Page 83 - kpi20756
P. 83
การประชุมวิชาการ
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 21 8
ลดช่องว่างความเหลื่อมล้ำ สร้างคุณภาพประชาธิปไตย
(4) ทำให้มีคอร์รัปชั่นมาก อำนาจเข้มข้นที่ไหน คอร์รัปชั่นแข็งขันที่นั่น
ที่ประเทศสวิตเซอร์แลนด์เคยมีคอร์รัปชั่นอย่างมโหฬาร เมื่ออำนาจรัฐรวมศูนย์
ซึ่งหายไปภายหลังกระจายอำนาจไปสู่ท้องถิ่นโดยทั่วถึง และประชาชนเข้ามา
มีส่วนร่วมในการปกครองอย่างใกล้ชิด
(5) ทำให้เกิดการต่อสู้ทางการเมืองอย่างรุนแรง เพราะใครชนะกินรวบอำนาจรัฐ
ที่รวมศูนย์หมดทั้งประเทศ จึงต่อสู้กันอย่างรุนแรงทุกรูปแบบ รวมทั้งการทุ่มเงิน
มหาศาล เข้ามาสู่การต่อสู้ทางการเมือง ทำให้ประชาธิปไตยบิดเบี้ยว กลายเป็น
อย่างที่เรียกกันว่า ธนาธิปไตย หรือเงินเป็นใหญ่
(6) ทำให้ทำรัฐประหารได้ง่าย เพราะอำนาจรวมศูนย์ ใช้ทหารไม่กี่คนก็ยึดตรง
ศูนย์กลางอำนาจได้ง่าย ในประเทศที่กระจายอำนาจไปสู่ชุมชนท้องถิ่นโดยทั่วถึง
ไม่รู้จะยึดอำนาจที่ตรงไหน
ทั้ง 6 ประการนี้ พูดเฉพาะส่วนเสีย ส่วนดีก็ยังมีอีกเยอะ แต่ความเหลื่อมล้ำเชิง
อำนาจเป็นแรงใหญ่ที่บดบังความดีต่างๆ และทำให้เกิดความเหลื่อมล้ำอย่างสุดๆ และทำให้
ประเทศไทยติดอยู่ในโครงสร้างแห่งความเหลื่อมล้ำ ที่จะต้องช่วยกันทำความเข้าใจ
ถ้าเข้าใจก็แก้ไขได้
4. จากความเหลื่อมล้ำของโครงสร้างอำนาจสู่สังคมสมานุภาพ
จากกฎทางฟิสิกส์อะไรที่มวลมากก็จะมีแรงดึงดูดเข้าหาตัวมาก เช่น ดวงอาทิตย์
มีแรงดึงดูดให้ดาวนพเคราะห์โคจรอยู่รอบๆ ตัว หรือโลกมีแรงดึงดูดวัตถุต่างๆ ให้ตกลงบน
พื้นโลก โครงสร้างอำนาจในสังคมก็เช่นเดียวกัน ส่วนที่มีอำนาจมากก็ดึงทรัพยากรต่างๆ
เข้าหาตัวมาก ถ้าอำนาจไม่เสมอกันก็จะเกิดความเหลื่อมล้ำในการกระจายทรัพยากร
เดิมรัฐมีอำนาจมากที่สุด ภาคธุรกิจเป็นรอง ภาคสังคมตามมาเป็นอันดับสุดท้าย
ดังคำพูดที่อ้างแล้วว่า “10 พ่อค้าไม่เท่า 1 พระยาเลี้ยง” แต่เราก็เห็นพ่อค้าบางคนเป็น
เศรษฐี ส่วนราษฎรโดยทั่วไปก็ยากจน ต่อมาภาคธุรกิจเติบโตขึ้นมีทุนขนาดใหญ่ มีอำนาจ
มาก อำนาจบางอย่างก็เหนือรัฐและข้ามรัฐ และสามารถใช้รัฐเป็นเครื่องมือได้ ส่วนภาค
สังคมก็ยังคงไม่มีอำนาจอะไร
นี่คือความไม่สมดุลในโครงสร้างอำนาจ และเป็นสาเหตุหลักของความเหลื่อมล้ำ
ซึ่งอาจเขียนเป็นภาพได้ ดังนี้ เอกสารประกอบการปาฐกถาพิเศษ
