Page 269 - kpi20756
P. 269
การประชุมวิชาการ
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 21 2
ลดช่องว่างความเหลื่อมล้ำ สร้างคุณภาพประชาธิปไตย
หลายๆประเทศทั้งในเอเชียและกลุ่มประเทศตะวันตก อนึ่งการเกิดขึ้นของนโยบายดังกล่าว
ในหลายๆ ประเทศมักเกิดจากการผลักดันของคนในเมืองหรือประเทศนั้นๆ เป็นสำคัญ เพราะ
ประสงค์จะให้นโยบายนี้เกิดขึ้นจริง ซึ่งในประเทศไทยการผลักดันนโยบายการพัฒนาเมือง
อัจฉริยะกลับเป็นไปในทิศทางตรงข้าม นั่นคือ การผลักดันนโยบายนี้มาจากกลุ่มชนชั้นนำท้องถิ่น
และข้าราชการ มากกว่าเกิดจากการผลักดันของประชาชน
ส่วนด้านข้อสังเกตประเด็นความเหลื่อมล้ำที่มีในนโยบายเมืองอัจฉริยะ แม้นโยบายจะมา
จากแนวคิดที่สำคัญในอนาคต และเป็นนโยบายที่สอดรับความความเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ
ในเมือง ทำให้เกิดความสะดวกสบายแก่ผู้คนก็ตาม แต่มีความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจแฝงอยู่
ไม่เพียงแค่นั้นนโยบายนี้อาจสร้างความเหลื่อมล้ำที่เข้าไปสัมพันธ์กับมิติทางสังคมและการเมือง
เช่นประเด็นคนจนกับนโยบายของรัฐ โดยคนกลุ่มนี้ได้รับผลกระทบจากเหลื่อมล้ำ ทั้งในมิติ
ด้านรายได้ ด้านสิทธิ ด้านโอกาส ด้านอำนาจและด้านศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ ซึ่งทุกด้าน
ย่อมเกี่ยวข้องเชื่อมโยงกัน กล่าวคือนโยบายเมืองอัจฉริยะที่ด้านหนึ่งอาจนำไปสู่ความเหลื่อมล้ำ
อย่างสาหัสในเมืองมากกว่าเดิม
ท้ายที่สุดสำหรับข้อสังเกตที่กลุ่มคนได้ประโยชน์จากนโยบายเมืองอัจฉริยะอาจจะไปกระจุกตัว
เป็นเพียงแค่คนกลุ่มน้อย ผลประโยชน์ไม่ได้ไปถึงกับคนในวงกว้างที่อยู่ในเมือง อาจเป็นแค่เพียง
กลุ่มทุนท้องถิ่น กลุ่มธุรกิจระดับกลางถึงระดับใหญ่ขึ้นไป กลุ่มโครงการพัฒนาอสังหาริมทรัพย์
ทั้งยังสะท้อนมาการจัดการทางปกครอง นโยบายเมืองอัจฉริยะในขั้นตอนการพัฒนานโยบายสร้าง
ขึ้นดูเหมือนว่ามีการแสวงหาการมีส่วนร่วมจากคนในเมืองและมีความโปร่งใส แต่มีลักษณะ
การตัดสินใจแบบบนลงล่าง (top-down) มีฐานคิดคือการหวังเพื่อขยายความเจริญเติบโตทาง
เศรษฐกิจและขยายผลประโยชน์ในเชิงพื้นที่เพียงเท่านั้น
8. ข้อเสนอแนะ
1. การเข้ามามีส่วนร่วมปรึกษาหารือ ในเมืองที่มาจากผู้มีส่วนได้เสียหลากหลาย ชนชั้น
และเข้าไปเป็นคณะกรรมการ ไม่ใช่เพียงการนั่งฟังและเสนอความคิดเห็นเท่านั้น โดยเฉพาะ
กลุ่มเป้าหมายคนจนเมือง คนด้อยโอกาสในสังคม ด้วยสาเหตุการวางนโยบายและการนำนโยบาย
เมืองอัจฉริยะไปปฏิบัติอาจมองข้ามหัวผู้คน วางแผนแบบบังคับตลอด ดังนั้นจึงเสนอให้มีส่วนร่วม
เพราะการพัฒนาเมืองด้วยนโยบายเมืองอัจฉริยะ ความเป็นอยู่ของผู้คนที่หลากหลายต้องมี
คุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นด้วย
2. การสร้างพื้นที่ต่อรองและต่อสู้เพื่อพัฒนาเมืองร่วมกันของชุมชนที่ได้รับผลกระทบ
จากการพัฒนานโยบายเมืองอัจฉริยะ ทั้งมีมโนทัศน์ที่เห็นคุณค่าความเป็นมนุษย์มากกว่ามูลค่า
ความเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ ประเด็นนี้ควรนำมาเป็นประเด็นต่อรองที่สำคัญต่อการกำหนด
และนำนโยบายเมืองอัจฉริยะไปปฏิบัติ เอกสารประกอบการสัมมนากลุ่มย่อยที่ 5