Page 109 - kpi15428
P. 109
ระหว่างชุมชนกับชุมชน และปัญหาการบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติ
และสิ่งแวดล้อมที่ไม่บรรลุผลตามนโยบายเท่าที่ควร
1. ชุมชนขาดสิทธิในการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและ
สิ่งแวดล้อมซึ่งส่งผลต่อคุณภาพชีวิต
ปัญหาชุมชนขาดสิทธิในการจัดการ
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจนทำให้คุณภาพชีวิตลดน้อยลง ถือเป็น
ปัญหาเฉพาะของชุมชน เพราะปัจจัยในการดำรงชีวิตหลักของชุมชนขึ้นอยู่
กับทรัพยากรที่หาได้ในท้องถิ่นซึ่งชุมชนนั้นๆ ตั้งอยู่ ซึ่งการขาดปัจจัยในการ
ดำรงชีวิตของชุมชนนี้ทำให้วิถีชีวิตของชุมชนเปลี่ยนแปลงไปด้วย การดำเนินการ
ของภาครัฐที่กีดกันการทำเกษตรของชุมชนพื้นที่สูง ทำให้ชาวบ้านไม่สามารถ
เข้าไปทำการเกษตรในพื้นที่ป่าได้ เพราะกฎหมายบางฉบับ เช่น พระราชบัญญัติ
สงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ.2503 แก้ไขใหม่ พ.ศ.2535 พระราชบัญญัติ
อุทยานแห่งชาติ พ.ศ.2504 เป็นต้น ได้กำหนดเขตหวงห้ามทำให้ชาวบ้าน
ไม่สามารถเข้าไปอยู่อาศัยหรือทำการเกษตรได้ (ประเทือง นรินทรางกูล
ณ อยุธยา, 2543, น.79 และอรรถจักร สัตยานุรักษ์ อ้างใน ฉัตรทิพย์
นาถสุภา, 2548, น.138-170) ตัวอย่างเช่น กรณีชาวบ้านบ้านกิ่วม่วง
จังหวัดน่าน ประสบปัญหาไม่มีน้ำใช้และภัยแล้งในปี พ.ศ. 2530 โดยมี
สาเหตุเกิดจากการสัมปทานป่าไม้ของรัฐ (จามะรี เชียงทอง, 2543, น.29)
การแทรกแซงของรัฐที่ลุ่มน้ำขานทำให้เกิดปัญหาความไม่มั่นคงในการถือ
ครองที่ดินของชุมชนกะเหรี่ยง (Uraivan et al., 1998; Uraivan, 1992
อ้างใน ประเทือง นรินทรางกูล ณ อยุธยา, 2543, น.96-98) หรือกรณี
ร้องเรียนด้านที่ดินทำกินชุมชนป่าผาก จังหวัดสุพรรณบุรี ที่มีเฉพาะ
101