Page 18 - kpiebook62015

บทที่ 2
แนวคิดและหลักการเสริมสร้างพลังพลเมือง

ในบทนี้ ผู้ศึกษาจะค้นคว้าและทบทวนแนวคิดและหลักการเสริมสร้างพลังพลเมืองจาก

ทั้งในงานวิชาการ และ ในโครงการปฏิบัติการเสริมสร้างพลังพลเมือง จังหวัดร้อยเอ็ด โดยงาน

วิชาการที่ค้นคว้าเป็นงานวิชาการที่เกี่ยวกับการส่งเสริมความเข้มแข็งของชุมชนที่มีสมาชิกชุมชน
เป็นพลังส าคัญ เพราะมีแนวคิดของการส่งเสริมและพัฒนาสมาชิกชุมชน เพิ่มศักยภาพของปัจเจก

บุคคลในฐานะกลไกส าคัญในการสร้างชุมชนเข้มแข็ง

2.1. แนวคิดและหลักการเสริมสร้างพลังพลเมืองในงานวิชาการ

2.1.1 งานวิจัยและบทความวิชาการที่เกี่ยวข้องกับการเสริมสร้างพลังพลเมืองซึ่งน ามา

จากงานที่เกี่ยวกับการส่งเสริมชุมชนเข้มแข็ง ดังนี้

ปาริชาติ วลัยเสถียร (2543) อธิบายถึงการพัฒนาชุมชน ไว้ดังนี้

1.การมีส่วนร่วม และกระบวนการเสริมสร้างการมีส่วนร่วม การพัฒนาชุมชน
ต้องส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชนในชุมชนอย่างเต็มก าลัง ในทุกขั้นตอนของการท างาน

2. การเรียนรู้และกระบวนการเสริมสร้างการเรียนรู้
3. การพัฒนาและเสริมสร้างผู้น าชุมชน ด้วยการพัฒนาความรู้และทักษะของ

ผู้น าชุมชน

4. การสร้างทีมงานและเครือข่าย เพื่อพัฒนาความเข้มแข็งของชุมชน
5. การติดตามและประเมินผลในงานพัฒนา

นอกจากนี้ ปาริชาติ ยังกล่าวถึงหลักการพัฒนาชุมชนไว้อีก 3 หลัก (ปาริชาติ

วลัยเสถียร, 2532, อ้างถึงใน ณรัชช์อร ศรีทอง, 2558, น.42) ดังนี้
1. หลักการสมดุลของการพัฒนาในด้านสังคม เศรษฐกิจ การเมืองการปกครอง

สิ่งแวดล้อม และวัฒนธรรมในลักษณะองค์รวม (holistic approach)

2.หลักการพึ่งตนเอง ประชาชนในชุมชนต้องมีอิสระในการคิด ตัดสินใจและ
ปฏิบัติโดยใช้ภูมิปัญญาของตนเองและใช้ทรัพยากรในชุมชนให้ได้มากที่สุด ซึ่งเมื่อชุมชนได้เรียนรู้

9