Page 205 - kpiebook62016

188

เส้นทางสู่ประชาธิปไตยของโปแลนด์

เกริ่นน า

สาธารณรัฐโปแลนด์ (Republic of Poland) เป็นประเทศที่อยู่ในพื้นที่ระหว่างยุโรปกลางและ

ยุโรปตะวันออก มีดินแดนติดกับเยอรมนี สาธารณรัฐเช็ก สโลวาเกีย ยูเครน ลิทัวเนีย และแคว้น

คาลีนินกราดรัสเซีย ด้วยภูมิรัฐศาสตร์ที่เชื่อมโยงยุโรปเข้าหากันท าให้โปแลนด์เป็นประเทศที่มีบทบาท
ส าคัญในประวัติศาสตร์โลกในยุคต่างๆ ตั้งแต่สงครามโลกครั้งที่หนึ่ง ครั้งที่สอง สงครามเย็น การล่มสลาย

ของสหภาพโซเวียต และการเมืองในสหภาพยุโรป

ตามพัฒนาการทางประวัติศาสตร์ โปแลนด์ก่อตั้งขึ้นใน ค.ศ. 966 ภายใต้ราชวงศ์เปียสต์

(Piast dynasty) โดยการปกครองของ Duke Mieszko I ที่ท าให้โปแลนด์กลายเป็นรัฐภายใต้ศาสน

จักรคริสเตียนคาทอลิค และกลายมาเป็นราชอาณาจักรโปแลนด์ (the Kingdom of Poland) ใน ค.ศ.
1025 สมัยกษัตริย์ Boleslaw I โปแลนด์ได้เป็นศูนย์กลางส าคัญของยุโรปในช่วงคริสตศวรรษที่ 16

จากการลงนามใน The Union of Lublin ซึ่งท าให้เกิดเครือจักรภพโปแลนด์-ลิทัวเนีย (Polish-

Lithuanian Commonwealth) หรืออีกชื่อหนึ่งคือ สาธารณรัฐโปแลนด์ที่หนึ่ง (First Polish Republic)

ที่ปกครองด้วยระบอบกึ่งกษัตริย์ กึ่งสหพันธรัฐ ความน่าสนใจคือ รูปแบบการปกครองของสาธารณรัฐ

โปแลนด์ที่หนึ่ง มีความเป็นประชาธิปไตยซ่อนอยู่ ทั้งการออกกฎหมายโดยสภานิติบัญญัติเซย์ม
(Sejm) และบังคับใช้รัฐธรรมนูญฉบับแรกใน ค.ศ. 1791 ที่ถือว่าเป็นรัฐธรรมนูญลายลักษณ์อักษร

(Written constitution) ฉบับแรกของยุโรป และฉบับที่ 2 ของโลก ตามหลังรัฐธรรมนูญสหรัฐอเมริกา

โดยรัฐธรรมนูญฉบับนี้ได้พยายามกล่าวถึงสิทธิพลเมือง (Civil rights) ของประชาชนในเครือจักรภาพ

ท่ามกลางมหาอ านาจในยุโรปอย่างรัสเซีย ปรัสเซีย และออสเตรีย ท าให้โปแลนด์ถูกรุกราน
บ่อยครั้ง และเสียอิสรภาพหลังจากประกาศใช้รัฐธรรมนูญได้ไม่นาน โดยใน ค.ศ. 1795 เครือจักรภพ

โปแลนด์-ลิทัวเนียถูกแบ่งพื้นที่ให้กับรัสเซีย ปรัสเซีย และออสเตรีย ท าให้โปแลนด์หายไปจากแผนที่

ยุโรปเป็นเวลากว่าศตวรรษ แม้ว่าจะมีการเคลื่อนไหวชาตินิยมโปแลนด์หลายครั้งแต่ก็ไม่สามารถ

เรียกร้องเอกราชได้ จนกระทั่งหลังเหตุการณ์สงครามโลกครั้งที่หนึ่ง ที่เยอรมันและออสเตรียอ่อนก าลัง

ลง โปแลนด์ได้ท าสงครามต่อต้านรัสเซีย และประกาศเอกราชอีกครั้งภายใต้การน าของนายพล Jozef
Pilsudski ซึ่งได้เข้ามาเป็นประมุขของรัฐใน ค.ศ. 1918 โดยมีการประกาศใช้รัฐธรรมนูญใหม่ใน ค.ศ.

1921 และตั้งเป็นยุคสาธารณรัฐโปแลนด์ที่สอง (Second Polish Republic) การประกาศเอกราชครั้งนี้