Page 141 - kpi15428
P. 141
ชุมชนกับสิทธิ ในทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
จากการศึกษานโยบายสาธารณะ สถานการณ์ สภาพแวดล้อม
ที่เกี่ยวข้องกับสิทธิชุมชนในการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
ของประเทศไทย ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ดังที่ได้นำเสนอมาทั้งหมดนี้
ช่วงหลังเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ.2475 เป็นต้นมา สิทธิชุมชน
มีแนวโน้มถูกกดทับไว้เพื่อเหตุผลด้านความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันของ
ประเทศ รวมทั้งมีความพยายามรักษาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
โดยรวมอำนาจไว้ที่ศูนย์กลาง อย่างไรก็ดี จะเห็นได้ว่าสถานการณ์สิทธิ
ชุมชนมีพัฒนาการทิศทางที่ดีขึ้นเป็นลำดับ เพราะสภาพแวดล้อมทาง
นโยบายได้เปลี่ยนแปลงไป ได้แก่ ด้านสังคมที่ทำให้ประชาชนได้เกิดการ
เรียนรู้และเข้ามีส่วนร่วมมากขึ้น ด้านเศรษฐกิจที่มีการพัฒนาอย่าง
ก้าวกระโดดจนทำให้เกิดผลกระทบทางลบต่อสุขภาพและสภาพแวดล้อมของ
ชุมชนซึ่งเป็นแรงผลักสำคัญให้ชุมชนออกมาเรียกร้องสิทธิ ทั้งยังมีสภาพ
แวดล้อมภายนอกและเทคโนโลยีเป็นตัวเร่งให้มีการเรียนรู้ประสบการณ์และ
พัฒนาแนวคิดสิทธิชุมชนจนนำไปสู่การยอมรับสิทธิชุมชนดังปรากฎ
ในกฎหมายระดับสูงสุดของประเทศ อย่างไรก็ดี ปัญหาในทางปฏิบัติ
เกี่ยวกับสิทธิชุมชนในการบริหารจัดการทรัพยากร ธรรมชาติและ
สิ่งแวดล้อมยังคงมีหลายประการ และต้องการแนวทางที่เหมาะสมในการ
ตอบสนอง ซึ่งผู้เขียนได้รวบรวมและวิเคราะห์ไว้ดังจะกล่าวถึงในเนื้อหา
บทต่อไป
1
