Page 23 - kpiebook62016
P. 23
6
ประเทศที่เลือกศึกษา 8 ประเทศ กระจายอยู่ใน 4 ทวีป ได้แก่ เกาหลีใต้และอินโดนีเซีย (ทวีป
เอเชีย) ชิลีและอาร์เจนตินา (ทวีปอเมริกาใต้) ตูนีเซียและไนจีเรีย (ทวีปแอฟริกา) ยูแครนและโปแลนด์
(ยุโรปตะวันออก) ทั้ง 8 ประเทศ มีคุณสมบัติและระดับของการเป็นประชาธิปไตยแตกต่างกัน ตาม
เกณฑ์ตัวชี้วัดระดับประชาธิปไตย (Democracy index) 6 ประเทศที่เลือกศึกษาอยู่ในกลุ่มที่มีระดับ
การเป็นประชาธิปไตยค่อนข้างสูงหรือตั้งมั่นแล้ว และระดับประชาธิปไตยปานกลาง เพื่อตอบ
วัตถุประสงค์หลักในการหาปัจจัยร่วมที่ส่งผลต่อความส าเร็จในการเปลี่ยนผ่าน ส่วนอีก 2 ประเทศ
ในขณะศึกษามีระดับการเป็นประชาธิปไตยปานกลางค่อนข้างถดถอย และระดับประชาธิปไตยต ่า
เพื่อใช้เป็นกรณีเปรียบเทียบให้เห็นชัดเจนยิ่งขึ้น ว่าเงื่อนไขใดบ้างที่ส่งผลต่อความแตกต่างใน
ความส าเร็จและความล้มเหลวของกระบวนการเปลี่ยนผ่านไปสู่ประชาธิปไตย แต่ละประเทศมี
ประสบการณ์และประวัติศาสตร์แตกต่างกันมากมาย ตั้งแต่เคยตกเป็นเมืองขึ้นภายใต้อาณานิคม
ตะวันตก เคยปกครองด้วยระบอบอ านาจนิยมพรรคเดียว เคยตกอยู่ภายใต้การครอบง าของทหาร หรือ
เคยปกครองด้วยระบอบคอมมิวนิสต์ ด้วยเหตุนี้การท าความเข้าใจ การเปลี่ยนแปลงภายใต้คลื่นลูกที่
สาม จึงไม่อาจท าได้โดยผิวเผิน หากแต่ต้องเข้าใจความเป็นมา เงื่อนไขเฉพาะตัวของแต่ละประเทศ
ด้วยใจที่เปิดกว้าง และวิธีคิดที่เป็นระบบ
เหตุผลส าคัญที่เลือกประเทศดังกล่าวข้างต้นเพื่อศึกษาเปรียบเทียบ เนื่องจากผู้เขียนเห็นว่า
ประเทศที่เลือกล้วนมีคุณลักษณะเด่นที่สามารถสร้างค าอธิบายให้เกิดความเข้าใจต่อปรากฏการณ์การ
เปลี่ยนผ่านไปสู่ประชาธิปไตยในวงกว้าง (Generalization) ให้เกิดบทสนทนาที่ช่วยต่อยอดองค์ความรู้
ในประเด็นที่ศึกษาได้เต็มที่ทั่วโลก ไม่จ ากัดอยู่แต่เพียงเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในประเทศตนเอง และมี
ลักษณะเป็น Critical case กล่าวคือ ช่วยจุดประเด็นสมมติฐาน สร้างข้อถกเถียงเพื่อน าไปสู่ค าตอบ
23
ที่หนักแน่นต่อโจทย์วิจัยที่ตั้งไว้ พูดให้ชัด เหตุผลที่เลือกยูเครนเพราะเป็น 1 ใน 15 ประเทศที่เคยเป็น
ส่วนหนึ่งของสหภาพโซเวียต การศึกษายูเครนช่วยฉายภาพการเปลี่ยนผ่านไปสู่ประชาธิปไตยของอดีต
ประเทศคอมมิวนิสต์ที่มีเงื่อนไข ปัจจัย สภาพแวดล้อม ต่างไปจากอดีตรัฐคอมมิวนิสต์ที่ไม่ได้ใกล้ชิด
กับสหภาพโซเวียตมากนักอย่างโปแลนด์ ส่วนไนจีเรีย เป็นประเทศที่มีระดับประชาธิปไตยต ่าที่สุดใน
บรรดาประเทศที่ศึกษา และต ่ากว่าหลายประเทศในทวีปแอฟริกาใต้ เช่น นามิเบีย กาน่า เซเนกัล และ
บอตสวาน่า แต่ไนจีเรียเป็นกรณีศึกษาที่ดีของประเทศที่มีทั้งความท้าทายทางชาติพันธุ์ ศาสนา และ
23
โปรดดู Bent Flyvbjerg, "Five Misunderstandings About Case-Study Research," Qualitative Inquiry vol. 12, no. 2 (April
2006): 219-245, DOI: 10.1177/1077800405284363.