Page 13 - kpi19900

โครงการศึกษาวิจัยวิเคราะห์ร่างพระราชบัญญัติเลือกตั้งสมาชิกสภาท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่น

ดังนั้นแล้ว แนวทางการออกแบบการเลือกตั้งอีกรูปแบบหนึ่งอาจสามารถน ามาใช้เพื่อตอบโจทย์ใน

เรื่องค่าใช้จ่ายการเลือกตั้งที่อาจจะใช้งบประมาณจ านวนมากดังกรณีของการเลือกตั้งสองรอบ ได้แก่ การ

เลือกตั้งแบบล าดับความชอบ ซึ่งแนวทางดังกล่าวจะเป็นการเลือกตั้งแบบรอบเดียว แต่มีการนับคะแนนสอง
รอบ หากผู้ชนะในครั้งแรกได้คะแนนไม่ถึงกึ่งหนึ่งของผู้ใช้สิทธิเลือกตั้ง เพื่อหาผู้แทนที่ได้รับคะแนนเลือกตั้ง

มากที่สุด ทั้งนี้รูปแบบดังกล่าวจะมีความชอบธรรมสูง และไม่สร้างภาระค่าใช้จ่ายแก่องค์กรปกครองส่วน
ท้องถิ่นเท่ากับรูปแบบการเลือกตั้งสองรอบที่ได้น าเสนอไปข้างต้น

กล่าวโดยสรุป การออกแบบการเลือกตั้งท้องถิ่นให้เหมาะสมนั้น จึงจ าเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องพิจารณา

ถึงภารหน้าที่ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ซึ่งจะเกี่ยวพันไปถึงเรื่องของขนาดพื้นที่ การเป็นผู้แทนของกลุ่ม
พื้นที่ ความใกล้ชิดประชาชน และความสัมพันธ์ทางอ านาจระหว่างฝ่ายบริหาร และฝ่านนิติบัญญัติของท้องถิ่น

ซึ่งปัจจัยอื่น ๆ ที่ซ่อนอยู่ภายใต้แนวทางการออกแบบดังกล่าวที่ต้องน ามาพิจารณาประกอบนั้น ได้แก่ ภาระ

ค่าใช้จ่ายที่จะต้องเกิดขึ้น ความยุ่งยาก ซับซ้อนของการเลือกตั้ง และการแบ่งเขตเลือกตั้งที่อาจเป็นการเอื้อ
ประโยชน์ต่อฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง ทั้งนี้สิ่งส าคัญที่จะต้องผนวกรวมเข้าสู่การพิจารณาอีกประเด็นหนึ่งก็คือ กฎหมาย

เกี่ยวกับการเลือกตั้ง และองค์กรที่ด าเนินการจัดการเลือกตั้งที่จะต้องเป็นธรรมต่อทุกฝ่ายด้วยเช่นกัน

2.3 กำรจัดกำรเลือกตั้งในระดับท้องถิ่นในประเทศไทย

2.3.1 พัฒนำกำรองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในประเทศไทย
องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในประเทศไทยเริ่มตกจากการบริหารจัดการเขตสุขาภิบาลซึ่งถือเป็นหน่วย

การปกครองคล้ายการปกครองท้องถิ่นรูปแบบแรก โดยระหว่างรัชกาลที่ 5 ถึง รัชกาลที่ 7 ประเทศไทยมี

สุขาภิบาลตามหัวเมืองจ านวน 35 แห่ง จนในพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวจึงทรงมีพระราชด าริเพื่อ
กระจายอ านาจให้มากขึ้นผ่านการแต่งตั้งคณะกรรมการ เพื่อศึกษาถึงความเป็นไปได้ในการจัดตั้งเทศบาลท า

หน้าที่แทนสุขาภิบาล องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นของประเทศไทยจัดตั้งขึ้นครั้งแรก ปี พ.ศ. 2476 ตาม
4
บทบัญญัติแห่งพระราชบัญญัติจัดระเบียบเทศบาล พ.ศ. 2476 และได้ได้ถูกกล่าวถึงอย่างต่อเนื่องใน
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาญาจักรไทย ยกตัวอย่างเช่น รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2517

ก าหนดให้มีหมวดว่าด้วยการปกครองท้องถิ่นเป็นการเฉพาะในรัฐธรรมนูญ โดยระบุให้การปกครองท้องถิ่นมี

สภาท้องถิ่น หัวหน้าฝ่ายบริหารท้องถิ่น คณะผู้บริหารท้องถิ่น ที่มาจากการเลือกตั้งของประชาชนในเขต
ท้องถิ่นนั้น

การประกาศใช้รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540 จึงเป็นจุดเปลี่ยนส าคัญที่ส่งผล

ต่อองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นไทยโดยที่เน้นการกระจายอ านาจลงสู่ท้องถิ่นผ่านการก าหนดให้คณะผู้บริหาร
ท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่นมาจากการเลือกตั้งโดยตรงของประชาชน มีการก าหนดวาระการด ารงต าแหน่ง

คราวละ 4 ปี และการก าหนดคุณสมบัติของผู้ด ารงต าแหน่งในองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น มากไปกว่านั้นยังได้

4 สถาบันพระปกเกล้า, เทศบาล, ค้นจาก. http://wiki.kpi.ac.th/index.php/เทศบาล.

- 8 -