Page 110 - kpi20756

110 การประชุมวิชาการ
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 21
ลดช่องว่างความเหลื่อมล้ำ สร้างคุณภาพประชาธิปไตย

บัญชีรายชื่อ กล่าวคือ นำรวมผลคะแนนทั้งหมดที่พรรคการเมืองได้รับคะแนนจากบัญชีรายชื่อ
ของพรรคการเมืองมาคิดคำนวณหาสัดส่วนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบบัญชีรายชื่อ ในกรณี
8
ที่พรรคการเมืองใดได้คะแนนเสียงน้อยกว่าร้อยละห้าของจำนวนคะแนนเสียงรวมทั้งประเทศ
ให้ถือว่าไม่มีผู้ใดในบัญชีนั้นได้รับการเลือกตั้ง และมิให้นำคะแนนเสียงนั้นมาคำนวณเพื่อหา
9
สัดส่วนของจำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร

ระบบการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบบัญชีรายชื่อตามรัฐธรรมนูญแห่ง

ราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540 เป็นการส่งเสริมระบบพรรคการเมือง เพราะต้องเลือก
บัญชีพรรคการเมืองใดพรรคการเมืองหนึ่งโดยเลือกตัวบุคคลไม่ได้ ทำให้คะแนนของผู้มีสิทธิ
ทุกคนมีความหมายโดยเฉพาะคะแนนที่เลือกพรรคการเมือง เพราะต้องนำคะแนนไปคำนวณ

รวมกันในระดับประเทศ ในขณะที่ระบบนับคะแนนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบแบ่งเขตเลือกตั้ง
นั้นคะแนนของผู้ที่แพ้การเลือกตั้งหมดความหมาย เพราะไม่มีการนำคะแนนไปคำนวณอีก ทำให้

ได้ผู้แทนราษฎรที่มีวิสัยทัศน์กว้างระดับประเทศเพิ่มขึ้นแทนที่จะเป็นผู้แทนเขตเลือกตั้ง และกรณี
พรรคการเมืองใดได้คะแนนต่ำกว่าร้อยละ 5 ให้ถือว่าไม่มีใครได้รับเลือกตั้งก็เพื่อไม่ให้มีพรรคน้อย
10
เต็มสภา ซึ่งจะทำให้รัฐสภาไม่มีเสถียรภาพ การบริหารประเทศเป็นไปอย่างไม่คล่องตัว
แต่ระบบนี้พบข้อเสียคือพรรคเล็กพรรคน้อยไม่มีโอกาสได้รับการเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภา
ผู้แทนราษฎรแบบบัญชีรายชื่อ คะแนนที่ประชาชนได้มีการเลือกตั้งพรรคนั้นอาจไร้ความหมาย

กล่าวคือไม่ถูกนำมาคิดจำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบบัญชีรายชื่อและทำให้ไม่มีพรรค
การเมืองเล็กๆ มีโอกาสเข้าทำหน้าที่ในรัฐสภา

1.2) รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550

ช่วงระยะเริ่มแรกของการประกาศใช้รัฐธรรมนูญ 2550 ยังคงมีการเลือกตั้งแบบผสม
ในการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร ประกอบด้วยสมาชิกจำนวน 480 คน โดยมาจาก
การเลือกตั้งแบ่งเขตจำนวน 400 คน และมาจากการเลือกตั้งแบบสัดส่วนจำนวน 80 คน
11
เป็นการเลือกตั้งโดยมีสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรในระบบบัญชีรายชื่อที่เรียกว่า บัญชีสัดส่วน โดย
รูปแบบการเลือกตั้งแบบสัดส่วนแบ่งออกเป็น 8 กลุ่มจังหวัด โดยแต่ละกลุ่มจังหวัดจะมีจำนวน

12
ประชากรใกล้เคียงกัน และแต่ละเขตมีอาณาเขตติดต่อกันเป็นผืนเดียว แต่ละพรรคการเมือง
จะต้องส่งรายชื่อผู้สมัคร 8 บัญชี ลงสมัครใน 8 กลุ่มจังหวัด บัญชีละไม่เกิน 10 คน เรียงตาม

8 พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรและสมาชิกวุฒิสภา
พ.ศ. 2541 มาตรา 76 (1)
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540 มาตรา 99 และพระราชบัญญัติประกอบ

9
เอกสารประกอบการสัมมนากลุ่มย่อยที่ 2 อำนาจหน้าที่และความรับผิดชอบของนักการเมือง. วารสารรัฏฐาภิรักษ์, 57(1), หน้า 26
รัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรและสมาชิกวุฒิสภา พ.ศ. 2541 มาตรา 76 (2)
สมยศ อักษร. (มกราคม-เมษายน 2558). การปฏิรูปเพื่อให้ได้มาซึ่งสมาชิกรัฐสภาที่สุจริตและเป็นธรรม
10

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 มาตรา 93
11

12
นครินทร์ เมฆไตรรัตน์. (1 ตุลาคม 2562). ที่มาสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักร
ไทย 2550. สืบค้นจาก http://wiki.kpi.ac.th