Page 163 - kpi17527

ประชาธิปไตยไทยในทศวรรษใหม่ 2559

Scientific Management (Frederick Taylor, 1911) ผสมผสานกับหลักการ

บริหารของนักคิดอีกหลายคนที่ได้วางรากฐานการจัดและการบริหารองค์กรตาม
แนวคิดที่เรียกว่า “ระบบราชการ” (Bureaucracy) ของ Max Weber และ
Henri Fayol โดยเฉพาะ Fayol ได้กำหนดหลักการสำคัญในการจัดองค์กรที่เน้น

ประสิทธิภาพ มาตรฐานและความเที่ยงตรงในการดำเนินงานไว้อย่างเป็นระบบ 2
ซึ่งหลักการและแนวคิดในช่วงศตวรรษที่ 19 เหล่านี้มีอิทธิพลต่อการจัดองค์กร
และการกำหนดระเบียบการบริหารราชการ ซึ่งเป็นรากฐานสำคัญของศาสตร์แห่ง

การจัดการของระบบราชการทั่วโลก รวมถึงระบบราชการของไทย

การเปลี่ยนแปลงการปกครองเมื่อวันที่ 24 มิถุนายน 2475 โดย
คณะราษฎร ซึ่งเป็นการกำหนดเงื่อนไขทางการเมืองตามครรลองของประชาธิปไตย
นับว่าเป็นจุดของการปรับเปลี่ยนการบริหารราชการแผ่นดินจากระบบสมบูรณา-
ญาสิทธิราชและระบบศักดินาญาสิทธิราชมาเป็นการบริหารราชการเพื่อปวงชน

ในยุคนั้นได้มีการตรา “พระราชบัญญัติว่าด้วยธรรมนูญราชการฝ่ายพลเรือน
พุทธศักราช 2476” ซึ่งมีผลใช้บังคับเมื่อวันที่ 12 พฤษภาคม 2476 เป็น 1 1
กฎหมายว่าด้วยการจัดระเบียบบริหารราชการแผ่นดินฉบับแรก พระราชบัญญัติ

ฉบับนี้ได้กำหนดให้แบ่งการบริหารราชการออกเป็นการบริหารราชการส่วนกลาง
ซึ่งจัดแบ่งเป็นกระทรวง และการบริหารราชการส่วนภูมิภาค ซึ่งแบ่งเป็น มณฑล
จังหวัด และอำเภอ จากนั้นได้มีการแก้ไขเพิ่มเติมเป็นพระราชบัญญัติว่าด้วย

ระเบียบราชการบริหารแห่งราชอาณาจักรสยาม พุทธศักราช 2476 โดยแก้ไขอีก
3 ครั้ง คือ พ.ศ. 2477 พ.ศ. 2484 และ พ.ศ. 2487

2 Henri Fayol ได้อธิบายหลักการบริหารที่เน้นประสิทธิภาพไว้ 14 ประการได้แก่ (1) การ
แบ่งงานตามความชำนาญ (Division of work) (2) การใช้อำนาจการบังคับบัญชา (authority,
right to give order, expect obedience) (3) การมีระเบียบวินัย (discipline) (4) การมี
เอกภาพในการสั่งการ (unity of command) (5) การมีเอกภาพในการกำหนดทิศทาง (unity of
direction) (6) การมีความจงรักภักดีต่อองค์กร (loyalty, subordination of individual to
organization) (7) ระบบค่าตอบแทนที่เป็นธรรม (remuneration) (8) รวมศูนย์การตัดสินใจ
(centralization) (9) การบังคับบัญชาที่มีลำดับชั้น (scalar, hierarchy) (10) มีระเบียบ
แบบแผนและกฎระเบียบ (order) (11) ความเท่าเทียมกัน (equality of treatment) (12) ความ
มั่นคงในอาชีพ (stability of tenured personnel) (13) ความริเริ่มสร้างสรรค์ (initiative) และ
(14) ความสามัคคีในหมู่พวก (esprit de corps)

สถาบันพระปกเกล้า