Page 108 - kpi20756
P. 108
108 การประชุมวิชาการ
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 21
ลดช่องว่างความเหลื่อมล้ำ สร้างคุณภาพประชาธิปไตย
สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบบัญชีรายชื่อ มาตรา 91 ตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
พุทธศักราช 2560 ประกอบกับมาตรา 128 แห่งพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วย
การเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร มีวิธีการคำนวณที่นั่งของสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรมากกว่า
หนึ่งวิธี จะเห็นได้จากการประกาศผลการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบบัญชีรายชื่อของ
คณะกรรมการการเลือกตั้งที่ผ่านมา โดยได้คำนวณการได้มาซึ่งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พบว่า
ทำให้การเลือกตั้งในครั้งนี้มีพรรคการเมืองในสภาอย่างน้อย 27 พรรค และจะทำให้พรรคที่ได้
คะแนนไม่ถึงเกณฑ์สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรต่อประชาชนพึงมีได้ที่นั่ง ซึ่งมีทั้งสิ้น 11 พรรค
4
ทำให้มีตัวแทนของพรรคการเมืองในสภาที่เป็นพรรคเล็กๆ เข้ามาเป็นตัวแทนในสภาเป็นจำนวน
มาก แม้คะแนนเสียงของตัวแทนของพรรคการเมืองที่ได้เข้ามานั้นจะไม่ถึงคะแนนเสียงของสมาชิก
สภาผู้แทนราษฎรพึงมีก็ตาม อย่างไรก็ตาม นักวิชาการหลายท่านได้ตีความวิธีการคำนวณสูตร
ดังกล่าวแตกต่างกันออกไปหลากหลายความเห็น แล้ววิธีการคำนวณตามสูตรใดจะเป็นวิธีการ
คำนวณการได้มาซึ่งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบบัญชีรายชื่อที่ชอบด้วยกฎหมาย ซึ่งแต่ละวิธี
จะมีผลลัพธ์ที่แตกต่างกันอันส่งผลกระทบต่อพรรคการเมืองต่างๆ รวมไปถึงกระทบต่อเสถียรภาพ
ทางการเมือง
ดังนั้น เมื่อบทบัญญัติแห่งกฎหมายในการคำนวณการได้มาซึ่งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร
แบบบัญชีรายชื่อไม่มีความแน่นอนชัดเจนแล้ว ทำให้เกิดผลกระทบต่อสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร
แบบบัญชีรายชื่อที่จะเข้ามาทำหน้าที่ในรัฐสภา อันไม่สอดคล้องกับเจตจำนงที่แท้จริงของประชาชน
อันขัดต่อความเป็นประชาธิปไตย อีกทั้งอาจก่อให้เกิดความเหลื่อมล้ำทางการเมือง กล่าวคือ ทำให้
พรรคการเมืองที่ได้คะแนนเสียงเกินคะแนนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรพึงมีกลับไม่มีที่นั่งในรัฐสภา
อันเกิดจากรูปแบบของการคำนวณการได้มาซึ่ง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรบัญชีรายชื่อที่ไม่มีความ
ชัดเจน เมื่อมีตัวแทนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรพรรคเล็กพรรคน้อยรวมตัวกันจัดจัดตั้งเป็น
ฝ่ายรัฐบาลก็ทำให้รัฐบาลขาดความเป็นเอกภาพทางการเมือง ทำให้การบริหารประเทศไม่คล่องตัว
มีการต่อรองผลประโยชน์ระหว่างพรรคการเมืองที่ร่วมรัฐบาลอาจสร้างปัญหาในการดำเนิน
นโยบายของภาครัฐและการพัฒนาประชาธิปไตยของประเทศไทย อันส่งผลกระทบที่สำคัญที่จะ
ทำให้ระบอบประชาธิปไตยมีคุณภาพอย่างยั่งยืน โดยบทความนี้จะกล่าวถึงประเด็นสำคัญทาง
กฎหมายเกี่ยวกับการได้มาซึ่งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบบัญชีรายชื่อตามรัฐธรรมนูญแห่ง
ราชอาณาจักรไทยแต่ละฉบับที่สำคัญ วิธีการคำนวณการได้มาซึ่งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรตาม
รัฐธรรมนูญ 2560 ปัญหาความชอบด้วยรัฐธรรมนูญว่าด้วยการพระราชบัญญัติประกอบ
รัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2561 รวมไปถึงปัญหาการได้มาซึ่ง
สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบบัญชีรายชื่อตามรัฐธรรมนูญ พุทธศักราช 2560 และข้อเสนอแนะ
ทางกฎหมายถึงแนวทางที่ควรจะเป็นเกี่ยวกับการได้มาซึ่งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบบัญชีรายชื่อ
เอกสารประกอบการสัมมนากลุ่มย่อยที่ 2 4 ประกาศคณะกรรมการการเลือกตั้งที่ 61/2562 (ส.ส.6/3) เรื่อง ผลการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร
ตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 ซึ่งจะได้พิจารณาเป็นลำดับ ดังนี้
แบบบัญชีรายชื่อ ลงวันที่ 8 พฤษภาคม 2562