Page 147 - kpi15428

ชุมชนกับสิทธิ ในทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

ในอนาคต ดังกรณีของประเทศออสเตรเลียซึ่งมีกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับ

สิทธิชุมชนเป็น 2 ส่วน ได้แก่ ส่วนที่เป็นกฎหมายลายลักษณ์อักษรซึ่งออก
โดยรัฐสภาของรัฐ กับส่วนที่เป็นจารีตประเพณีซึ่งจะมีการพิจารณาในชั้น
ศาลเป็นรายกรณีไป

2. นโยบายและการปฏิรูปกฎหมาย

นโยบายและการปฏิรูปกฎหมาย (Policy and legal reform) ถือเป็น
ผลจากกระบวนการทางประชาธิปไตย เครื่องมือนี้ควรมุ่งเน้นให้การคุ้มครอง
ต่อสิทธิในทรัพย์สินส่วนรวม โดยรวมไปถึงการจัดตั้งสิทธิในทรัพย์สินและ

ความรับผิดชอบที่เกี่ยวกับทรัพยากรธรรมชาติของภาครัฐหรือบุคคล
ที่เกี่ยวข้อง ซึ่งผลลัพธ์ที่เป็นไปได้ คือ มีการริเริ่มการปฏิรูปกฎหมาย หรือ
นโยบายอันเกิดจากข้อตกลงระหว่างภาครัฐที่เกี่ยวข้องและผู้มีส่วนได้เสีย
จากชุมชนที่ได้รับผลกระทบ ขณะเดียวกัน การจะทำให้ชุมชนบริหารจัดการ

ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมได้อย่างมีประสิทธิภาพ นอกเหนือจาก
เครื่องมือทางประชาธิปไตยกับนโยบายและกฎหมายแล้วจะต้องมีการสร้าง
ขีดความสามารถของชุมชนควบคู่กันไปด้วย

รัฐควรมีการปรับปรุงกฎหมายบางฉบับที่เกี่ยวกับการจัดการ
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมให้มีความสอดคล้องกับเจตนารมณ์สิทธิ

ชุมชนตามรัฐธรรมนูญฉบับ พ.ศ.2550 ตลอดจนมีการทบทวนความซ้ำซ้อน
และขัดกันกับกฎหมายฉบับอื่นๆ กับรัฐธรรมนูญ นอกจากนี้ รัฐควรจัดทำ
แผนงานหรือโครงการจัดการทรัพยากรร่วมกันกับชุมชนบางแห่งซึ่งมี
ความพร้อม เพื่อสร้างความเข้าใจร่วมกันระหว่างเจ้าหน้าที่รัฐกับ

ภาคประชาชนและยังเป็นการเสริมการมีส่วนร่วมอย่างแท้จริงตามระบอบ
ประชาธิปไตย ดังตัวอย่างการดำเนินนโยบายจัดการป่าไม้ของประเทศ
อินเดียที่เรียกว่า Joint Forest Management ที่รัฐและชุมชนได้ทำข้อตกลง
ร่วมกันในการบริหารจัดการป่าไม้ ซึ่งผู้ที่ไม่ใช่สมาชิกโครงการหรือไม่ได้ทำ

ข้อตกลงร่วมกันจะไม่สามารถมีส่วนในการบริหารจัดการทรัพยากรป่าไม้

1 9