Page 55 - kpi20863
P. 55
บทที่ 4
พัฒนาการงานสถาปัตยกรรมในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว
4.1 สถาปัตยกรรมในช่วงต้นรัชกาล (พ.ศ. 2468 – 2470)
ในช่วงสามปีแรกแห่งรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว สถาปัตยกรรมส่วนหนึ่งเป็น
โครงการที่มีมาแล้วตั้งแต่รัชกาลก่อน ทั้งโครงการของรัฐ รัฐบาลต่างประเทศ และเอกชน ตัวอย่างที่ส าคัญ
ได้แก่ ห้างบอร์เนียว (พ.ศ. 2468) ตึกมาลินี โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ (พ.ศ. 2469) สถานเอกอัครราชทูต
อังกฤษ (พ.ศ. 2469) โรงแรมราชธานี (พ.ศ. 2470) บริษัทสยามอาคีเต๊กซ์ อิมปอร์ต (พ.ศ. 2470) และ
ต าหนักใหม่ วังสระปทุม (พ.ศ. 2469) ในช่วงรอยต่อสองรัชกาลนี้ ยังไม่มีโครงการก่อสร้างใหญ่ๆ ของภาครัฐ
เพราะโครงการก่อสร้างสะพานพระรามที่ 6 ก็ยังคงด าเนินไปอยู่ จนมีพระราชพิธีเปิดสะพานในวันที่ 1
1
มกราคม พ.ศ. 2469 ส่วนโครงการก่อสร้างส าคัญของรัฐถัดมา คือการก่อสร้างสะพานพระพุทธยอดฟ้าและ
ปฐมบรมราชานุสรณ์ จะเริ่มขึ้นในช่วงกลางรัชกาล คือในพ.ศ. 2471 เป็นต้นไปจนสิ้นสุดในการฉลองพระนคร
ครบ 150 ปี ในพ.ศ. 2475
4.1.1 ห้างบอร์เนียว (Borneo Co.)
ห้างบอร์เนียวตั้งอยู่ที่ริมแม่น้ าเจ้าพระยา ใกล้วัดยานนาวา ห้างนี้แต่เดิมเมื่อแรกตั้งที่กรุงเทพฯ ในพ.ศ.
2399 มีส านักงานอยู่ที่ปากคลองผดุงกรุงเกษม ต่อมาในพ.ศ. 2402 จึงย้ายมาที่ต าบลบ้านทวาย ใกล้วัดยาน
นาวา และอยู่ ณ ที่นั้นเรื่อยมาจนถึงพ.ศ. 2468 จึงสร้างอาคารส านักงานหลังใหม่ (ภาพที่ 4-01) มีพิธีเปิด
อาคารในวันที่ 30 มีนาคม พ.ศ. 2468 โดยพระเจ้าพี่ยาเธอ กรมพระก าแพงเพชรอัครโยธินเป็นประธานในพิธี
อาคารห้างบอร์เนียวเป็นโครงสร้างคอนกรีตเสริมเหล็ก สูงสามชั้น มีผังรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า วางตั้งฉากกับแม่น้ า
เจ้าพระยา และตั้งอยู่ชิดมาทางด้านถนนเจริญกรุง ชั้น 1 และชั้น 2 เป็นที่ท าการห้างบอร์เนียว ส่วนชั้น 3 เป็น
ที่ท าการของบริษัทเอเชียติคปิโตรเลียม (Asiatic Petroleum Co.) ภายในอาคารมีลิฟท์สองตัว นับว่าเป็น
อาคารส านักงานที่ทันสมัยที่สุดในขณะนั้น ออกแบบโดยนายเอ็ดเวิร์ด ฮีลีย์ (Edward Healey) ในนามบริษัท
สยามอาร์คิเทคส์ (Siam Architects Co. Ltd.) รับเหมาก่อสร้างโดยบริษัทยูไนเต็ดเอนจิเนียร์ (United
2
Engineers Co. Ltd.) มีลักษณะเด่นที่รูปแบบสถาปัตยกรรมแบบคลาสสิคลดทอน (Stripped Classicism)
เน้นทางเข้าอาคารด้วยทิวเสาคู่ ตัวอาคารแบ่งออกเป็นสองส่วนทางตั้งด้วยบัวยอดผนังที่ชั้นสอง ตกแต่งผิวด้วย
เส้นเซาะร่องรอบอาคารให้ดูคล้ายการก่อหิน (rusticated façade)
4.1.2 โรงแรมราชธานี
โรงแรมราชธานีออกแบบโดยนายอัลเฟรโด ริกาซซิ (Alfredo Rigazzi) สถาปนิกชาวอิตาเลียนประจ า
กรมรถไฟหลวง บริษัทบางกอกด๊อก (Bangkok Dock Co.) รับเหมาก่อสร้าง งบประมาณค่าก่อสร้าง 327,000
84
