Page 14 - kpi19900
P. 14
โครงการศึกษาวิจัยวิเคราะห์ร่างพระราชบัญญัติเลือกตั้งสมาชิกสภาท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่น
มีการกระจายอ านาจการบริหารข้าราชท้องถิ่น “พนักงานท้องถิ่น” ไปยังคณะกรรมการเฉพาะแยกออกจาก
คณะกรรมการข้าราชการพลเรือน
ในปี พ.ศ. 2542 ได้มีการจัดตั้งคณะกรรมการการกระจายอ านาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
(ก.ก.ถ.) ตามพระราชบัญญัติก าหนดแผนและขั้นตอนการกระจายอ านาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
พ.ศ. 2542 ซึ่งก าหนดให้มีคณะกรรมการการดังกล่าวท าหน้าที่ก าหนดอ านาจหน้าที่ในการจัดระบบการบริการ
สาธารณะระหว่างรัฐกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและระหว่างองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น รวมถึงการจัดสรร
สัดส่วนภาษีและอากรระหว่างรัฐกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและระหว่างองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น โดยมี
องค์ประกอบเป็นไตรภาคี ประกอบด้วย (1) นายกรัฐมนตรีหรือรองนายกรัฐมนตรี ซึ่งนายกรัฐมนตรีมอบหมาย
เป็นประธาน (2) กรรมการโดยต าแหน่งจากส่วนราชการที่เกี่ยวข้อง จ านวน 11 คน (3) กรรมการผู้แทนองค์กร
ปกครองส่วนท้องถิ่น จ านวน 12 คน องค์การบริหารส่วนจังหวัด (อบจ.) 2 คน เทศบาล 3 คน องค์การบริหาร
ส่วนต าบล 5 คน กรุงเทพมหานครและเมืองพัทยา 2 คน และ (4) กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ ซึ่งมีความรู้ความ
เชี่ยวชาญในด้านการบริหารราชการแผ่นดิน ด้านการพัฒนาท้องถิ่น ด้านเศรษฐศาสตร์ ด้านการปกครองส่วน
ท้องถิ่นในสาขารัฐศาสตร์หรือรัฐประศาสนศาสตร์ และด้านกฎหมาย จ านวน 12 คน ทั้งนี้ คณะกรรมการการ
กระจายอ านาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นซึ่งเปลี่ยนเสมือนกลไกในการขับเคลื่อนการกระจายอ านาจ
การบริหารจัดการท้องถิ่นสู่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นให้ไปเป็นอย่างเป็นรูปธรรม
2.3.2 องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในประเทศไทย
การเลือกตั้งท้องถิ่น (local election) เป็นวิธีการที่ประชาชนในชุมชนผู้มีสิทธิเลือกตั้งตามกฎหมาย
ใช้สิทธิในการเลือกตัวแทนรับผิดชอบภารกิจตามระบอบการปกครองประชาธิปไตย การเลือกตั้งท้องถิ่นถือเป็น
เคื่องมือส าหรับส่งเสริมให้ประชาชนในระดับชุมชนสามารถเรียนรู้การใช้มติเสียงข้างมากในการถ่ายโอน
ความชอบธรรมในการใช้อ านาจระดับพื้นฐานไปยังผู้แทนในชุมชนของตน โดยการเลือกตั้งในระดับชุมชนของ
ประเทศไทยอาจจะแบ่งได้เป็น 4 ระดับ คือ (1) ระดับหมู่บ้าน ผ่านการเลือกผู้ใหญ่บ้าน กรรมการหมู่บ้าน
(2) ระดับต าบล ผ่านการเลือกก านัน ผู้บริหารท้องถิ่น (องค์การบริหารส่วนต าบล) (3) ระดับอ าเภอ ผ่านการ
เลือกสมาชิกสภาเทศบาล สมาชิกสภาเมืองพัทยา และ (4) ระดับจังหวัด ผ่านการเลือกสมาชิกสภาองค์การ
บริหารส่วนจังหวัด สมาชิกสภากรุงเทพมหานคร ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร สมาชิกสภาเขต
กรุงเทพมหานคร
ทั้งนี้ เมื่อพิจารณาระบบการปกครองส่วนท้องถิ่นในประเทศไทย อาจหมายถึง องค์กรปกครองส่วน
ท้องถิ่นรูปแบบทั่วไปที่มีการจัดตั้งขึ้นโดยมีลักษณะเหมือนกันทั่วประเทศ แบ่งออกได้เป็น 4 ประเภท ได้แก่
5
5 สมคิด เลิศไพฑูรย์ และคณะ, “การศึกษาสภาพปัญหาแนวทางการปรับปรุงรูปแบบการบริหารและแนวทางการ
พัฒนาพื้นที่เกาะสมุย”, รายงานการวิจัยเสนอต่อกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น, สถาบันวิจัยและให้ค าปรึกษาแห่ง
มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2546.
- 9 -
