Page 78 - kpi20756
P. 78
78 การประชุมวิชาการ
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 21
ลดช่องว่างความเหลื่อมล้ำ สร้างคุณภาพประชาธิปไตย
หลายครา การปฏิวัติต่างๆ ในยุโรป อเมริกาใต้ และที่อื่นๆ ที่ชูธง เสรีภาพ เสมอภาค
ภราดรภาพ ประชาธิปไตย หรืออะไรอื่น ที่เป็นความดีงาม แต่เราก็มาสู่วิกฤตความเหลื่อม
ล้ำในปัจจุบัน
ความล้มเหลวของการใช้พละกำลัง ทำลายโครงสร้างแห่งความไม่เป็นธรรม น่าจะ
เป็นบทเรียนให้เราหันมาใช้วิถีทางปัญญา พยายามใช้ปัญญา หรือความเป็นเหตุเป็นผล
ทำความเข้าใจโครงสร้างที่ซับซ้อน และวิธีการที่จะก่อให้เกิดการปรับรูป (Transform) หรือ
สัมพันธภาพใหม่ที่นำไปสู่การลงตัว
ที่จริงปัญหาความขัดแย้งและการต่อสู้ที่ดูปั่นป่วนวุ่นวายในประเทศไทยนั้น เป็น
อาการของการดิ้นรนที่จะหาความลงตัวในสังคมไทย ที่ดำเนินมาประมาณ 1 ศตวรรษแล้ว
ทุกฝ่ายควรจะช่วยกันหาความลงตัวของสังคมไทยให้ได้
ความลงตัวน่าจะเป็นสังคมที่มีความเป็นธรรม ไม่มีความเหลื่อมล้ำมากเกิน
ถ้ามีความเป็นธรรม ผู้คนจะรักกัน และรักส่วนรวม ถ้าไม่เป็นธรรมก็จะปั่นป่วน
วุ่นวาย รุนแรง วิกฤต
การจะเข้าใจปัญหาเชิงโครงสร้างที่ซับซ้อน ต้องใช้ปัญญาอย่างลึก และรอบด้านให้รู้
เห็นตามความเป็นจริง อารมณ์โกรธเกลียดจะเข้ามากำหนดการรู้เห็น ทำให้ไม่รู้เห็นตาม
ความเป็นจริง ไม่เอื้ออำนวยต่อการคลี่คลายโครงสร้างที่กักขังเราไว้ในความไม่เป็นธรรม
อุปสรรคใหญ่อย่างหนึ่งคือ วิธีคิดในสังคมไทย ที่คิดว่าดีชั่วเป็นเรื่องกรรมส่วนบุคคล
ขาดความคิดเชิงระบบและโครงสร้าง ซึ่งเป็นปัจจัยที่กำหนดพฤติกรรมของบุคคลและ
องค์กรอย่างสำคัญ เมื่อขาดความคิดเชิงระบบและโครงสร้างก็ไม่เห็นปัญหาและการแก้ไข
เชิงระบบและโครงสร้าง ทำให้ออกจากโครงสร้างอันไม่เป็นธรรมไม่ได้ การคิดเชิงกรรม
ส่วนบุคคลทำให้คิดรังเกียจคนจน ว่าเป็นคนไม่ดี ทำให้ซ้ำเติมความเหลื่อมล้ำเข้าไปอีก
ฉะนั้น เมื่อพูดถึงปัญหาเชิงโครงสร้าง จะต้องรวมโครงสร้างทางวิธีคิด และโครงสร้าง
ทางจิตสำนึกด้วย
เอกสารประกอบการปาฐกถาพิเศษ และซับซ้อนมาก เพื่อพอให้เริ่มต้นได้และเข้าใจง่ายพอ จะกล่าวถึงโครงสร้างเพียง 5 อย่าง
2. ความเหลื่อมล้ำเป็นปัญหาเชิงโครงสร้าง
กล่าวถึงโครงสร้าง 5 ประการ
โครงสร้างที่ถักทอกันอย่างแข็งแรง และกักขังสังคมไว้ในความไม่เป็นธรรมมีหลายมิติ
ซึ่งจากโครงสร้าง 5 นี้ ผู้อ่านสามารถต่อเติมโครงสร้างอื่นๆ เพิ่มเติมได้
