Page 17 - kpiebook65064
P. 17
1. ความสำคัญของปัญหาและวิธีการศึกษา
ระบบอภิบาลยา (Pharmaceutical System) เป็นระบบที่มีความสำคัญต่อการบริหาร
ทรัพยากรด้านสาธารณสุข แต่ก็เป็นระบบที่มีความสลับซับซ้อนและมีความเสี่ยงด้านธรรมาภิบาล
ซึ่งในหลายประเทศความเสี่ยงด้านธรรมาภิบาลของระบบยาได้กลายเป็นโจทย์สำคัญที่ต้องได้รับ
การแก้ไขโดยเฉพาะประเทศกำลังพัฒนา จากการประเมินความโปร่งใสในระบบอภิบาลยาของ
องค์การอนามัยโลก (WHO) ในกลุ่มประเทศกำลังพัฒนาเมื่อ ค.ศ. 2006 ในประเทศโบลิเวีย
กัมพูชา อินโดนีเซีย มองโกเลีย และปาปัวนิวกินี ต่อการขึ้นทะเบียนตำรับยา (Registration)
การส่งเสริมการขาย (Promotion) ระบบตรวจสอบ (Inspection) การคัดเลือกยาจำเป็น
(Selection) และการจัดซื้อยา (Procurement) พบว่ามีระดับความโปร่งในระบบอภิบาลยาที่ต่ำกว่า
เกณฑ์มาตรฐานและมีความเสี่ยงในเรื่องการมีส่วนได้ส่วนเสียอยู่สูง
ในกรณีของประเทศไทยก็เช่นเดียวกัน แม้ว่าผลการประเมินความโปร่งใสในระบบอภิบาลยา
ขององค์การอนามัยโลกของไทยจะได้คะแนนในระดับที่ดีและมีความเสี่ยงต่ำทั้งในขั้นตอนการขึ้น
ทะเบียนตำรับยา การคัดเลือกยาจำเป็น และการจัดซื้อยา แต่ยาก็เช่นเดียวกับการบริหารจัดการ
ทรัพยากรของภาครัฐที่อาจเกิดความเสี่ยงด้านธรรมาภิบาล เช่น การมีค่าใช้จ่ายด้านยาที่สูงขึ้น
การส่งเสริมการขายที่ไม่สมเหตุสมผล การกระตุ้นให้เกิดการใช้ยาเกินความจำเป็น การทุจริต
ในการจัดซื้อยาของสถานพยาบาล เป็นต้น โดยเฉพาะขั้นตอนการจัดซื้อยาซึ่งปรากฏเป็นข่าวที่
สะท้อนถึงความเสี่ยงด้านธรรมาภิบาลอยู่เสมอ เช่น กรณีข่าวทุจริตจัดซื้อยา 1,400 ล้านบาท กรณี
ข่าวทุจริตสวัสดิการรักษาพยาบาลข้าราชการ กรณีข่าวเกี่ยวกับการรั่วไหลของยาซูโดอีเฟดรีน
(Pseudoephedrine) เป็นต้น
