Page 449 - kpi15476

44 การประชุมวิชาการ
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 15

หนังสือพิมพ์สยามรีวิว เป็นหนังสือพิมพ์รายสัปดาห์ออกทุกวันอาทิตย์ (พ.ศ. 2469-
38
2470) ราคา 10 สตางค์ ลักษณะปกหน้าเป็นภาพวิจิตรร้อยเรื่อง แต่ภายในหนังสือพิมพ์

นำบทความทางการเมืองและการ์ตูนล้อการเมืองของหนังสือพิมพ์ฉบับอื่นๆ มารีวิวและแสดง
ความคิดเห็น นอกจากนี้ยังมีคอลัมน์ “เตือนนิดสะกิดหน่อย” ให้ผู้อ่านเขียนจดหมายแสดงความ
คิดเห็นถึงบรรณาธิการ ซึ่งมีข้อสังเกตว่าบทความส่วนใหญ่ในสยามรีวิวจะต่อต้านระบอบ

สมบูรณาญาสิทธิราชย์ เกี่ยวข้องกับการเรียกร้องระบบรัฐสภา การปกครองในระบอบประชาธิปไตย
และตรวจสอบและเสียดสีการทุจริตต่างๆ

ตัวอย่างโดดเด่นของการวิพากษ์วิจารณ์ปรากฏในหนังสือพิมพ์สยามรีวิว ในบทความเรื่อง
“เพื่อชาติฤๅเพื่อกระเป๋า” วิจารณ์กรมรถไฟว่าใช้เงิน “อย่างอร่อยเหาะ” และนักหนังสือพิมพ์
39
นามแฝง “ผู้เฒ่า” ได้เขียนบทความเรื่อง “ความเห็นเรื่องประชาธิปไตย” กล่าวว่าตนเองรู้สึก
40
แปลกใจที่ผู้มีส่วนได้เสียในการปกครองประเทศและผู้สำเร็จการศึกษาจากต่างประเทศมีความ

พึงพอใจและ” ยกยอในการที่ประเทศเรายังเป็นประเทศที่มีราชาธิปไตย” 41

ในเวลาต่อมาปรากฏว่า นสพ.สยามรีวิว ถูกถอนใบอนุญาตไปตั้งแต่ปี 2470 จากหลักฐาน

รายงานกรรมการแก้ไขพระราชบัญญัติว่าด้วยสมุด เอกสาร และหนังสือพิมพ์ พ.ศ. 2470
ที่ประชุมได้พิจารณาถึงวิธีกวดขันหนังสือพิมพ์ มีพระราชดำริของรัชกาลที่ 7 ทรงกล่าวว่า “วิธีปิด

โรงพิมพ์ไม่สะดวกในบางคราว เช่น การจะปิดโรงพิมพ์ที่พิมพ์สยามรีวิว ก็เป็นการปิด นสพ. ไทย
หนุ่มด้วย เพราะพิมพ์แห่งเดียวกัน ในการที่จะใช้วิธีวางเงินประกันก็เป็นการลำบากแก่
หนังสือพิมพ์ที่ดี เช่น นสพ.กสิกร”

ในช่วงหัวเลี้ยวหัวต่อสั้นๆ ปลายปี 2469 การวิพากษ์วิจารณ์ของหนังสือพิมพ์ที่มีต่อ

ราชสำนักลดน้อยลง เห็นได้ว่าพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงต้องการลดพระราชอำนาจ
เพื่อแสดงภาพลักษณ์ของรัฐบาลว่าจะเป็นผู้ปฏิรูปการเมืองการปกครอง มีข่าวลือแพร่ออกไปใน
กรุงเทพฯว่า อภิรัฐมนตรีสภาเป็นก้าวแรกของการมีสภาร่างกฎหมายแบบ “สภาขุนนาง” และอาจ

จะมีสภาสามัญชนตามมาในระยะเวลาอันสั้น ยิ่งไปกว่านั้น ขณะที่กษัตริย์พระองค์ใหม่และ
เสนาบดีกำลังแก้ปัญหาเงินงบประมาณของประเทศ รัฐบาลก็ได้รับการยกย่องอย่างกว้างขวางต่อ

ความรับผิดชอบทางการคลังเช่นกัน อย่างไรก็ตาม ในระยะ 2-3 เดือนต่อมา ความเห็นอกเห็นใจ
ต่อกษัตริย์พระองค์ใหม่เริ่มเหือดหายและมีสัญญาณของความสงสัยเพิ่มขึ้นในกรุงเทพฯว่า
รัฐบาลของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวจะทรงต่างจากรัชกาลที่ 6 หรือไม่ ในเดือน

กุมภาพันธ์ มีนักเขียนยืนยันว่าการที่รัชกาลที่ 7 จะนำประเทศไปสู่ความรุ่งเรืองนั้นไม่ใช่เรื่องจริง
เช่น “บางรัชกาลเศรษฐกิจถูกทำลาย บางรัชกาลเศรษฐกิจก็หยุดชะงัก” ในทำนองเดียวกันใน

เอกสารประกอบการประชุมกลุ่มย่อย ฉบับ) สยามรีวิว 10 เมษายน 2470
สบ.9.2.2/15 (เอกสารส่วนบุคคลของนายเอก วีสกุล : สยามรีวิวรายสัปดาห์ พ.ศ. 2469-2470 รวม 52
38

39
สยามรีวิว 26 มิถุนายน 2470
40

นครินทร์ เมฆไตรรัตน์ ในบทความเรื่อง “พลังของแนวคิดชาติ -ชาตินิยมกับการเมืองไทยในสมัยแรกเริ่มของ

41
รัฐประชาชาติ” ในรัฐศาสตร์สาร ปีที่ 21 ฉบับที่ 3 พ.ศ.2542, หน้า 34-35.