Page 150 - kpiebook62001
P. 150
ฝึกอาชีพนั้นมีฐานความเชื่อว่าคนเหล่านี้ขาดทักษะ ความรู้ ความช านาญ และช่องทางในการเข้าหาตลาด แต่หน่วยงาน
จัดท านโยบายอาจต้องตั้งค าถามพื้นฐานก่อนว่าภาพความเหลื่อมล้ าในประเทศไทยเกิดขึ้นจากสาเหตุใด และท าไมถึง
เลือกใช้สวัสดิการในการแก้ไขปัญหา เพราะหากความเหลื่อมล้ าเกิดขึ้นจากโครงสร้างค่าจ้างในตลาดแรงงานมีความ
เหลื่อมล้ าสูง หรือเกิดจากความเหลื่อมล้ าในการถือครองทรัพย์สินซึ่งเป็นปัญหาโครงสร้างตั้งแต่อดีต การจัดท านโยบาย
สวัสดิการมีประสิทธิภาพในการแก้ไขปัญหานี้เพียงใด
ดังที่คณะวิจัยได้วิเคราะห์ว่าปัญหาความเหลื่อมล้ านั้นเป็นปัญหาที่เกินกว่าโครงการบัตรสวัสดิการแห่งรัฐจะ
รับมือได้ แม้จะวัดอย่างหยาบที่สุดผ่านความเหลื่อมล้ าด้านรายได้ เพราะหากในท้ายที่สุดกลุ่มคนที่มีรายได้สูงในสังคมมี
อัตราการเติบโตของรายได้ที่รวดเร็วกว่า บัตรสวัสดิการแห่งรัฐก็ไม่สามารถแก้ปัญหาได้ ดังนั้น ผู้จัดท านโยบายควรต้องมี
แนวทางชัดเจนว่าอยากเห็นภาพความเหลื่อมล้ าในประเทศไทยพัฒนาไปอย่างไร นโยบายหรือมาตรการต่าง ๆ จะไป
ตอบโจทย์การแก้ไขปัญหาความเหลื่อมล้ าผ่านช่องทางใด ควรให้การสนับสนุนกลุ่มคนไหนเพื่อไม่ให้เกิดการทับซ้อน มี
ประสิทธิภาพประสิทธิผลอย่างไร และมีความยั่งยืนหรือไม่
ประเด็นที่ส าคัญอีกประการที่งานศึกษาอาจจะไม่สามารถตอบได้ชัดเจนนัก แต่จากประสบการณ์จาก
ต่างประเทศช่วยชี้ให้เห็นว่าปัจจัยส าคัญต่อความส าเร็จของนโยบายสวัสดิการคือการตอบรับจากสังคม โดยเฉพาะอย่าง
ยิ่งกลุ่มชนชั้นกลางที่มีขนาดใหญ่ นอกเหนือจากข้อสังเกตเรื่องการตอบรับและความโปร่งใสของโครงการแล้ว จะท า
อย่างไรให้คนจ านวนมากในสังคมมองเห็นว่านโยบายสวัสดิการเป็นประโยชน์กับสังคมในภาพรวมและไม่ได้เป็นภาระที่
ชนชั้นกลางจะต้องดูแลคนจนที่ไร้ศักยภาพ
(2) ข้อเสนอแนะด้านการแก้ไขปัญหาการด้าเนินงาน
ในแง่ของการด าเนินงาน คณะวิจัยมีข้อเสนอแนะหลายประการดังนี้ ประการแรก บัตรสวัสดิการแห่งรัฐยังขาด
ความชัดเจนด้านเป้าหมายว่าต้องการช่วยเหลือคนกลุ่มใดเป็นพิเศษ เพราะลักษณะสวัสดิการที่จัดสรรให้ผู้มีรายได้น้อย
และผลประโยชน์ที่ได้รับนั้นมีความซ้ าซ้อนและการสร้างแรงจูงใจยังค่อนข้างคลุมเครือ กลุ่มคนชราที่มีการสงเคราะห์เบี้ย
ยังชีพให้เพิ่มเติมจากเบี้ยยังชีพคนชราที่เป็นโครงการของกระทรวงมหาดไทยเป็นตัวอย่างที่ชัดเจนที่สุด ทั้งนี้ ปัญหานี้
กระทรวงการคลังรับทราบแล้วในบางแง่มุม อาทิ มีการพิจารณาเกณฑ์ส าหรับผู้สูงอายุให้แตกต่างกันระหว่างผู้สูงอายุที่
อยู่ล าพังกับผู้สูงอายุที่มีบุตรหลานดูแล แต่ในภาพใหญ่ ยังขาดความชัดเจนอยู่ว่ากลุ่มเป้าหมายส าคัญของโครงการนี้คือ
คนกลุ่มใด ผู้จัดท านโยบายจะต้องก าหนดเป้าหมายให้ชัดเจนเพื่อให้การออกแบบโครงการไปสร้างแรงจูงใจให้ถูกจุด
ประการที่สอง การกระจายประโยชน์ ควรมีการทบทวนส่วนที่ผู้มีบัตรจะได้ใช้แตกต่างกัน เช่น ค่าโดยสาร
รถเมล์ รถไฟฟ้า รถไฟ รถของบริษัทขนส่ง เนื่องจากผู้มีบัตรบางส่วนไม่ได้ใช้ประโยชน์ในช่องดังกล่าว อาจมีการทบทวน
ว่าจะกระจายประโยชน์ส่วนนี้อย่างไร นอกจากนั้น มาตรการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้มีบัตรสวัสดิการแห่งรัฐหรือ
โครงการฝึกอาชีพอาจยังไม่ตอบโจทย์คนบางกลุ่ม ข้อสังเกตนี้ยังไปเกี่ยวโยงกับเรื่องกลุ่มเป้าหมายของโครงการนี้ เพราะ
ผู้มีบัตรจ านวนหนึ่งก็เป็นผู้พิการ ผู้สูงอายุ ผู้ป่วยติดเตียงที่อาจไม่สามารถท างานได้ ผู้มีบัตรบางกลุ่มมีงานท าอยู่แล้วและ
ยังคงยึดอาชีพเดิมในการหารายได้ ที่ผ่านมา โครงการฝึกอาชีพเหล่านี้ประสบความส าเร็จเพียงใด ท าให้ผู้เข้าร่วมมี
141
