Page 297 - kpi15476

29 การประชุมวิชาการ
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 15

อย่างไรก็ดี แม้ว่าการจัดตั้งตั้งอภิรัฐมนตรีสภาได้ช่วยลดความกดดันในหมู่ข้าราชการ
และประชาชนที่เคยมีต่อสภาพการใช้พระราชอำนาจของพระมหากษัตริย์ได้ในระยะแรกก็จริง แต่

เมื่อนานวันไปข้าราชการและประชาชนต่างเกิดความรู้สึกว่าอภิรัฐมนตีสภาเริ่มมีอำนาจมากเกินไป
เหมือนกับว่าพระมหากษัตริย์ทรงตกอยู่ภายใต้อิทธิพลของคณะอภิรัฐมนตรีสภา ซึ่งสำหรับ
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวแล้วพระองค์มิได้ทรงถือว่าคณะอภิรัฐมนตรีมีอิทธิพลเหนือกว่า

พระองค์แต่อย่างใด เพียงเป็นผู้ที่คอยให้คำปรึกษาราชการแผ่นดินเท่านั้น (ชงคชาญ สุวรรณมณี,
2554: 1)

2) อำนาจหน้าที่ของอภิรัฐมนตรีสภา

อภิรัฐมนตรีสภาเป็นสภาการแผ่นดินสูงสุดที่มีบทบาทและอำนาจหน้าที่ในการเป็นที่
ปรึกษาราชการแผ่นดินทั้งปวงทั้งในด้านนโยบายและการนิติบัญญัติเพื่อประกอบพระราชวินิจฉัย

ตัดสินพระทัยสั่งการของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวในการบริหารราชการแผ่นดิน
ทั้งปวง อย่างไรก็ดี อภิรัฐมนตรีสภาไม่มีอำนาจหน้าที่บังคับบัญชาราชการแต่อย่างใด เว้นแต่จะ
ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พิเศษเฉพาะตัวบุคคลหรือเป็นการชั่วคราว การถวายคำปรึกษาโดย

ส่วนใหญ่ได้ทำในรูปของการประชุม ซึ่งต้องมีอภิรัฐมนตรีเข้าร่วมประชุมอย่างน้อย 3 พระองค์
จึงจะถือว่าครบองค์ประชุม อภิรัฐมนตรีสภาสามารถกราบบังคมทูลถวายความเห็นเป็นการ

ส่วนพระองค์ได้ทุกเมื่อ ทั้งในเรื่องที่พระราชทานมาให้ถวายคำปรึกษา หรืออื่นๆ ที่อภิรัฐมนตรี
เห็นสมควร นอกจากนี้ อภิรัฐมนตรียังมีสิทธิเข้าร่วมประชุมในเสนาบดีสภา และมีสิทธิลงคะแนน
ได้ด้วย ในขณะที่เสนาบดีไม่มีสิทธิเข้าร่วมประชุมในอภิรัฐมนตรีสภา เว้นแต่จะได้รับเชิญเป็นกรณี

พิเศษ เช่น เข้าไปชี้แจงข้อเท็จจริงในเรื่องต่างๆ ตลอดจนแสดงความคิดเห็นแต่ไม่มีสิทธิออกเสียง
(ชาญชัย รัตนวิบูลย์, 2548: 162-163)

การถวายความเห็นของอภิรัฐมนตรีสภาในเรื่องที่ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ
พระราชทานลงมา โดยเฉพาะอย่างยิ่งทางด้านนโยบายต่างๆ ของรัฐบาล เพื่อประกอบการวินิจฉัย

ตัดสินพระทัยสั่งการ สามารถดำเนินการได้ 3 ลักษณะตามความสำคัญของเรื่อง (ชาญชัย
รัตนวิบูลย์, 2548: 81-82) ดังนี้

2.1) การพระราชวินิจฉัยตัดสินพระทัยสั่งการ โดยทางฟังความคิดเห็นจากอภิรัฐมนตรี

สภาและ/หรือเสนาบดีสภา เรื่องราวที่เข้าข่ายการพระราชทานวินิจฉัยตัดสิน
พระทัยสั่งการลักษณะนี้ นับว่าเป็นเรื่องที่มีความสำคัญมากที่สุด เช่น ปัญหาและ
นโยบายเกี่ยวกับการคลัง การเปลี่ยนแปลงตัวเสนาบดีกระทรวงต่างๆ เป็นต้น

ตามกระบวนการในแผนภูมิที่ 1
เอกสารประกอบการประชุมกลุ่มย่อย