Page 21 - kpiebook62016

4

ล้วนส่งผลต่อความส าเร็จและความล้มเหลวในการตั้งมั่นและการจรรโลงประชาธิปไตย การศึกษา
บทเรียนจากทั้งประเทศที่ประสบความส าเร็จ และประเทศที่ยังดิ้นรนเพื่อเปลี่ยนผ่านไปสู่ประชาธิปไตย

จึงเป็นบทเรียนที่มีคุณค่าน่าศึกษา เพื่อการแสวงหาข้อเสนอต่อการพัฒนาประชาธิปไตยในประเทศ

ไทยที่เป็นระบบ ปราศจากอคติ เป็นรูปธรรมที่สามารถน าไปปฏิบัติได้จริง

การศึกษาชิ้นนี้ ให้ความส าคัญกับประเด็นสถาบันการเมืองเป็นพิเศษ วรรณกรรมรัฐศาสตร์
ตะวันตกจ านวนมากกล่าวถึงบทบาทของการจัดวางสถาบันการเมืองในการช่วยพัฒนาประชาธิปไตย

อย่างยั่งยืนในเชิงคุณภาพได้ ส าหรับประเทศไทย ข้อถกเถียงเรื่องสถาบันการเมืองของไทยเด่นชัดและ

แหลมคมมากขึ้นเรื่อยๆ นับตั้งแต่การประกาศใช้รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540 ที่

18
พิมพ์เขียวมุ่งหวังให้รัฐบาลเข้มแข็ง ฝ่ายค้านตรวจสอบได้ยาก และเอื้อพรรคการเมืองขนาดใหญ่
ขณะที่รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 ปรับแก้กติกาให้รัฐบาลถูกตรวจสอบได้ง่าย
ขึ้น เปลี่ยนระบบเลือกตั้งเพื่อเพิ่มความสามารถในการแข่งขันของพรรคขนาดกลางและขนาดเล็ก เสริม

มาตรการก ากับพรรคการเมืองและนักการเมือง และให้อ านาจองค์กรอิสระและศาลในการตรวจสอบ

19
รัฐบาลอย่างเข้มข้น แต่กระนั้น กลไกที่สร้างขึ้นมาเหล่านี้ก็ไม่สามารถแก้ไขปัญหาระบบการเมืองไทย
ได้จริง ความพยายามปรุงแต่งนวัตกรรมใหม่ๆ ในการร่างรัฐธรรมนูญจากคณะกรรมาธิการยกร่าง
20
รัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2558 ไม่ว่าจะเป็นข้อเสนอเลือกตั้งนายกรัฐมนตรีโดยตรง ระบบเลือกตั้งแบบ
21
เยอรมนี การมีสมัชชาพลเมือง การสรรหาวุฒิสมาชิก การลด-เพิ่มขอบเขตอ านาจของคณะกรรมการ
การเลือกตั้ง การยุบหรือไม่ยุบรวมคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติกับผู้ตรวจการแผ่นดิน และ

22
อื่นๆ รวมทั้งการออกแบบระบบเลือกตั้งใหม่ที่เรียกว่า “ระบบจัดสรรปันส่วนผสม” (Mixed-member

18 Siripan Nogsuan Sawasdee, Thai Political Parties in the Age of Reform (Bangkok: Institute of Public Policy Studies,
2006).
19 Siripan Nogsuan Sawasdee, Politics of Electoral Reform in Thailand (Ph.D. Dissertation Kyoto University, 2015).
20 คณะกรรมาธิการยกร่างรัฐธรรมนูญ, “ระบบการเมือง นักการเมืองและสถาบันการเมือง,” จุลสารรัฐธรรมนูญฉบับปฏิรูป ปีที่ 1 ฉบับที่

2 (ปักษ์หลัง มกราคม 2558).
21 ประชาชาติธุรกิจ, “ดร.ปริญญา ชี้ ประชาชนเลือกนายกฯ เอง ดีกว่าให้ ส.ส.เลือกนายกฯแน่นอน” [ออนไลน์], 29 พฤศจิกายน 2558,
แหล่งที่มา http://www.prachachat.net/news_detail.php?newsid=1308473556 และข่าวสด, “สัมภาษณ์พิเศษ: ปริญญา เทวา
นฤมิตรกุล แจงปมเลือกตั้งเยอรมัน” [ออนไลน์], 29 พฤศจิกายน 2558, แหล่งที่มา
www.khaosod.co.th/view_newsonline.php?newsid=TVRReU9ETTVOREF4TkE9PQ==.
22
บวรศักดิ์ อุวรรณโณ ปาฐกถาพิเศษในงานสัมมนา (ครั้งที่ 2 ), “การปฏิรูปประเทศไทย:การเข้าสู่อ านาจของสมาชิกรัฐสภา” ณ ห้อง
พินิตประชานาถ ศาลาว่าการกลาโหม ถนนสนามไชย 24 กรกฎาคม 2558.