Page 215 - kpi17527
P. 215
ประชาธิปไตยไทยในทศวรรษใหม่ 2559
อย่างไรก็ตามการมี “วิชาหน้าที่พลเมือง” ที่เป็นวิชาเฉพาะ มิได้ไปรวมอยู่กับ
วิชาใดดังเช่นในปัจจุบัน อย่างน้อยยังทำให้คนไทยที่ผ่านการศึกษาในโรงเรียน
ในช่วงนั้นได้รับการปลูกฝังให้มีความผิดชอบต่อส่วนรวมและประเทศชาติในระดับ
หนึ่ง หลังจากที่ “วิชาหน้าที่พลเมือง” ถูกยุบไปรวมกับวิชาอื่นตั้งแต่ปี พ.ศ. 2521
15
มาจนถึงปัจจุบัน จึงทำให้มีปัญหามากขึ้น
สำหรับเนื้อหาสาระตามหลักสูตร พ.ศ. 2551 ก็มุ่งเน้นไปที่ “ความรู้” เช่น
ม. 1 ต้องเรียนเรื่อง “หลักการ เจตนารมณ์ โครงสร้าง และสาระสำคัญของ
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยฉบับปัจจุบัน” และ “การแบ่งอำนาจและการ
ถ่วงดุลอำนาจอธิปไตยทั้งสามฝ่าย คือนิติบัญญัติ บริหาร ตุลาการ ตามที่ระบุไว้
16
ในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยฉบับปัจจุบัน” เป็นต้น ซึ่งเป็นสิ่งที่ยากเกิน
ไปและมากเกินไปสำหรับนักเรียน ม. 1 ขณะที่เนื้อหาสาระที่ต้องเรียนในชั้นอื่นๆ
ก็ล้วนแล้วแต่ยากพอๆ กัน การเรียนเพื่อจะเป็น “พลเมือง” ของประเทศไทยจึง
เป็นเรื่องของ “ความรู้” ที่ยากเกินไป ซึ่งไม่เพียงแต่สำหรับนักเรียนแต่สำหรับครู
ผู้สอนซึ่งส่วนใหญ่มิได้เรียนมาด้านนี้โดยตรงด้วย การเรียน “วิชาหน้าที่ 20
17
พลเมือง” จึงเป็นวิชาที่น่าเบื่อสำหรับนักเรียนและของครู และไม่ได้ผลแต่ประการใด
ในการสร้างพลเมือง
15 ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551 “หน้าที่พลเมือง” อยู่ใน “กลุ่ม
สาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม” โดยประกอบด้วย 5 สาระการเรียนรู้คือ
สาระที่ 1 ศาสนา ศีลธรรม จริยธรรม สาระที่ 2 หน้าที่พลเมือง วัฒนธรรม และการดำเนินชีวิต
ในสังคม สาระที่ 3 เศรษฐศาสตร์ สาระที่ 4 ประวัติศาสตร์ และสาระที่ 5 ภูมิศาสตร์ ซึ่งจะเห็น
ได้ว่า “หน้าที่พลเมือง” มีความสำคัญน้อยมาก
16
ตัวชี้วัดสาระการเรียนรู้แกนกลาง กลุ่มสาระการเรียนรู้ สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม
ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551, น. 68; รัฐธรรมนูญฉบับ
ปัจจุบันขณะนั้นคือ รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2550
17 จากการเป็นวิทยากรในการจัดอบรมครูผู้สอนวิชาหน้าที่พลเมืองในภาคต่างๆ และจังหวัด
ต่างๆ ทั้งที่จัดโดยสำนักงานการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) จัดโดยศึกษานิเทศก์ของจังหวัดต่างๆ
และจัดโดยมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์นั้น ทำให้ผู้เขียนมีโอกาสได้ไปรับฟังปัญหาและข้อคิดเห็น
จากครูผู้สอนจากทั่วประเทศ สิ่งที่เป็นข้อสรุปตรงกันทั้งประเทศคือ เนื้อหาที่กำหนดไว้ในสาระ
แกนกลางนั้นมากเกินไปและยากเกินไปมาก
สถาบันพระปกเกล้า