Page 193 - kpi15476

192 การประชุมวิชาการ
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 15

4. ความสัมพันธ์ระหว่างผู้ปกครองกับประชาชน เมิ่งจื่อถือว่าระบบการปกครองที่ใช้
สมองมุ่งที่จะรับใช้ประชาชน แต่ระบบการปกครองที่ใช้กำลังเป็นการทำร้ายประชาชน

ในอีกด้านหนึ่ง เมิ่งจื่อมองว่าความสัมพันธ์ระหว่างผู้ปกครองกับประชาชนเป็นแบบพ่อ
แม่กับลูก ผู้ปกครองจะต้องเอาใจใส่ดูแลทุกข์สุขประชาชน ประชาชนจะต้องปฏิบัติต่อ
ผู้ปกครองเสมือนพ่อแม่ เมิ่งจื่อถือว่าถ้าผู้ปกครองใช้มนุษยธรรมเป็นหลักของการ

ปกครอง ผู้ปกครองจะได้รับการสนับสนุนจากประชาชน แต่ถ้าผู้ปกครองไม่เอาใจใส่
ดูแลประชาชน ไม่สนใจความเป็นความตายของประชาชน ปกครองแบบทรราช ก็จะ

สูญเสียความเชื่อถือศรัทธาของประชาชน ผู้ปกครองกลายเป็นโจรปล้นสดมภ์ประชาชน
กรณีเช่นนี้ประชาชนย่อมมีสิทธิ์โค่นล้มผู้ปกครอง เมิ่งจื่อเห็นว่าในกรณีนี้ ผู้ปกครอง
มีความผิด ข้าราชการและประชาชนสามารถตักเตือนผู้ปกครองได้ ในเมื่อตักเตือน

หลายครั้งแล้วไม่ฟัง ย่อมมีสิทธิ์โค่นล้มผู้ปกครองได้

โดยสรุป เมิ่งจื่อมองว่ามนุษยธรรมเป็นสิ่งสำคัญที่สุด ประชาชนมั่งคั่งประเทศจึงจะเข้มแข็ง
การพัฒนาเศรษฐกิจ ฟื้นฟูการศึกษา เพิ่มความเข้มแข็งให้กับงานการศึกษาอบรม ทั้งหมดนี้
จะทำให้เกิดการยกระดับของอารยธรรมทางวัตถุและจิตใจ

บทสรุปและเปรียบเทียบ

กล่าวโดยสรุป ทั้งขงจื่อและเมิ่งจื่อต่างก็เสนอให้ผู้ปกครองบ้านเมืองให้ความสำคัญในเรื่อง
การใช้คุณธรรมและสติปัญญาปกครองบ้านเมือง เป้าหมายของการปกครองอยู่ที่การสร้างสันติสุข

ให้เกิดแก่บ้านเมือง ประชาชนอยู่ดีกินดีและมีการศึกษา ส่วนวิธีการขงจื่อเสนอให้ผู้นำแว้นแควน
ต่างๆ ทำการฟื้นฟูจารีตประเพณี ซึ่งในที่นี้หมายถึงจารีตประเพณี กติกาต่างๆ รูปแบบความ

สัมพันธ์ทางสังคมที่เคยใช้ได้ดีในยุคราชวงศ์โจวตะวันตก (1100 - 770 ก่อน ค.ศ.) ซึ่งใช้คติ
ครอบครัวปกครองบ้านเมืองและครอบครัว โดยมีครอบครัวเป็นหน่วยพื้นฐานของสังคมและระบบ
การปกครอง การปกครองบ้านเมืองก็เป็นเสมือนปกครองครอบครัวใหญ่ ครอบครัวจะสงบ

เรียบร้อยก็เพราะความสัมพันธ์ราบรื่น แต่ละคนทำหน้าที่ของตน ทุกสิ่งทุกอย่างจะเข้าที่เข้าทาง
ไม่เกิดปัญหา จารีตประเพณีในที่นี้หมายถึงรูปแบบความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลในชั้นเดียวกันหรือ

บุคคลต่างชนชั้นกันนั่นเอง ซึ่งแต่ละชนชั้นแต่ละคนจะต้องมีหน้าที่มีความรับผิดชอบต่อกันและกัน
ทั้งนี้ โดยตั้งอยู่บนหลักมนุษยธรรม ซึ่งเป็นคุณสมบัติภายในของแต่ละบุคคล และทั้งหมดนี้จะ
ต้องเริ่มที่แต่ละบุคคลรู้จักยับยั้งตนเอง ไม่กระทำการในสิ่งสิ่งที่ไม่ถูกต้อง ไม่ชอบธรรม โดยสรุป

แต่ละคนจะต้องรู้จักยับยั้งตนเองให้อยู่ในกรอบของจารีตหรือกติกาของสังคมและจะต้องฟื้นฟู
จารีตหรือกฎกติกาของสังคม
เอกสารประกอบการประชุมกลุ่มย่อย มนุษยธรรมไปพัฒนาเป็นแนวคิดในการปกครองที่ให้คุณค่าแก่ประชาชนเป็นเป้าหมายของ

ส่วนเมิ่งจื่อ อาจกล่าวได้ว่าเป็นผู้สืบทอดแนวคิดของขงจื่อ และนำแนวคิดในเรื่อง

การปกครอง เมิ่งจื่อเสนอให้ผู้ปกครองที่ดีต้องรับผิดชอบดูแลประชาชนให้อยู่ดีมีสุข มีการศึกษา
ไม่กดขี่ขูดรีดประชาชนด้วยการเกณฑ์แรงงานหรือเก็บภาษีมากเกินความจำเป็น ผู้ปกครองมีไว้