Page 165 - kpi15476
P. 165
1 4 การประชุมวิชาการ
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 15
3. จักรแก้วอันตรธาน ต่อมา จักรแก้วคู่พระบารมีของพระองค์อันเป็นของทิพย์
มีกำ 1000 ซี่ มีกง 1000 อัน พร้อมทั้งดุม รูปลักษณ์สวยงามครบถ้วน
ซึ่งเกิดมาด้วยอุณหภูมิมีบุญกรรมปรุงแต่ง เคลื่อนจากฐานที่ตั้ง พระองค์
ทรงทราบแล้วว่าการเคลื่อนจากฐานที่ตั้งของจักรแก้วเป็นสิ่งบอกเหตุให้รู้ว่า
พระองค์จะทรงมีพระชนมายุอยู่ไม่นาน พระองค์จึงเตรียมพร้อมด้วยการมอบ
ราชสมบัติให้แก่พระราชโอรสพระองค์โต จากนั้นจึงให้ช่างกัลบกปลงพระเกศา
และพระมัสสุ ทรงครองผ้ากาสาวพัสตร์ (ผ้าย้อมน้ำฝาดจนสีฝาด) ออกบวช
เป็นฤๅษี ซึ่งเรียกตามคัมภีร์บาลีว่า “ราชิสิ” และตามคัมภีร์สันสกฤตว่า
“ราชฤษิ” ไทยนิยมเรียกว่า “ราชฤๅษี” ซึ่งหมายถึง ฤๅษีผู้เคยเป็นพระราชา
มาก่อน ครั้นทรงออกบวชได้ 7 วัน จักรแก้วคู่บารมีของพระองค์ก็อันตรธาน
หายไป
4. การปรากฏใหม่ของจักรแก้วสำหรับพระราชาพระองค์ใหม่ที่ไม้ได้เป็นพระเจ้า
จักรพรรดิ์มาแต่เกิด การปรากฏของจักรแก้วถือป็นนิมิตรหมายสำคัญแสดง
ความเป็นพระเจ้าจักรพรรดิ์เช่นเดียวกับการอันตรธานของจักรแก้วก็ถือเป็น
นิมิตรหมายสำคัญของการสิ้นสุดความเป็นพระเจ้าจักรพรรดิ์ ดังนั้น เมื่อเกิด
การเปลี่ยนแปลงดังกล่าวพระราชาพระองค์ใหม่ก็จะทรงเสียพระทัยและ
แสวงหาคำแนะนำ พระราชโอรสพระองค์โตของพระเจ้าจักรพรรดิ์ทัฬหเนมิ
ก็เช่นกันทรงเสียพระทัยต่อการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นจึงเสด็จเข้าไปเฝ้า
พระราชฤๅษีแล้วกราบทูลเรื่องราวทั้งหมดให้ทรงทราบ พระราชฤๅษีตรัส
ปลอบไม่ให้เสียพระทัยว่าจักรแก้วนั้นเป็นสมบัติคู่บารมีของพระราชบิดา และ
ตรัสแนะนำให้ทรงประพฤติตามจักรพรรดิวัตรอันเป็นอริยะ(ทำให้ห่างไกลจาก
กิเลส) พร้อมทั้งทรงรักษาอุโบสถทุกวันขึ้น 15 ค่ำ เพื่อว่าผลบุญนั้นจักช่วย
บันดาลให้จักรแก้วปรากฏ
พระราชาพระองค์ใหม่ทรงประพฤติตามจักรพรรดิวัตรอันเป็นอริยะอย่าง
เคร่งครัดคือ
4.1 เบื้องต้นทรงเคารพธรรม ถือธรรมเป็นใหญ่ (ธรรมาธิปเตยฺย) ทรงดำรง
อยู่ในธรรม
4.2 จากนั้นทรงวางนโยบายในการบริหารแว่นแคว้นเน้นไปที่การจัดการรักษา
ป้องกันและคุ้มครองโดยชอบธรรมให้แก่ประชาชนกลุ่มต่างๆไปตามลำดับ
เริ่มจากคนใกล้ชิดเป็นอันดับแรก จากนั้นทรงดูแลกองกำลัง(ทหาร)ให้เข้มแข็ง
และมีความพร้อมที่จะรักษาความสงบและความมั่นคงของแคว้น ทรงดูแล
เอกสารประกอบการประชุมกลุ่มย่อย ประชาชนของแคว้นตามศักยภาพเพื่อความเจริญและมั่งคั่งของแคว้น ทรงดูแล
กษัตริย์ผู้เป็นบริวารที่เคยมาสวามิภักดิ์แต่ครั้งพระราชบิดาอย่างมีเกียรติ
ทรงดูแลคนวรรณะพราหมณ์และและวรรณะคหบดีให้ทำหน้าที่ในฐานะ
ชาวนิคมให้ทำอุตสาหกรรมการผลิตเพื่อการหารายได้เข้าแคว้น ทรงดูแล
ชาวเมือง ทรงดูและสมณะและพราหมณ์ให้สามารถดำเนินชีวิตตามหลัก
