Page 91 - kpi15476
P. 91
90 การประชุมวิชาการ
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 15
(5) มัทฑวะ (รู้จักอ่อนโยน) ความสำรวม มีเสน่ห์ และคุณธรรมประจำพระทัยได้โน้ม
นำให้พระอาจารย์ชาวต่างประเทศเอ็นดูและใส่ใจในพระบุคลิกลักษณะ ความไม่ถือ
พระองค์โน้มนำให้เด็กๆ ในพระราชอุปการะรักและภักดีต่อพระองค์ และสำนึกใน
พระมหากรุณาธิคุณโดยมิขาดความเกรงพระทัย ทรงแผ่พระเมตตาแก่เด็กๆ บุตร
ข้าราชการบริพารด้วยการจัดการศึกษาสำหรับเขา ตลอดจนต่อนักเรียนและลูกเสือ
ทั่วไป ซึ่งได้พระราชทานข้อคิดให้รู้จักคิด มีน้ำใจเป็นนักกีฬา รู้จักผูกจิตผูกใจ
ผู้น้อย
(6) ตปะ (รู้จักยับยั้งชั่งใจ) ทรงมีความเพียรสูงในการทรงศึกษาเล่าเรียน ไม่แต่เมื่อ
ทรงพระเยาว์ หากทรงขวนขวายหาความรู้อยู่ตลอดพระชนม์ชีพ ซึ่งรวมถึงเกี่ยวกับ
พระพุทธธรรม จึงทรงมีความมุ่งมั่นในการทรงทำหน้าที่พระมหากษัตริย์สู่เป้าหมาย
ที่ทรงตั้งไว้ ทั้งๆ ที่ได้ทรงประสบกับอุปสรรคขวากหนามนานาประการ ทรงใช้
ความเชื่อในผลแห่งกรรมเป็นเครื่องเตือนสติว่า “ถ้าคนเราเชื่อในกรรมจริงๆ แล้ว
จะได้ความสุขใจไม่น้อย โดยที่ไม่ทำให้รู้สึกท้อถอยอะไร เพราะไม่ควรมานั่งซัด
ใครๆ หรืออะไรต่างๆ จนไม่เป็นเรื่อง”
(7) อักโกธะ (รู้จักระงับความโกรธ) แม้ว่าจะไม่ทรงพอพระราชหฤทัยกับเหตุการณ์
บ้านเมืองอยู่เนืองๆ แต่ก็ทรงระงับพระอารมณ์ไว้ได้เสมอ โดยทรงระลึกถึง
พระธรรมคำสอนของสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงตอบโทรเลขที่รัฐบาลมีใป
แสดงความโทมนัส เมื่อทรงสละราชสมบัติว่า แม้ว่าจะได้มีความเห็นไม่ตรงกัน
“ข้าพเจ้ามิได้มีความรู้สึกโกรธขึ้งและแค้นเคืองเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นนั้นเลย”
(8) อวิหิงสา (รู้จักการไม่เบียดเบียน) พระราชทานพระราชดำรัสบ่อยครั้ง ชักจูงให้
ประชาราษฎรหมู่เหล่าต่างๆ ละจากการเบียดเบียนกัน ไม่ทรงหลงระเริงในอำนาจ
ราชศักดิ์ กลับทรงเลือกที่จะสร้างกลไกจำกัดพระราชอำนาจของพระองค์เอง ทรง
ถือเสียงส่วนใหญ่เป็นเกณฑ์ในการกำหนดนโยบาย ทั้งๆ ที่หลายครั้งไม่เป็นไปตาม
พระราชประสงค์ เมื่อต้องทรงประหยัดตัดทอนงบประมาณแผ่นดินหรือเก็บภาษี
เพิ่ม ก็ได้ทรงทำด้วยความระมัดระวังมิให้เดือดร้อนแก่ผู้ที่ยากไร้ และด้วยความ
หนักพระราชหฤทัยอย่างยิ่ง
(9) ขันติ (รู้จักอดทน) ทรงมีความอดทนในการทรงฝึกทหาร ทั้งๆ ที่พระวรกายย่อม
และพระพลานามัยไม่สมบูรณ์ ทรงงานหนักด้วยความละเอียดถี่ถ้วน เข้าถึง
ประเด็นสาระแห่งเรื่องราวที่ต้องทรงมีพระบรมราชวินิจฉัย ทั้งๆ ที่ทรงมีปัญหา
พระเนตร ทรงมุ่งมั่นประกอบพระราชภารกิจพระมหากษัตริย์สู่เป้าหมายที่ได้ทรง
เอกสารประกอบการอภิปราย โดยต่อเนื่อง ทรงบากบั่นหาทางแก้ปัญหาด้วยสันติวิธี และในวาระสุดท้าย จึงทรง
ตั้งไว้แต่แรกจนถึงที่สุดจริงๆ ทั้งๆ ที่ต้องทรงประสบกับความท้าทายยากลำบาก
สละราชสมบัติ เพื่อหลีกเลี่ยงการเสียเลือดเนื้อ
