Page 147 - kpiebook62001
P. 147
ต่อต้านโครงการประชานิยมที่มักถูกมองว่าโยงกับสวัสดิการแบบถ้วนหน้า ความพร้อมของเครื่องมือและหน่วยงานใน
การระบุตัวคนจน อีกทั้งในทางทฤษฎี โครงการนี้ยังช่วงกระตุ้นเศรษฐกิจผ่านการใช้จ่ายในยามที่เศรษฐกิจฝืดเคือง
(2) ข้อค้นพบปัญหาของโครงการบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ
หากพิจารณาตามรายละเอียด โครงการบัตรสวัสดิการแห่งรัฐมีข้อดีหลายประการ เช่น การให้ลงทะเบียนด้วย
ตนเองเหมือนระบบการยื่นภาษีจะตัดปัญหาคอร์รัปชันในการคัดเลือกคนที่มีสิทธิรับสวัสดิการออกไปได้ การรั่วไหลของ
เงินสวัสดิการน่าจะค่อนข้างต่ าเพราะเป็นการโอนเงินโดยตรงจากภาครัฐไปยังผู้มีบัตรโดยกรมบัญชีกลาง รูปแบบของ
การจัดสรรนั้นพยายามเจาะจงไปที่ผู้มีรายได้น้อยเพื่อช่วยเหลือในภาวะล าบากและจูงใจให้บางส่วนสามารถเข้าถึง
สวัสดิการจากตลาดสินค้าและตลาดแรงงานได้ นอกจากนั้นยังเป็นรวบรวมข้อมูลขนาดใหญ่ซึ่งอาจมีประโยชน์ในการ
น าไปศึกษาภาพความยากจนต่อไปในอนาคต หากมีการเปิดให้นักวิชาการเข้าถึงข้อมูลได้ การใช้วงเงินในบัตรท าได้ง่าย
ไม่เป็นต้นทุนส าหรับผู้มีบัตรมากนัก
อย่างไรก็ตาม ปัญหาที่ส าคัญที่สุดของโครงการบัตรสวัสดิการแห่งรัฐคือโครงการนี้ขาดการวางแผนในระยะยาว
ตั้งแต่การตั้งเป้าหมายว่าโครงการนี้จะช่วยแก้ปัญหาความยากจนและความเหลื่อมล้ าได้อย่างไร กระทรวงการคลัง
ต้องการเห็นผลใดจากโครงการนี้ การมีแผนในระยะยาวจะช่วยท าให้ภาพปัญหาอื่น ๆ คลี่คลายตามไปด้วย ไม่ว่าจะเป็น
ปัญหากลุ่มเป้าหมายที่ไม่ชัดเจนว่าโครงการนี้ต้องการช่วยเหลือกลุ่มใดเป็นส าคัญ ซึ่งก็จะเป็นการฉายภาพให้เห็น
แนวทางในการจัดท าโครงการให้สอดคล้องกับเป้าหมายไปในตัว และยังช่วยเพิ่มความโปร่งใส ลดแรงเสียดทานและข้อ
กังขาที่อาจส่งผลต่อนัยทางการเมืองได้
ส่วนปัญหาในแง่รายละเอียดของโครงการ ได้แก่ การกระจายประโยชน์ วงเงินในบางช่องนั้นไม่มีประโยชน์
ส าหรับผู้มีบัตรแต่อย่างใด เพราะไม่ได้มีโอกาสใช้วงเงินในช่องดังกล่าว ส่วนการเอื้อประโยชน์ให้กับนายทุนบางกลุ่มนั้น
กระทรวงการคลังได้พยายามแก้ไขผ่านการใช้แอพพลิเคชัน ‘ถุงเงินประชารัฐ’ แล้ว แต่ยังคงต้องติดตามว่าได้ผลดี
เพียงใด โครงการฝึกอาชีพ ยังไม่ตอบโจทย์คนที่มีงานท าอยู่แล้ว และส่วนหนึ่งผู้มีบัตรที่มาจากโครงการไทยนิยม ยั่งยืน
เป็นผู้ที่ไม่สามารถท างานได้ ต้นทุนของการจัดท้าโครงการ ที่ค่อนข้างสูงมาจากมาตรการเสริมในการกระตุ้นเศรษฐกิจ
อย่างเช่น 4 มาตรการเสริมในช่วงต้นปี พ.ศ. 2562 และมาตรการพยุงเศรษฐกิจกลางปี พ.ศ. 2562 นอกจากนั้นยังมี
ต้นทุนส าหรับหน่วยรับลงทะเบียนหากต้องมีการเปิดให้ลงทะเบียนทุกปี การคัดกรอง พบว่าโครงการยังมีปัญหาทั้ง
ความผิดพลาดในการนับรวมและการกีดกันจากข่าวการร้องเรียน ทั้งนี้ การเจาะจงให้ถูกต้องทั้งหมดอาจเป็นไปได้ยาก
และมีต้นทุนสูงมาก การตอบรับและความเป็นไปได้ โครงการนี้ยังเผชิญกับปัญหาการยอมรับ เห็นได้ชัดที่สุดคือจาก
นักวิชาการที่ตั้งข้อสังเกตในแง่การเอื้อประโยชน์ให้นายทุน ประสิทธิภาพในการเจาะจง ประสิทธิผลในการกระตุ้น
เศรษฐกิจฐานราก และความโปร่งใสในการใช้เงินจากกองทุนประชารัฐเพื่อเศรษฐกิจฐานรากและสังคม สุดท้ายคือ การ
แก้ปัญหาความยากจนและความเหลื่อมล ้า ซึ่งจากการจัดท าโครงการบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ ยังไม่สามารถตอบได้ว่าจะ
ช่วยแก้ปัญหาดังกล่าวได้อย่างไร ผ่านช่องทางใด และต้องการให้โครงการนี้แก้ไขปัญหาได้มากน้อยเพียงใด
138