Page 136 - kpi15428

ชุมชนกับสิทธิ ในทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

ระหว่างคนกับป่า มุ่งอนุรักษ์ความหลากหลาย และลดอำนาจบริหารจัดการ
ป่าของรัฐ (บัณฑิต ศิริรักษ์โสภณ, 2554) ซึ่งการดำเนินการนี้ มีลักษณะที่

รัฐเป็นเจ้าของ รัฐเปิดโอกาสให้ชุมชนเข้ามามีสิทธิในการมีส่วนร่วมบริหาร
จัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมมากกว่าให้ชุมชนเป็น
ผู้ริเริ่มเอง

อาจสรุปได้ว่า ท่ามกลางกระแสสิทธิชุมชนในการบริหารจัดการ
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมที่ค่อนข้างมีแนวโน้มที่ดีขึ้นในช่วง
พ.ศ.2550-2554 ยังคงมีการจัดการทรัพยากรธรรมชาติของประเทศ
ที่เป็นแบบรวมศูนย์ ดังกรณีที่เห็นได้อย่างชัดเจน คือ การจัดทำระเบียบ
สำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำแห่งชาติ
พ.ศ.2550 ที่มีกรมทรัพยากรน้ำ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและ
สิ่งแวดล้อมเป็นหน่วยงานกลางในการบริหารทรัพยากรน้ำของประเทศ

โดยองค์ประกอบคณะกรรมการทรัพยากรน้ำแห่งชาติ หรือ กนช.ที่จัดตั้งขึ้น
ตามระเบียบนี้ยังคงเป็นตัวแทนจากส่วนราชการทั้งที่มีการจัดการแบบระบบ
ลุ่มน้ำ เพื่อทำหน้าที่กำหนดแผนและนโยบายการใช้ทรัพยากรน้ำของ
ประเทศ (คณะวิจัยโครงการสังเคราะห์องค์ความรู้เพื่อจัดทำข้อเสนอ
แนวทางและมาตรการรับรองสิทธิชุมชนที่เป็นการปกป้องคุ้มครองสุขภาวะ
ของประชาชน, 2553, น.29-31)

v สภาพแวดล้อมและพัฒนาการทางนโยบาย
ในช่วง พ.ศ.2550 – 2554

ทิศทางนโยบายเกี่ยวกับสิทธิชุมชนในการจัดการทรัพยากรธรรมชาติ
และสิ่งแวดล้อมในช่วง พ.ศ.2550 – 2554 หากพิจารณาจากรัฐธรรมนูญ
ฉบับที่ 18 พ.ศ.2550 มีบทบัญญัติว่าด้วยเรื่องสิทธิชุมชนในส่วนที่ 12
ว่าด้วยเรื่องสิทธิชุมชนตามมาตรา 66 และ 67 และบทบัญญัติอื่นที่

เกี่ยวข้องในมาตรา 57 58 และ 85 โดยไม่มีข้อกำหนดต่อท้ายมาตรา
“ทั้งนี้ ตามที่กฎหมายบัญญัติ” ซึ่งเป็นผลให้ชุมชนสามารถใช้สิทธิได้
โดยตรงแม้ไม่มีกฎหมายระดับพระราชบัญญัติรองรับ ตัวอย่างดังการ

1 8