Page 164 - kpi12821

แนวทางปรับปรุงกฏหมายเกี่ยวกับการยุบพรรคการเมือง

รัฐธรรมนูญรับรองไว้ แต่รัฐบาลผู้เสนอร่างกฎหมายได้ชี้แจงว่า แม้พรรคการเมืองจะมิใช่

องค์กรตามรัฐธรรมนูญและเป็นการรวมกลุ่มของเอกชน แต่ก็เป็นกลไกหนึ่งที่สำคัญใน
โครงสร้างรัฐธรรมนูญและมีหน้าที่สำคัญยิ่งตามรัฐธรรมนูญ คือ เป็นตัวกลางเชื่อมโยง
65
ระหว่างประชาชนด้วยกันและระหว่างประชาชนเข้ากับรัฐ รัฐจึงจำเป็นต้องเข้า
แทรกแซง ท้ายที่สุด ด้วยกลไกรัฐสภาที่รัฐบาลครองเสียงข้างมาก รัฐสภาจึงเห็นชอบกับ
ร่างที่รัฐบาลเสนอ

ไม่เพียงแต่การกำหนดหลักเกณฑ์เบื้องต้นเกี่ยวกับหลักประชาธิปไตยใน
66
พรรคการเมืองไว้ในกฎหมายจะถูกโต้แย้งว่าขัดต่อรัฐธรรมนูญเท่านั้น หากแต่การ
กำหนดให้มีการยุบพรรคด้วยเหตุที่ละเมิดหลักการนี้ ก็ถูกโต้แย้งอย่างมากว่าขัดต่อ
เจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญ กล่าวคือ ในการจัดทำยกร่างบทบัญญัติรัฐธรรมนูญมาตรา

6 ที่รับรองสถานะและบทบาทหน้าที่ของพรรคการเมือง ผู้ร่างรัฐธรรมนูญได้ปฏิเสธที่จะ
บัญญัติเหตุยุบพรรค เพราะพรรคการเมืองนั้นไม่เป็นประชาธิปไตยไว้ในมาตราดังกล่าว
เพราะถูกคัดค้านโดยสมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญกลุ่มฝ่ายซ้ายซึ่งไม่ต้องการให้
รัฐธรรมนูญสเปนเป็นแบบรัฐธรรมนูญเยอรมันที่ปฏิเสธอุดมการณ์ทางการเมือง
บางอุดมการณ์ไว้อย่างชัดแจ้ง ด้วยเกรงว่า จะมีการใช้กฎหมายเป็นเครื่องมือจัดการกับ
1 พรรคการเมืองที่ถืออุดมการณ์คอมมิวนิสต์หรือสังคมนิยม
67

อย่างไรก็ดี ในทางปฏิบัติ ข้อโต้แย้งดังกล่าวมีน้ำหนักน้อยมาก เนื่องจาก
ท้ายที่สุดแล้ว เกิดฉันทามติ ร่วมกันในบรรดานักการเมืองสเปนในระหว่างการพิจารณา

ร่างกฎหมายพรรคการเมือง และในระหว่างผู้ร้องและผู้ถูกร้องในคดีที่ร้องต่อศาล
รัฐธรรมนูญขอให้พิจารณาว่า กฎหมายดังกล่าวขัดต่อรัฐธรรมนูญหรือไม่ เพราะทุกฝ่าย
ล้วนยอมรับว่าพรรคการเมืองจะทำหน้าที่ในสังคมประชาธิปไตยได้ก็ต่อเมื่อพรรคการ
เมืองนั้นๆ เองก็มีความเป็นประชาธิปไตยในการดำเนินงาน และเหตุยุบพรรคตามข้อนี้
68
ก็มิได้เกิดขึ้นได้ง่ายๆ หากแต่ต้องเป็นกรณีที่รุนแรงและมีการกระทำซ้ำๆ เท่านั้น

65 Leslie Turano, เรื่องเดิม, น. 732.
66 “สิทธิขั้นพื้นฐานในการรวมกลุ่มนั้นรวมถึงเสรีภาพที่จะเลือกหรือจัดให้มีโครงสร้างขององค์กรอย่างไรก็ได้
เท่าที่สมาชิกในองค์กรนั้นปรารถนา” โปรดดู Victor Ferreres Comella, เรื่องเดิม, น. 137.

67 เป็นคำอธิบายของศาสตราจารย์ Raúl Morodo สมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญ, โปรดดู Raúl
Morodo, Derecho de partidos: Un proyecto de ley polémico, El PAís. Apr. 17, 2002. อ้างถึงใน
Leslie Turano, เรื่องเดิม, น. 731.

68 ในคดีที่รัฐบาลเขตปกครองอิสระบาสก์ยื่นคำร้องไปยังศาลรัฐธรรมนูญว่า กฎหมายพรรคการเมืองขัดต่อ
รัฐธรรมนูญได้ยกประเด็นดังกล่าวไว้ในคำฟ้องด้วย แต่ในชั้นพิจารณา ผู้ร้องแถลงไม่ติดใจในปัญหาความชอบด้วย
รัฐธรรมนูญของประเด็นนี้ ภายหลังจากที่ได้พิจารณาคำให้การของอัยการสูงสุด ดังนั้น ศาลรัฐธรรมนูญจึงไม่ได้
ยกประเด็นนี้ขึ้นวินิจฉัย โปรดดู Parte 12 F.D. of S.T.C. Mar. 12, 2003 (No. 48/2003)