Page 33 - kpi20863
P. 33
รูปทรงและปริมาตรเป็นกล่องเรียบ (cubic form) ตลอดจนมวล (mass) ปริมาตร (volume) และพื้นที่ว่าง
(space) ที่เลื่อนไหล มีที่มาจากประโยชน์ใช้สอย แยกแยะให้เห็นความแตกต่างระหว่างพื้นที่ใช้สอย
(functional space) กับพื้นที่สัญจร (circulation) ตลอดจนความแตกต่างระหว่างโครงสร้างกับผนัง (free
façade) และความต่อเนื่องของพื้นที่ห้องต่างๆ (open plan) ที่มีพลวัตอย่างงานศิลปะสมัยใหม่ ต่างไปจาก
การใช้แนวแกน ล่าดับศักดิ์ของพื้นที่ ตลอดจนตาตะรางที่ก่ากับผังอาคารอย่างสถาปัตยกรรมนีโอคลาสสิค
ในช่วงทศวรรษที่ 1920 เลอ คอร์บูซิเอร์ได้ทดลองออกแบบอาคารพักอาศัยจ่านวนมาก พร้อมกับ
ตีพิมพ์งานเขียนเชิงทฤษฎีเกี่ยวกับสถาปัตยกรรมและการผังเมืองสมัยใหม่ที่ทรงอิทธิพลยิ่ง ขณะที่วอลเตอร์ โก
รเปียสก็ได้เปิดโรงเรียนศิลปะ สถาปัตยกรรม และการออกแบบ ในนาม เบาเฮาส์ (Bauhaus) ที่มีชื่อเสียงเป็น
อย่างมาก ทั้งในด้านหลักสูตร ปรัชญาการศึกษา และตัวอาคารเรียน ซึ่งออกแบบตามหลักการของ
สถาปัตยกรรมสมัยใหม่โดยโกรเปียสเอง แนวทางสถาปัตยกรรมสมัยใหม่จึงทรงอิทธิพลในระดับที่ลึกกว่า
รูปแบบ (style) อย่างอาร์ต นูโว หรืออาร์ต เดโค และในพ.ศ. 2474 พิพิธภัณฑ์ศิลปะสมัยใหม่ (Museum of
Modern Art) แห่งนครนิวยอร์คก็ได้จัดนิทรรศการ “Modern Architecture: International Exhibition”
ขึ้น รวบรวมข้อมูลผลงานสถาปัตยกรรมสมัยใหม่ที่ก่าลังทวีอิทธิพลขึ้นทั่วโลก นับเป็นครั้งแรกที่สถาปัตยกรรม
สมัยใหม่ได้กลายเป็นแนวทาง (movement) ที่มีรูปแบบ (style) อย่างชัดเจน
2.4 สรุป
ช่วงรัชกาลที่ 7 เป็นรัชสมัยที่สั้นเพียงเจ็ดปีเศษ แต่ก็เป็นเจ็ดปีที่เป็นหัวเลี้ยวหัวต่อส่าคัญที่สยามเข้าสู่
สภาวะสมัยใหม่อย่างค่อนข้างสมบูรณ์ อันเป็นผลจากปัจจัยทั้งภายในและภายนอก ตลอดจนแนวทางในการ
พัฒนาพระราชอาณาจักรสยามของรัชกาลก่อนหน้า ตั้งแต่รัชกาลที่ 4 ถึงรัชกาลที่ 6 ดังปรากฏในพัฒนาการ
ทางสถาปัตยกรรมในประเทศไทยที่มีมาอย่างต่อเนื่อง ตลอดทั้งสามรัชกาลดังกล่าวนั้น
ในด้านเศรษฐกิจ สถิติการน่าเข้าวัสดุก่อสร้างและการบริโภค และงานศึกษาประวัติศาสตร์เศรษฐกิจ
ใหม่ๆ ชี้ให้เห็นว่าช่วงต้นรัชกาล (พ.ศ. 2468 - พ.ศ. 2473) เป็นช่วงที่รัฐบาลพยายามปรับงบดุลให้คืนสู่
เสถียรภาพ ส่วนช่วงปลายรัชกาล (พ.ศ. 2474 - พ.ศ. 2477) เป็นช่วงสภาวะเศรษฐกิจตกต่่าทั่วโลก โดยที่
รัฐบาลได้รักษาเสถียรภาพทางเศรษฐกิจไว้ได้ดี สภาวะเศรษฐกิจตกต่่าจึงมีผลกระทบต่อประชาชนทั่วไปน้อย
เมื่อเทียบกับประเทศอื่นๆ ในภูมิภาค อย่างไรก็ดี ในช่วงเวลานี้เองก็เกิดความเปลี่ยนแปลงทางสังคม ความคิด
ความรู้เรื่องการเมืองการปกครอง ที่ส่งผลมาสู่การเปลี่ยนแปลงการปกครองในพ.ศ. 2475 ความเปลี่ยนแปลงนี้
เป็นส่วนหนึ่งของพัฒนาการทางสังคมและวัฒนธรรมที่มีมาตั้งแต่รัชกาลก่อน จ่านวนประชากรที่หนาแน่นมาก
ขึ้นในเขตเมือง การพัฒนาด้านสาธารณูปโภค สาธารณูปการ คมนาคมสมัยใหม่ ปัจจัยเหล่านี้เป็นบริบทให้แก่
สถาปัตยกรรมที่เกิดขึ้นในช่วงรัชกาลที่ 7 ดังปรากฏหลักฐานในโครงการก่อสร้างขนาดใหญ่ของรัฐ อาคาร
อุตสาหกรรม โรงพยาบาล โรงเรียน ตลาด ฯลฯ ที่ก่อสร้างด้วยวัสดุสมัยใหม่ เทคนิควิทยาการก่อสร้างสมัยใหม่
จึงมีรูปลักษณ์สถาปัตยกรรมที่เรียบ เน้นสัจจะของวัสดุและโครงสร้าง ประโยชน์ใช้สอยของอาคาร มาตั้งแต่
ก่อนการเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475 แล้ว อย่างไรก็ดี อีกด้านหนึ่งของการพัฒนาให้ทันสมัยนั้นก็คือ
26