Page 217 - kpi17527
P. 217
ประชาธิปไตยไทยในทศวรรษใหม่ 2559
ก ารเปลียนประชาชนให้เป็นพลเมือง :
บทเรียนจากประเทศเยอรมัน
หลังสงครามโลกครั้งที่สองสิ้นสุดลงในปี พ.ศ. 2488 ด้วยความพ่ายแพ้ของ
ประเทศเยอรมัน ประเทศสัมพันธมิตร 4 ประเทศที่ชนะสงคราม คือสหรัฐอเมริกา
อังกฤษ ฝรั่งเศส และรัสเซีย ได้แยกประเทศเยอรมันออกเป็น 4 ส่วน และแบ่ง
กันครอบครอง จนกระทั่ง 4 ปีให้หลัง ประเทศฝ่ายโลกเสรีประชาธิปไตย
3 ประเทศ คือ สหรัฐอเมริกา อังกฤษ และฝรั่งเศส จึงได้อนุญาตให้ประชาชน
ชาวเยอรมันในเขตยึดครองของตนมีสิทธิในการปกครองตนเองอีกครั้ง ประเทศ
เยอรมัน 3 ใน 4 ส่วนจากที่เคยมีจึงฟื้นขึ้นมาใหม่ โดยถูกเรียกว่า “เยอรมัน
ตะวันตก” หรือ West Germany ในเวลาต่อมา
ในขณะที่กำลังจะร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่กันนั้น ผู้นำและนักวิชาการที่
รอดชีวิตจากสงครามโลกครั้งที่สองได้ตั้งคำถามว่า เกิดอะไรขึ้นกับประชาธิปไตย
ของเยอรมัน เพราะ อดอล์ฟ ฮิตเลอร์ นั้นมาจากการ เลือกตั้ง ทำไม 20
ประชาธิปไตยของประเทศเยอรมันจึงก่อให้เกิดเผด็จการเบ็ดเสร็จอย่างฮิตเลอร์ขึ้น
มาได้ ? ฮิตเลอร์ซึ่งก่อสงครามโลกครั้งที่สองที่คร่าชีวิตคนยุโรปไปกว่า 50 ล้านคน
และฆ่าคนยิวมากกว่า 6 ล้านคนด้วยวิธีการอันโหดร้ายทารุณ ทั้งยังฆ่าคน
เยอรมันที่ต่อต้านหรือสงสัยว่าเป็นฝ่ายตรงข้ามไปมากกว่าสี่แสนคน และในที่สุด
ทำให้ประเทศเยอรมันต้องพินาศย่อยยับจนแทบสิ้นชาติเกิดขึ้นมาจากระบอบ
ประชาธิปไตยได้อย่างไร ?
พวกเขาได้ข้อสรุปว่าความหายนะของระบอบประชาธิปไตยของเยอรมันนั้น
มีที่มาจาก 2 สาเหตุคือ ประการที่หนึ่ง ระบอบประชาธิปไตยของเยอรมันในตอนนั้น
มีปัญหาเรื่อง การแบ่งแยกอำนาจ และ การตรวจสอบถ่วงดุล ระหว่างฝ่าย
นิติบัญญัติกับฝ่ายบริหาร โดยเหตุที่ประเทศเยอรมันใช้ ระบบรัฐสภา ซึ่งมีจุดอ่อน
คือ การที่นายกรัฐมนตรีไม่ได้มาจากการเลือกตั้งโดยตรง แต่มาจากเสียงข้างมาก
ของสภา ทำให้นายกรัฐมนตรีซึ่งเป็นฝ่ายบริหารสามารถครอบงำสภาซึ่งเป็นฝ่าย
นิติบัญญัติได้ โดยมีเครื่องมือสำคัญที่ใช้ในการครอบงำสภาคือ พรรคการเมือง
ที่นายกรัฐมนตรีเป็นหัวหน้าพรรค จากจุดอ่อนตรงนี้ ฮิตเลอร์ซึ่งเป็นหัวหน้าพรรค
สถาบันพระปกเกล้า
