Page 12 - kpi19900

โครงการศึกษาวิจัยวิเคราะห์ร่างพระราชบัญญัติเลือกตั้งสมาชิกสภาท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่น

การพิจารณาการออกแบบระบบเลือกตั้งท้องถิ่นนั้น สิ่งที่ส าคัญที่จะต้องน ามาพิจารณาประกอบ ได้แก่

1) ภำระหน้ำที่ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
โดยที่ภาระหน้าที่ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นนั้น จะเป็นสิ่งที่ก าหนดรูปแบบการเลือกตั้ง กล่าวคือ

ภาระในการจัดบริการสาธารณะให้แก่ประชาชนในพื้นที่นั้น ได้น าไปสู่การออกแบบระบบเลือกตั้งที่สร้างความ

เป็นตัวแทนในพื้นที่ให้ได้มากที่สุด เพื่อน าไปสู่การแก้ไขปัญหาในชีวิตประจ าวัน หรืออีกนัยหนึ่งคือ การที่
จ าเป็นจะต้องออกแบบระบบการเลือกตั้งโดยพิจารณาความส าคัญด้านพื้นที่ น าไปสู่การออกแบบเขตเลือกตั้งที่

มีขนาดเล็ก มีผู้แทนซึ่งเป็นคนของพื้นที่อย่างแท้จริง และจ าเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องเป็นการเลือกตั้งแบบเสียงข้าง

มากมาก เนื่องจากมีความชัดเจน ง่ายต่อการบริหารจัดการ และการสร้างความเข้าใจแก่ประชาชน การ
เลือกตั้งแบบระบบเขตเดียวในพื้นที่เล็กจะสะท้อนความเป็นตัวแทนได้เป็นอย่างดี ผู้แทนจะมีความใกล้ชิด

ประชาชน และสามารถตอบสนองต่อความต้องการของประชาชนได้เป็นอย่างดี

ทั้งนี้การออกแบบดังกล่าวอาจต้องเผชิญปัญหาเกี่ยวกับสัดส่วนของคะแนนที่ไม่ถูกนับ และปัญหาเรื่อง
การแบ่งเขตเลือกตั้งย่อยที่อาจน าไปสู่การได้เปรียบเสียเปรียบของผู้สมัครที่มาจากพื้นที่หนึ่ง ๆ ดังนั้นการ

ออกแบบจึงจ าเป็นที่จะต้องพิจารณาความสมดุลของประชากรในเขตพื้นที่เพื่อให้เกิดตัวแทนจากทุกภาคส่วน

สามารถมีเสียง แสดงความเห็น ความต้องการทางการเมืองได้เป็นอย่างดี
2) ควำมสัมพันธ์ทำงอ ำนำจระหว่ำงฝ่ำยบริหำร และฝ่ำนนิติบัญญัติของท้องถิ่น

ในส่วนของความสัมพันธ์ทางอ านาจนั้น แนวคิดที่ส าคัญคือ การที่มีโครงสร้างอ านาจที่สมดุลระหว่าง

ฝ่ายบริหาร และฝ่ายนิติบัญญัติในพื้นที่ เพื่อให้เกิดความสามารถในการตรวจสอบถ่วงดุลการท างาน เนื่องจาก
หากฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งมีอนาจมากจนเกิดไป อาจน าไปสู่การใช้อ านาจอย่างบิดเบือนได้ โดยแนวทางที่ได้ถูก

น ามาใช้อย่างแพร่หลายในปัจจุบันนั้น ได้แก่ การเลือกตั้งฝ่ายบริหารโดยตรง เนื่องจากการสร้างให้เกิดฝ่าย

บริหารที่เข้มแข็งนั้น จะน าไปสู่การใช้อ านาจในการตอบสนองต่อปัญหาในพื้นที่ได้อย่างรวดเร็ว น าไปสู่การ
ออกแบบระบบการเลือกตั้งที่สามารถสร้างหลักประกันได้ว่าจะน าไปสู่การเกิดขึ้นของฝ่ายบริหารที่เข้มแข็ง

ได้แก่ ระบบการเลือกตั้งแบบสองรอบ

โดยข้อดีของการเลือกตั้งในแบบดังกล่าวนั้น คือการที่เป็นการสร้างหลักประกันว่าผู้ที่ได้รับเลือกตั้งจะ
เป็นผู้ที่ได้เขียนข้างมากเด็ดขาดเกินกว่ากึ่งหนึ่งของผู้มาใช้สิทธิทั้งหมด ท าให้สามารถเรียกได้ว่ากลุ่มผู้บริหาร

ท้องถิ่นดังกล่าว เป็นตัวแทนของประชาชนในพื้นที่อย่างแท้จริง นอกจากนี้ ยังมีข้อดีในเรื่องของการก าหนด

นโยบายเพื่อแก้ไขปัญหาในพื้นที่ ซึ่งก็คือ ผู้สมัครจ าเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องออกแบบนโยบายที่สามารถตอบสนอง
ต่อสภาพปัญหาทั้งหมดของพื้นที่ได้อย่างแท้จริง เพื่อจูงใจให้ประชาชนส่วนใหญ่คล้อยตาม และเลือกผู้แทน

ของตนเข้าไปบริหารงานในพื้นที่ แต่อย่างไรก็ตาม แนวคิดนี้ก็จะมีข้อเสียในเรื่องของค่าใช้จ่ายในการ

ด าเนินการเลือกตั้งที่ค่อนข้างสูง เนื่องจากจ าเป็นต้องมีการเลือกตั้งสองรอบ หากไม่ได้ผู้แทนที่ชนะเกินกว่ากึ่ง
หนึ่งของจ านวนประชากรทั้งหมดในพื้นที่

- 7 -