอบการวิจัยที่พัฒนาขึ้นสำหรับรายงานการประเมินฉบับนี้ มีความครอบคลุมกอบกติกาความเป็นพลเมือง

สากลอยู่แล้ว เพียงแต่ควรมีการเพิ่มเติมแนวทางการประเมินแบบเป็นพัฒนาการเข้าไปเพื่อให้สามารถประเมิน

ความเปลี่ยนแปลงความเป็นพลเมืองของกลุ่มประชากรที่อยู่ภายใต้บริบทของพื้นที่และวัฒนธรรมที่แตกต่างกัน

ได้อย่างแม่นยำมากขึ้น

2.2) การวิจัยชุดความรู้ความเป็นพลเมืองเฉพาะกลุ่มเป้าหมาย

แม้ผลจากการศึกษาทั้งในเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพชี้จะให้เห็นแล้วว่า“ความเป็นพลเมือง”นั้น
สามารถสร้างได้โดยการเสริมความรู้และพัฒนาทักษะที่เกี่ยวกับการเป็นพลเมืองในระบอบประชาธิปไตย ดังจะ

เห็นได้ว่ากลุ่มตัวอย่างที่เข้ารับการอบรมโดยตรงจากสถาบันพระปกเกล้าไม่ว่าจะเป็นเพศใด ช่วงอายุเท่าใด
และประกอบอาชีพใด สุดท้ายแล้วก็มีคะแนนความเป็นพลเมืองตระหนักรู้และพลเมืองกระตือรือร้นสูงกว่ากลุ่ม

ตัวอย่างทั่วไปที่ไม่ได้เข้ารับการอบรมโดยตรงจากสถาบันพระปกเกล้าในภาพรวม ในแง่นี้แสดงให้เห็นได้ว่า

ปัจจัยด้านเพศสภาพ อายุ และอาชีพไม่ใช่เงื่อนไขสำคัญในการสร้างความเปลี่ยนแปลงความเป็นพลเมือง
แต่เงื่อนไขที่สำคัญคือ “องค์ความรู้เฉพาะ” (particular knowledge) ในเรื่องบทบาทหน้าที่ของพลเมืองใน

ระบอบประชาธิปไตย ที่สามารถสร้างความเปลี่ยนแปลงความเป็นพลเมืองได้ ด้วยเหตุนี้ การส่งเสริมความเป็น
พลเมืองจึงไม่อาจกระทำได้โดยการให้ความรู้แบบธรรมดา (general knowledge) แต่ต้องเป็นชุดความรู้

สำหรับการเป็นพลเมืองดีโดยเฉพาะ (Civic education) หรือเป็นชุดความรู้ที่ผลิตขึ้นมาสำหรับการสร้างสำนึก

พลเมืองโดยตรง
อย่างไรก็ตาม จากผลการศึกษาได้ชี้ให้เห็นแล้วว่าในการเผยแพร่ความรู้เรื่องสำนึกพลเมืองนั้นต้อง

เผชิญกับปัจจัยหลายด้าน ที่สำคัญคือสุดคือปัจจัยด้านผลประโยชน์ (preference) ซึ่งในที่นี้ประกอบด้วย

ผลประโยชน์ที่จับต้องได้อาทิ รายได้ และการพัฒนาคุณภาพชีวิต อีกส่วนเป็นผลประโยชน์ที่จับต้องไม่ได้ ใน

154