Page 299 - kpi15476
P. 299
29 การประชุมวิชาการ
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 15
ทูลลาพักเพื่อรักษาพระองค์ของพระราชวงศ์ชั้นสูงบางพระองค์ ซึ่งมีพระเจ้า
พี่ยาเธอ กรมพระจันทบุรีนฤนาถ เป็นต้น
3) บทบาทสำคัญของอภิรัฐมนตรีสภา
อภิรัฐมนตรีสภามีบทบาทสำคัญ 3 ลักษณะรวมกันคือ ประการแรก ในฐานะที่เป็น
สภาที่ปรึกษาสูงสุดขององค์พระมหากษัตริย์ และปฏิบัติงานเป็นเอกเทศ ประการที่สอง ปฏิบัติ
งานร่วมกับองค์กรหรือคณะบุคคลอื่นๆ ไม่ว่าจะเป็นองค์คณะทั้งสภาหรือรายพระองค์ ประการที่
สาม ปฏิบัติงานเป็นการเฉพาะแต่ละพระองค์ในฐานะที่เป็นสมาชิกของอภิรัฐมนตรีสภาและ
ในฐานะอื่น เช่น เสนาบดีในกระทรวงต่างๆ จากผลปฏิบัติงาน อภิรัฐมนตรีสภาได้มีบทบาท
สำคัญในฐานะสภาการแผ่นดินสูงสุดทั้งด้านนโยบายและนิติบัญญัติเกี่ยวกับการคลังและการ
ปกครอง (ชาญชัย รัตนวิบูลย์, 2448: 83-168) สรุปได้ ดังต่อไปนี้
3.1) ในด้านการคลัง ประกอบด้วย บทบาทสำคัญมากในด้านการงบประมาณ และการ
ภาษีอากร เพื่อแก้ไขปัญหาวิกฤติการณ์การเงินการคลังในรัชสมัยพระบาทสมเด็จ
พระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวที่ได้รับผลกระทบจากวิกฤติเศรษฐกิจตกต่ำทั่วโลก (The
Great Recession) ก่อนสงครามโลกครั้งที่ 2 ในปี ค.ศ. 1930 ส่วนบทบาทใน
ด้านหนี้สาธารณะนับว่ามีน้อยมาก กล่าวคือ เพียงแต่มีการเสนอแนะให้กู้เงิน
ภายในประเทศ จำนวน 4,000,000 บาท ตามแนวพระดำริของกรมพระกำแพง-
เพ็ชรอัครโยธิน เพื่อใช้ในงบประมาณรายจ่ายประจำปี พ.ศ. 2475
3.2) ในด้านการปกครอง ประกอบด้วย บทบาทในการพิจารณาจัดตั้งสภากรรมการ
องคมนตรี ซึ่งเป็นพระบรมราโชบายวางรากฐานการปกครองระบอบรัฐสภาของ
พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว (สนธิ เตชานันท์, 2545: 207-280)
บทบาทในการพิจารณาหารูปแบบการปกครองท้องถิ่นตามแนวพระราชดำริ
แผนพัฒนาการเมืองจากเบื้องล่างขึ้นสู่เบื้องบนของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้า
เจ้าอยู่หัว (สนธิ เตชานันท์, 2545: 1-159) โดยพิจารณาร่างพระราชบัญญัติ
เทศบาล ตลอดจนบทบาทในการพิจารณาพระราชทานรัฐธรรมนูญ ตามแนว
พระราชดำริแผนพัฒนาการเมืองจากเบื้องบนลงมาสู่เบื้องล่างของพระบาทสมเด็จ
พระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว (สนธิ เตชานันท์, 2545: 161-205)
2. นวัตกรรมสภาอภิรัฐมนตรีเป็นกลไกปฏิรูปประชาธิปไตย
เพื่อสร้างสังคมธรรมาธิปไตย
เอกสารประกอบการประชุมกลุ่มย่อย เป็นใหญ่ในการปกครองระบอบประชาธิปไตยโดยนิติรัฐ (Legal State) ตามหลักนิติธรรม
สังคมธรรมาธิปไตยเป็นสังคมประชาธิปไตยที่ยึดหลักธรรมแห่งกฎหมายที่ความถูกต้อง
(The Rule of Law) และการปกครองระบอบประชาธิปไตยแบบกึ่งรัฐสภา (Semi-Parliamentary
System) หรือ ระบบรัฐสภาแบบธรรมาธิปไตย (Dharmacratic Parliamentary System)
